แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
จำเลยกระทำความผิดในขณะที่ไม่สามารถรู้ผิดชอบเพราะมีจิตบกพร่องด้วยเหตุป่วยเป็นโรคปัญญาอ่อนมาตั้งแต่กำเนิดเป็นเหตุให้ไม่ต้องรับโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 65 วรรคแรก
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 80,277, 279 ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 277 วรรคสอง, 80 และมาตรา 279 ประกอบด้วยมาตรา 65วรรคสอง ลงโทษฐานพยายามข่มขืนชำเราตามมาตรา 277 วรรคสอง,80 ซึ่งเป็นบทหนัก จำคุก 1 ปี จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ภาค 2วินิจฉัยว่า จำเลยกระทำความผิดขณะไม่สามารถรู้ผิดชอบและไม่สามารถบังคับตนเองได้เพราะโรคปัญญาอ่อนจำเลยไม่ต้องรับโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 65 วรรคแรก พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ข้อเท็จจริงรับฟังยุติได้ว่าจำเลยเป็นคนปัญญาอ่อน จำเลยได้กระทำความผิดตามฟ้องโดยใช้อวัยวะเพศของจำเลยถูที่อวัยวะเพศของผู้เสียหาย คดีมีปัญหาวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์ว่า จำเลยกระทำผิดในขณะที่ยังสามารถรู้ผิดชอบหรือยังสามารถบังคับตนเองได้บ้างหรือไม่ พิเคราะห์แล้วได้ความจากรายงานการวินิจฉัยโรคและประวัติการตรวจรักษา ตามเอกสารหมาย ปล.1 และปล.2 ตลอดจนคำเบิกความของแพทย์หญิงปัญญา เพ็ญสุวรรณแพทย์ประจำโรงพยาบาลราชานุกูลซึ่งรักษาเด็กปัญญาอ่อน พยานจำเลยว่า จำเลยเป็นโรคคริทิน (Cretinism) ซึ่งเกิดจากการขาดไทรอยด์ฮอร์โมนแต่กำเนิด ทำให้การเจริญเติบโตทางร่างกายและการพัฒนาเจริญวัยทางสติปัญญาช้ากว่าอายุจริง จำเลยเพิ่งจะเดินได้เมื่ออายุ 7 ปี และพูดเป็นประโยคได้เมื่ออายุ 9 ปี เมื่ออายุ11 ปี 11 เดือน จำเลยมีความสามารถทางสติปัญญาเท่ากับเด็กอายุ5 ปี มีระดับไอคิว (IQ) 47 ซึ่งเด็กปกติจะมีระดับไอคิวระหว่าง90-100 และเมื่ออายุ 14 ปี 11 เดือน จำเลยมีระดับไอคิวเพียง50 จำเลยเรียนซ้ำชั้นประถมปีที่ 1 อยู่เป็นเวลา 5 ปีจากการตรวจสอบครั้งสุดท้ายเมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม 2532 ซึ่งเป็นเวลาก่อนหน้าจะเกิดเหตุ 2 เดือน ปรากฏว่าสติปัญญาของจำเลยยังช้าแพทย์หญิงปัญญายืนยันว่าจำเลยไม่รู้จักเหตุผล ไม่มีการวางแผนไม่มีความรับผิดชอบจำเลยจะต้องได้รับการรักษาไปตลอดชีวิตไม่มีทางหายขาดได้นอกจากนี้ยังได้ความจากคำเบิกความของผู้เสียหายและนางสุรีย์พร เอี่ยมพงษ์ พยานโจทก์ซึ่งเป็นน้าของผู้เสียหายว่าจำเลยสติไม่สมบูรณ์ ไม่ชอบเล่นกับคนวัยเดียวกัน จำเลยมักจะมาเล่นดินและเล่นขายหม้อข้าวหม้อแกงกับผู้เสียหายและเด็กหญิงวิภาอายุ7 ปีบุตรนางสุรีย์พร ในวันเสาร์และวันอาทิตย์อยู่เป็นประจำดังนี้ข้อเท็จจริงจึงรับฟังได้ว่า จำเลยกระทำความผิดไปในขณะที่ไม่สามารถรู้ผิดชอบเพราะมีจิตบกพร่องด้วยเหตุป่วยเป็นโรคปัญญาอ่อนมาตั้งแต่กำเนิด ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษามาชอบแล้ว”
พิพากษายืน