แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ซึ่งทำในพระราชอาณาเขตต์แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.2475 คำสั่งอธิบดีกรมสรรพสามิตต์ ลงวันที่ 29 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2474 แลวันที่ 4 มีนาคม พ.ศ.2475 กฎหมายใหม่กับกฎหมายเก่าขัดกัน ไม้ขีดไฟที่ได้เสียภาษีแล้วตามอัตราในพระราชบัญญัติเก่าในวันที่ใช้พระราชบัญญัติใหม่แล้ว และยังมิได้นำไม้ขีดไฟออกจากโรงอุตสาหกรรม เจ้าพนักงานมีอำนาจเรียกเก็บภาษีเพิ่มเติมตามอัตราในกฎหมายใหม่ได้
ย่อยาว
โจทก์เป็นเจ้าของบริษัททำไม้ขีดไฟขายในประเทศสยาม เมื่อวันที่ ๓ มีนาคม พ.ศ.๒๔๗๕ โจทก์ได้ไปขอเสียภาษีไม้ขีดไฟ ๖๕ หีบเพื่อเอาออกจำหน่าย แลได้เสียภาษีตามอัตราเก่าคือตาม พ.ร.บ.ภาษีไม้ขีดไฟ พ.ศ.๒๔๗๔ แต่โจทก์ยังไม่ได้ขนไม้ขีดไฟออกจากโรง รุ่งขึ้นวันที่ ๔ มีนาคม โจทก์จะขนไม้ขีดไฟออกจากโรง จำเลยไม่อนุญาต เพราะปรากฏว่าในวันที่ ๓ มีนาคม คือในวันเดียวกับที่โจทก์เสียภาษีได้มีกฎหมายเปลี่ยนแปลงอัตราภาษีใหม่ แลอาศัยคำสั่งของกรมสรรพสามิตต์ซึ่งออกโดยอาศัยอำนาจตาม พ.ร.บ.ภาษีไม้ขีดไฟ พ.ศ.๒๔๗๔ ม.๙ ว่าไม่ขีดไฟที่อนุญาตให้นำออกจากโรงในวันที่ ๔ มีนาคม พ.ศ.๒๔๗๕ ให้เก็บภาษีตามอัตราใหม่ เจ้าพนักงานจึงได้เรียกภาษีเพิ่มขึ้นอีก ด้วยเหตุนี้โจทก์จึงฟ้องศาลให้แสดงว่าโจทก์ไม่ต้องเสียภาษีเพิ่มเติมอีกตาม พ.ร.บ.ที่แก้ไข พ.ศ.๒๔๗๕
ศาลฎีกาเห็นว่าตามกฎหมายใหม่นี้ประกาศให้ใช้วันที่ ๓ มีนาคม พ.ศ.๒๔๗๕ ซึ่งมีผลบังคับได้ทันที การเก็บแลเสียภาษีจึงต้องทำตามกฎหมายใหม่ในวันนั้นเอง การที่เจ้าพนักงานเรียกเก็บภาษีตามอัตราในกฎหมายเก่าจึงยังไม่ถูกต้อง แม้จะได้จับเงินไว้แล้วก็ต้องเริ่มเก็บใหม่ให้ถูกต้อง แลคำสั่งอธิบดีกรมสรรพสามิตต์ลงวันที่ ๔ มีนาคม พ.ศ.๒๔๗๕ เป็นคำสั่งที่ออกโดยอาศัยอำนาจตาม พ.ร.บ.ภาษีไม้ขีดไฟ พ.ศ. ๒๔๗๔ ม.๙ ก็ได้ออกภายหลังใช้ พ.ร.บ.ภาษีไม้ขีดไฟแก้ไขเพิ่มเติม เพื่อให้ดำเนินการตามกฎหมายใหม่ ที่ว่าคำสั่งนั้นทำให้กฎหมายมีผลย้อนหลังหรือเปลี่ยนแปลงอัตราภาษีจึงเป็นไปไม่ได้ เพราะมาตรา ๖ แห่ง พ.ร.บ.ภาษีไม้ขีดไฟ พ.ศ.๒๔๗๔ ได้ถูกยกเลิกเสียแต่วันที่ ๓ มีนาคม พ.ศ.๒๔๗๕ แล้ว แลตามที่ศาลอุทธรณ์กล่าวว่าหน้าที่แห่งการเสียภาษี เริ่มตั้งแต่ไม้ขีดไฟบรรจุ+จริงอยู่แต่จะสิ้นสุดแห่งการเสียแลเก็บภาษีเมื่อบรรจุกลักเสร็จแล้วในทันทีก็หาไม่ ตามคำสั่งอธิบดีกรมสรรพสามิตต์ลงวันที่ ๒๙ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๔ ข้อ ๑๐(ก) ว่าผู้ประกอบอุตสาหกรรมจะต้อไม่ขนไม้ขีดไฟออกจากโรงอุตสาหกรรมจนกว่าจะได้เสียภาษีแล้วโดยถูกต้อง เมื่อปรากฎว่าไม้ขีดไฟรายนี้ยังอยู่ในโรงอุตสาหกรรม หน้าที่แห่งการเสียภาษีจึงยังไม่หลุดพ้น แลอยู่ในระวางจะพึงเรียกเก็บภาษีอยู่ เห็นว่าโจทก์ต้องประพฤตติ์ตามกฎหมายใหม่ จึงพิพากษากลับศาลล่าง ให้ยกฟ้องโจทก์
