แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คดีได้ความว่า เมื่อลูกหนี้กู้ครั้งแรก จำนวนเงิน 21,000 บาทนั้น ลูกหนี้ได้ออกเช็คฉบับหนึ่งให้ไว้อีกด้วย ต่อมาเช็คฉบับนั้นขึ้นเงินไม่ได้เจ้าหน้าที่จึงคืนเช็คนั้นให้แก่ลูกหนี้ไปโดยมิได้รับชำระหนี้เลย ต่อมาอีกประมาณ 1 ปีเศษ ลูกหนี้ที่ 2 ได้ขอกู้เงินเพิ่มอีก 19,000 บาท เจ้าหนี้ก็ให้กู้ไป ต่อมากู้อีก 15,000 บาท เจ้าหนี้ให้กู้ไปอีกซึ่งลูกหนี้ก็ออกเช็คให้ไว้ทั้งสองคราวโดยไม่ลงวันที่ จะออกเช็คเมื่อไรและกู้กันเมื่อไร เจ้าหนี้ก็จำวันไม่ได้ทั้ง ๆ ที่เงินกู้ครั้งแรกยังไม่ได้รับชำระ นอกจากนี้ยังมีเจ้าหนี้อื่นอีกมากมายซึ่งลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ได้จนถูกฟ้องเป็นบุคคลล้มละลาย พฤติการณ์แสดงว่าเจ้าหนี้ให้ลูกหนี้กู้ยืมเงิน 2 คราวหลังนี้เจ้าหนี้ยอมให้ลูกหนี้กระทำขึ้นเมื่อเจ้าหนี้ได้รู้ถึงการที่ลูกหนี้มีหนี้สินล้นพ้นตัวแล้วเจ้าหนี้จึงไม่มีสิทธิขอรับชำระหนี้จำนวนเงิน 34,000 บาทนี้ได้ ตามมาตรา 94(2) แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ.2483
ย่อยาว
คดีนี้จำเลยถูกฟ้องให้เป็นบุคคลล้มละลาย ศาลมีคำสั่งให้พิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดต่อมาเจ้าหนี้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ตามสัญญากู้เงินและหนี้ตามเช็ค ๒ ฉบับ รวมเป็นเงินทั้งสิ้น ๕๕,๐๐๐ บาท จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้ทั้งสองร่วมกัน
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ให้เจ้าหนี้อื่นและลูกหนี้ ตรวจคำขอรับชำระหนี้แล้วเจ้าหนี้รายที่ ๑ โต้แย้งคำขอรับชำระหนี้รายนี้ว่าเช็คไม่มีวันที่สั่งจ่ายจึงไม่เป็นเช็คที่สมบูรณ์ และใบสัญญาชำระหนี้เป็นเพียงสำเนาแบบพิมพ์โรเนียวและเจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ไปแล้วเป็นจำนวนเงิน ๑๕,๖๔๕ บาท จึงไม่มีสิทธิขอรับส่วนที่รับไปแล้วอีก
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์สอบสวนและพิจารณาแล้วเห็นควรให้เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้จำนวน ๑๗,๐๐๐ บาท จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้ทั้งสองส่วนที่ขอเกินมาเห็นควรให้ยก
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วมีคำสั่งให้เจ้าหนี้รายนี้ได้รับชำระหนี้ ๑๗,๐๐๐ บาท นอกนั้นให้ยกเสีย
เจ้าหนี้ผู้ขอรับชำระหนี้อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
เจ้าหนี้ผู้ขอรับชำระหนี้ฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่าลูกหนี้เป็นหนี้ผู้ขอรับชำระหนี้รายนี้ตามสัญญากู้เป็นจำนวนเงิน ๒๑,๐๐๐ บาท และเป็นหนี้ตามใบสัญญาชำระหนี้ (หนี้ตามเช็ค ๒ ฉบับ) เป็นเงิน ๓๔,๐๐๐ บาท และเจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ไปแล้ว ๔,๐๐๐ บาท
ปัญหาที่ว่าหนี้ตามใบสัญญาชำระหนี้ (ตามเช็ค ๒ ฉบับ) จำนวน ๓๔,๒๐๐ บาท เป็นหนี้ซึ่งเจ้าหนี้ยอมให้ลูกหนี้กระทำขึ้นเมื่อเจ้าหนี้ได้รู้ถึงการที่ลูกหนี้มีหนี้สินล้นพ้นตัวหรือไม่นั้นคดีได้ความจากเจ้าหนี้เองว่า เมื่อลูกหนี้กู้ครั้งแรกตามสัญญากู้จำนวนเงิน ๒๑,๐๐๐ บาทนั้นลูกหนี้ได้ออกเช็คฉบับหนึ่งให้ไว้อีกด้วยต่อมาเช็คฉบับนั้นขึ้นเงินไม่ได้ เจ้าหนี้จึงคืนเช็คนั้นให้แก่ลูกหนี้ไปโดยมิได้รับชำระหนี้เลย ต่อมาอีกประมาณ ๑ ปีเศษลูกหนี้ที่ ๒ ได้ขอกู้เงินเพิ่มอีก ๑๙,๐๐๐ บาทเจ้าหนี้ก็ให้กู้ไปต่อมากู้อีก ๑๕,๐๐๐ บาท เจ้าหนี้ให้กู้ไปอีกซึ่งลูกหนี้ก็ออกเช็คให้ไว้ทั้งสองคราวโดยไม่ลงวันที่จะออกเช็คเมื่อไรและกู้กันเมื่อไรเจ้าหนี้ก็จำวันไม่ ได้ทั้งๆ ที่เงินกู้ครั้งแรกยังไม่ได้รับชำระ นอกจากนี้ยังมีเจ้าหนี้อื่นอีกมากรายซึ่งลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ได้ จนถูกฟ้องเป็นบุคคลล้มละลาย พฤติการณ์แสดงว่าที่เจ้าหนี้ให้ลูกหนี้กู้ยืมเงิน ๒ คราวหลังนี้เจ้าหนี้ยอมให้ลูกหนี้กระทำขึ้นเมื่อเจ้าหนี้ได้รู้ถึงการที่ลูกหนี้มีหนี้สินล้นพ้นตัวแล้ว เจ้าหนี้จึงไม่มีสิทธิขอรับชำระหนี้จำนวนเงิน ๓๔,๐๐๐ บาทนี้ได้ ตามมาตรา ๙๔(๒) แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ.๒๔๘๓
พิพากษายืน
