แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
กฎเสนาบดี กฎหมาย กฎเสนาบดีว่าด้วยที่ศาลเจ้า พ.ศ.2463
ย่อยาว
เดิม ล. ได้ปลูกห้องแถวในที่ดินของศาลเจ้าแล้วเก็บค่าเช่าบำรุงศาลเจ้า ต่อมาไฟไหม้ห้องแถว แลศาลเจ้ารายนี้ ล.ได้ยินเรื่องราวขอรับโฉนดสำหรับที่ดินแปลงนี้ พ.อธิบดีกรมพระนครบาลคัดค้านและเห็นว่า ล.คิดจะเอาที่ศาลเจ้าเปนของตน จึงกลับตั้ง ม.เปนผู้ปกครองศาลเจ้า ล.จึงฟ้องขออย่าให้ พ. ขัดขวาง แล ม.ซึ่ง พ.ได้ตั้งให้เปนผู้ปกครองใหม่ฟ้องขอให้ขับไล่ผู้ที่อยู่ในที่ศาลเจ้าออก
ศาลล่างทั้ง ๒ เห็นว่า พ.มีอำนาจถอด ล.ได้ เพราะ ล.ทำการไม่สุจริต ตามพระราชบัญญัติปกครองท้องที่ พ.ศ. ๒๔๕๗ มาตรา ๑๒๓ แลกฎเสนาบดีกระทรวงนครบาลว่าด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้า พ.ศ. ๒๔๖๓ ล.ฟ้อง พ.ไม่ขึ้น เมื่อ ล. ไม่มีสิทธิเช่นนี้ ป. อ. ฮ. ผู้อ้างอำนาจ ล. ไม่มีสิทธิจะโต้เถียงอำนาจ ม. ผู้ที่ได้รับความแต่งตั้งโดยชอบด้วยกฎหมาย จึงให้ขับไล่ ป. อ. ฮ. ทั้ง ๓ คนนี้
ผู้แพ้คดีทั้ง ๔ ฎีกาคัดค้านว่า กฎเสนาบดีที่ศาลล่างยกขึ้นพิพากษานั้น ไม่เปนกฎหมายที่ใช้ได้
ศาลฎีกาเห็นว่า ข้อเท็จจริงได้ความดังกล่าวมาแล้วข้างต้น เปนปัญหาว่า กฎเสนาบดีว่า ด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้า พ.ศ. ๒๔๖๓ ซึ่งออกโดยอำนาจพระราชบัญญัติปกครองท้องที่ พ.ศ. ๒๔๕๗ จะใช้ได้เพียงไร ได้ทูลขอพระราชทานพระบรมราชวินิจฉัย พระราชทางพระบรมราชวินิจฉัยว่า ตามแบบธรรมเนียมแลประเพณีในกรุงสยามตามที่ได้เคยใช้มา กฎเสนาบดีที่ได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาตแล้ว ก็ต้องนับว่าเป็นกฎหมาย ฯลฯ ให้ศาลฎีกาพิพากษาไปตามกฎเสนาบดีซึ่งว่าด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้า อันเปนบทบัญญัติในเรื่องนี้ จึงพิพากษาว่า ศาลล่างตัดสินมาถูกต้องแล้ว ให้ยกฎีกา ล. ป. อ. ฮ. เสีย
