แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ปรับผู้ประกันตามสัญญาประกันและอนุญาตให้ผ่อนชำระค่าปรับเดือนละ 3,000 บาท แต่ผู้ประกันมิได้ชำระค่าปรับต่อศาลตั้งแต่เดือนแรกและตลอดมา การที่ผู้ประกันไม่ชำระค่าปรับตามที่ศาลมีคำสั่งให้ผ่อนชำระแม้แต่เพียงเดือนแรกผู้ประกันย่อมตกเป็นผู้ผิดนัดชำระค่าปรับตามคำสั่งศาลทั้งหมดพนักงานอัยการจึงมีอำนาจที่จะดำเนินการในการบังคับคดีให้เป็นไปตามสัญญาประกัน โดยขอให้ศาลบังคับให้ผู้ประกันชำระค่าปรับทั้งหมดได้ทันทีนับแต่วันที่ผู้ประกันผิดนัด แต่ทั้งนี้ก็จะต้องร้องขอให้บังคับคดีตามคำสั่งศาลที่สั่งปรับผู้ประกันภายใน 10 ปี นับแต่วันมีคำสั่ง เมื่อพนักงานอัยการร้องขอต่อศาลให้ออกหมายบังคับคดีเกินกว่า10 ปี นับแต่วันที่ศาลมีคำสั่งปรับผู้ประกัน สิทธิในการบังคับคดีของพนักงานอัยการย่อมเป็นอันสิ้นไปตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 15 ประกอบประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 271
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องจากศาลชั้นต้นมีคำสั่งอนุญาตให้ปล่อยตัวจำเลยชั่วคราวในชั้นสอบสวน ต่อมาผู้ประกันผิดสัญญา ศาลชั้นต้นมีคำสั่งลงวันที่ 22 ตุลาคม 2525 ให้ปรับผู้ประกันตามสัญญาจำนวน 70,000 บาทและมีคำสั่งเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2525 อนุญาตให้ผู้ประกันผ่อนชำระค่าปรับเดือนละ 3,000 บาท ผู้ประกันลงชื่อทราบคำสั่งวันที่15 พฤศจิกายน 2525 แต่ผู้ประกันไม่ได้ชำระค่าปรับ
ผู้ร้องยื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้นว่า ผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ประกันซึ่งถึงแก่กรรมตามคำสั่งศาล นับแต่ศาลสั่งปรับผู้ประกันจนถึงขณะยื่นคำร้องเป็นเวลาเกินกว่า 10 ปี ยังไม่ได้มีการบังคับคดียึดที่ดินของผู้ประกันมาชำระค่าปรับ จึงหมดสิทธิในการบังคับคดีเอาแก่ที่ดินของผู้ประกันซึ่งวางไว้เป็นหลักประกันแล้วขอให้ศาลมีคำสั่งคืน น.ส.3 ก. ที่วางไว้เป็นหลักประกันแก่ผู้ร้อง
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกคำร้องและให้ดำเนินการให้มีการบังคับคดีโดยแจ้งให้พนักงานอัยการทราบ
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกคำสั่งดังกล่าวของศาลชั้นต้นและให้คืนหลักประกันแก่ผู้ร้อง
พนักงานอัยการจังหวัดสระบุรีฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ศาลชั้นต้นมีคำสั่งปรับผู้ประกันจำนวน70,000 บาท ในวันที่ 22 ตุลาคม 2525 และอนุญาตให้ผู้ประกันผ่อนชำระค่าปรับเดือนละ 3,000 บาท เมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2525คำสั่งดังกล่าวมีความหมายว่า อนุญาตให้ผู้ประกันนำเงินค่าปรับมาผ่อนชำระเดือนละ 3,000 บาท โดยชำระเดือนแรกภายในวันที่ 29พฤศจิกายน 2525 และเดือนต่อ ๆ ไปจนกว่าจะครบ ผู้ประกันทราบคำสั่งศาลในวันที่ 15 พฤศจิกายน 2525 โดยมิได้โต้แย้งคำสั่งศาลผู้ประกันมีหน้าที่ต้องชำระเงินค่าปรับต่อศาลตามคำสั่งศาลดังกล่าวแต่ปรากฏว่าผู้ประกันมิได้ชำระค่าปรับตั้งแต่เดือนแรกและตลอดมาเมื่อผู้ประกันไม่ชำระค่าปรับตามที่ศาลมีคำสั่งให้ผ่อนชำระแม้แต่เพียงเดือนแรก ผู้ประกันก็ย่อมตกเป็นผู้ผิดนัดชำระค่าปรับตามคำสั่งศาลทั้งหมด พนักงานอัยการจึงมีอำนาจตามพระราชบัญญัติพนักงานอัยการพ.ศ. 2498 มาตรา 11(8) ที่จะดำเนินการในการบังคับคดีให้เป็นไปตามสัญญาประกัน โดยขอให้ศาลบังคับให้ผู้ประกันชำระหนี้ค่าปรับทั้งหมดได้ทันทีนับแต่วันที่ผู้ประกันผิดนัด คือวันที่ 29 พฤศจิกายน 2525แต่ทั้งนี้ก็จะต้องร้องขอให้บังคับคดีตามคำสั่งศาลที่สั่งปรับผู้ประกันภายใน 10 ปี นับแต่วันมีคำสั่ง เมื่อศาลมีคำสั่งปรับผู้ประกันในวันที่ 22 ตุลาคม 2525 แต่ปรากฏว่าพนักงานอัยการร้องขอต่อศาลให้ออกหมายบังคับคดีในวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2536 ซึ่งเกินกำหนด 10 ปี นับแต่วันที่ศาลมีคำสั่งบังคับตามสัญญาประกัน สิทธิในการบังคับคดีของพนักงานอัยการย่อมเป็นอันสิ้นไปตามกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 15 ประกอบประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 271 ไม่ชอบที่ศาลจะออกหมายบังคับคดีให้
พิพากษายืน
