แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พระราชบัญญัติการพิมพ์ พุทธศักราช 2484 มาตรา 27 ใช้บังคับแก่ผู้ยื่นคำขออนุญาตซึ่งมีสัญชาติอื่นนอกจากที่ระบุไว้ในมาตรา 24(3) หรือยื่นคำขอออกหนังสือพิมพ์เป็นภาษาอื่นนอกจากที่ระบุไว้ในมาตรา 24(4) โจทก์เป็นผู้มีสัญชาติไทย และยื่นคำขออนุญาตออกหนังสือพิมพ์ภาษาไทย จึงต้องบังคับตามมาตรา 24 วรรคแรก ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 17 ลงวันที่ 27 ตุลาคม 2501 ข้อ 1. ซึ่งให้อำนาจเจ้าพนักงานการพิมพ์ใช้ดุลพินิจสั่งอนุญาตหรือไม่อนุญาต หรือสั่งเป็นประการอื่นตามความเหมาะสมแก่กรณีเป็นเรื่องๆ ไป ดังนั้น ที่จำเลยมีคำสั่งคำขอของโจทก์ว่า เห็นสมควรรอไว้ก่อนจนกว่าพระราชบัญญัติการพิมพ์ฉบับใหม่จะประกาศใช้ จึงเป็นคำสั่งที่ชอบด้วยบทกฎหมายดังกล่าวข้างต้นไม่เป็นการละเมิดต่อโจทก์ และไม่เป็นการขัดต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2511 มาตรา 33 ที่ใช้บังคับอยู่ขณะนั้น
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้ยื่นคำขอต่อจำเลยเพื่อขอเป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ เจ้าของหนังสือพิมพ์ จำเลยได้รับคำขอของโจทก์ไว้แล้ว มิได้มีคำสั่งอนุญาตหรือไม่อนุญาตภายใน 30 วันนับแต่วันรับคำขอให้ถูกต้องตามพระราชบัญญัติการพิมพ์ พุทธศักราช 2484 มาตรา 27 กลับแจ้งให้โจทก์ทราบว่ากระทรวงมหาดไทยให้รอไว้ก่อนจนกว่าพระราชบัญญัติการพิมพ์ฉบับใหม่จะประกาศใช้ คำสั่งของจำเลยไม่ชอบด้วยกฎหมาย เป็นการละเมิดสิทธิโจทก์ ขอให้บังคับจำเลยออกใบอนุญาตตามแบบ พ.13 ให้โจทก์เป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการเจ้าของหนังสือพิมพ์
จำเลยให้การว่า ความในมาตรา 27 แห่งพระราชบัญญัติการพิมพ์พุทธศักราช 2484 ได้ถูกยกเลิกโดยประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 17ลงวันที่ 27 ตุลาคม 2501 ซึ่งมีใจความว่าการจะอนุญาตให้ออกหนังสือพิมพ์ตามคำขอของผู้ขอหรือไม่ ให้อยู่ในดุลพินิจของพนักงานเจ้าหน้าที่และมิได้กำหนดระยะเวลาไว้ว่าจะต้องสั่งอนุญาตหรือไม่อนุญาตภายในกี่วัน โจทก์ยื่นคำขอโดยมีพฤติการณ์ไม่สุจริต จำเลยได้ปฏิบัติการไปตามกฎหมายและระเบียบแบบแผนโดยสุจริต ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นงดสืบพยานทั้งสองฝ่าย แล้วพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า โจทก์มีสัญชาติไทย ได้ยื่นคำขออนุญาตเป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ และเจ้าของหนังสือพิมพ์ “วันใหม่” อันเป็นหนังสือพิมพ์ภาษาไทยต่อจำเลย ในฐานะเป็นเจ้าพนักงานการพิมพ์จังหวัดนนทบุรี จำเลยได้มีคำสั่งคำขอของโจทก์ว่า เห็นสมควรรอไว้ก่อนจนกว่าพระราชบัญญัติการพิมพ์ฉบับใหม่จะประกาศใช้
และวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า ที่โจทก์ฎีกาว่า โจทก์ยื่นคำขอถูกต้องตามพระราชบัญญัติการพิมพ์ พุทธศักราช 2484 มาตรา 25 แล้ว จำเลยต้องอนุญาตตามคำขอของโจทก์ดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 27 นั้น เห็นว่าที่โจทก์ยื่นคำขออนุญาตนั้น มิได้ตกอยู่ในบังคับแห่ง มาตรา 27 เพราะมาตรา 27 ใช้บังคับแก่ผู้ยื่นคำขออนุญาตซึ่งมีสัญชาติอื่นนอกจากที่ระบุไว้ในมาตรา 24(3) หรือยื่นคำขอออกหนังสือพิมพ์เป็นภาษาอื่นนอกจากที่ระบุไว้ในมาตรา 24(4) โจทก์เป็นผู้มีสัญชาติไทย และยื่นคำขออนุญาตออกหนังสือพิมพ์ภาษาไทย จึงต้องบังคับตามมาตรา 24 วรรคแรก ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 17 ลงวันที่ 27 ตุลาคม 2501 ข้อ 1 ซึ่งให้อำนาจเจ้าพนักงานการพิมพ์ใช้ดุลพินิจสั่งอนุญาตหรือไม่อนุญาต หรือสั่งเป็นประการอื่นตามความเหมาะสมแก่กรณีเป็นเรื่อง ๆ ไป ดังนั้น ที่จำเลยมีคำสั่งคำขอของโจทก์ว่า เห็นสมควรรอไว้ก่อนจนกว่าพระราชบัญญัติการพิมพ์ฉบับใหม่จะประกาศใช้ จึงเป็นคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายดังกล่าวข้างต้น ไม่เป็นการละเมิดต่อโจทก์และไม่เป็นการขัดต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2511 มาตรา 33 ที่ใช้บังคับอยู่ขณะนั้น
พิพากษายืน
