แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
หัวหน้าการชลประทานส่วนราษฎร์ไม่มีอำนาจฟ้องผู้ทำละเมิดต่อการชลประทานราษฎร์ที่ตนเป็นหัวหน้า
(ประชุมใหญ่ครั้งที่ 33/2515)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นหัวหน้าการชลประทานราษฎร์ห้วยปางม่วงเมื่อประมาณ พ.ศ. 2508 จำเลยกับพวกได้ขุดคลองส่งน้ำมาต่อเอาน้ำจากลำห้วยปางม่วงไปใช้ในการทำนาในบริเวณทุงสันขี้เหล็ก ต่อมาพ.ศ. 2509 จำเลยได้ทำฝายกั้นลำห้วยปางม่วงเพื่อระบายน้ำไปสู่ที่ดินที่จำเลยจัดสรร ทำให้น้ำในลำห้วยทั้งหมดไหลเข้าคลองส่งน้ำของจำเลยแห่งเดียว โดยจำเลยอ้างว่าได้รับใบอนุญาตแล้ว ทำให้นาในเขตการชลประทานราษฎร์ห้วยปางม่วงเสียหาย เพราะไม่มีน้ำใช้เพียงพอ ขอให้ศาลเพิกถอนใบอนุญาตการทำชลประทานของจำเลย ห้ามจำเลยใช้คลองส่งน้ำที่ทำขึ้นโดยมิชอบ และห้ามจำเลยทำฝายกั้นลำห้วยปางม่วงต่อไป ให้จำเลยปิดหรือถมปากคลองส่งน้ำหรือรื้อฝายที่ทำขึ้น
จำเลยให้การว่า จำเลยได้ยื่นคำร้องขออนุญาตขุดเหมืองและทำฝายชักน้ำจากลำห้วยปางม่วงเข้าที่ดินจัดสรรต่ออำเภอ ทางอำเภออนุญาตแล้ว เหมืองฝายที่จำเลยทำมิใช่ปิดลำห้วยปางม่วงจนไม่มีน้ำไหลลงตอนล่างเลย ราษฎรที่อยู่ถัดจากเหมืองฝายของจำเลยไม่เดือดร้อน โจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง จำเลยเคยถูกนายเผือก กองแก้ว หัวหน้าการชลประทานราษฎร์ห้วยปางม่วงคนก่อนฟ้องทำนองเดียวกันนี้แล้วครั้งหนึ่ง คดีถึงที่สุดแล้วตามสำนวนคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 390/2506 โจทก์ฟ้องคดีนี้อีก จึงเป็นฟ้องซ้ำ
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า เฉพาะข้อที่ขอให้ศาลเพิกถอนใบอนุญาตและปิดคลองส่งน้ำซึ่งมีอยู่แล้วก่อนฟ้องคดีนี้ และโจทก์คดีก่อนก็ฟ้องในฐานะเดียวกับโจทก์คดีนี้ คำฟ้องของโจทก์ส่วนนี้เป็นฟ้องซ้ำ โจทก์ฟ้องไม่ได้ ส่วนที่โจทก์ฟ้องให้จำเลยรื้อฝายพิพาทไม่เป็นฟ้องซ้ำพิพากษาให้จำเลยรื้อฝายที่จำเลยทำขึ้นกั้นลำห้วย
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่าโจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง พิพากษากลับให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาโดยมติที่ประชุมใหญ่เห็นว่า โจทก์ฟ้องคดีนี้ในฐานะเป็นหัวหน้าการชลประทานส่วนราษฎร์ห้วยปางม่วง กล่าวหาว่าจำเลยทำละเมิดต่อการชลประทานส่วนราษฎร์ที่โจทก์เป็นหัวหน้า เป็นการเอาตำแหน่งหน้าที่การงานมาเป็นโจทก์ ซึ่งจะกระทำได้ต้องมีคำหมายให้อำนาจไว้เป็นพิเศษในเรื่องนั้นแต่ตามพระราชบัญญัติการชลประทานราษฎร์ พุทธศักราช 2483 มิได้มีบัญญัติมาตราใดให้อำนาจหัวหน้าการชลประทานส่วนราษฎร์ ใช้ตำแหน่งหน้าที่การงานเป็นโจทก์ฟ้องคดีไว้เป็นพิเศษ โจทก์ในฐานะหัวหน้าการชลประทานส่วนราษฎร์ จึงไม่มีอำนาจฟ้องคดีนี้
พิพากษายืน
