แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตรงถนนตัดผ่านทางรถไฟ จำเลยมีสัญญาณไฟอัตโนมัติใช้ควบคู่กับคานเครื่องกั้นถนน เมื่อรถไฟแล่นผ่านจะมีคานเครื่องกั้นถนนปิดกั้นมิให้ยานพาหนะผ่านทางรถไฟ การที่จำเลยถอดเอาคานเครื่องกั้นถนนออกไปซ่อมโดยไม่จัดให้เจ้าหน้าที่คอยให้สัญญาณ หรือทำการอย่างหนึ่งอย่างใดเพื่อป้องกันภยันตรายอันอาจจะเกิดขึ้นได้ในขณะที่รถไฟแล่นผ่าน คงมีแต่สัญญาณไฟอัตโนมัติ ภริยาโจทก์ที่ 1 ซึ่งเป็นมารดาโจทก์ที่ 2 ถึงที่ 5 ขับรถยนต์ฝ่าฝืนสัญญาณไฟเข้าไปชนกับรถไฟของจำเลยซึ่งแล่นผ่านมาถึงแก่ความตาย ดังนี้ ถือว่าฝ่ายจำเลยประมาทมากกว่าฝ่ายโจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ที่ 1 เป็นสามีของนางวรรณา โรจนแพทย์ และเป็นบิดาผู้แทนโดยชอบธรรมของโจทก์ที่ 2 – 5 ซึ่งเกิดจากนางวรรณา จำเลยที่ 1 เป็นนายสถานีรถไฟได้สั่งให้จำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นพนักงานของการรถไฟฯ นำเอาเครื่องปิดกั้นถนนไปซ่อมโดยมิได้จัดเจ้าหน้าที่มาคอยให้สัญญาณ หรือทำการอย่างหนึ่งอย่างใดเพื่อป้องกันมิให้เกิดอันตรายแก่บุคคลและทรัพย์สินซึ่งอยู่ในอำนาจหน้าที่อันเป็นการละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ซึ่จะพึงต้องกระทำเป็นเหตุให้นางวรรณาขับขี่รถยนต์ผ่านทางรถไฟถูกรถไฟของจำเลยที่ 3 ชนถึงแก่ความตายและรถยนต์ของโจทก์เสียหาย ขอให้จำเลยร่วมกันชำระค่าเสียหายแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า ผู้ตายประมาทที่ไม่หยุดรอรถไฟตามป้ายระวังรถไฟและป้ายหยุด แต่ได้ขับผ่านสัญญาณไฟเข้าไปชนรถไฟเอง ค่าเสียหายไม่มากดังฟ้อง ขอให้ยกฟ้อง
เมื่อสืบพยานโจทก์ได้ 1 ปาก คู่ความแถลงรับข้อเท็จจริงกันว่ารถโจทก์เสียหาย 40,000 บาท ความเสียหายนอกนั้นให้ศาลฟังจากพยานหลักฐานที่สืบมาแล้วที่เกิดเหตุมีสัญญาณไฟอัตโนมัติใช้ได้ตามปกติ แล้วต่างฝ่ายไม่ติดใจสืบพยานต่อไป
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า ผู้ตายและจำเลยต่างมีส่วนประมาทด้วยกันจำเลยประมาทมากกว่า กำหนดความเสียหายทั้งหมดเป็นเงิน 151,185 บาท ให้จำเลยรับผิด 2 ใน 3 เป็นเงิน 100,790 บาท
จำเลยอุทธรณ์ว่าผู้ตายประมาทฝ่ายเดียว หากฟังว่าจำเลยเป็นฝ่ายประมาทก็ประมาทน้อยกว่า
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า จำเลยและผู้เสียหายประมาทเท่ากัน พิพากษาแก้ให้จำเลยทั้งสามร่วมกันใช้ค่าเสียหายให้โจทก์ 75,592.50 บาท
โจทก์และจำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การที่ทางการรถไฟแห่งประเทศไทยจัดให้มีคานเครื่องปิดกั้นถนนเฉพาะถนนตรงที่ตัดกับรางรถไฟนั้น ก็เพื่อป้องกันโดยเด็ดขาดมิให้รถยนต์แล่นผ่านเข้าไปในบริเวณนั้นอย่างฉับพลันทันที ตราบใดคานปิดกั้นถนนยังไม่เอนลงมาปิดกั้นไว้ ตราบนั้นยานพาหนะแม้จะประมาทก็ยังสามารถผ่านไปมาได้ ไม่ถึงกับเป็นอันตราย ด้วยเหตุนี้การที่จำเลยที่ 2 ถอดคานเครื่องปิดกั้นถนนออกไปซ่อม โดยไม่จัดให้เจ้าหน้าที่คอยให้สัญญาณหรือทำการอย่างหนึ่งอย่างใด เพื่อป้องกันภยันตรายอันอาจจะเกิดขึ้นได้ การกระทำของจำเลยจึงเป็นฝ่ายประมาทมากกว่า แม้ผู้ตายจะขับรถฝ่าฝืนสัญญาณไฟก็ตามและแม้ตามประกาศใช้อนุสัญญาว่าด้วยการจราจรทางถนนและพิธีสารว่าด้วยเครื่องหมายและสัญญาณตามถนน ภาค 3 บทเพิ่มเติมเกี่ยวกับทางข้ามทางรถไฟข้อ 49 จะระบุว่าการใช้สัญญาณไฟอัตโนมัติ ณ ถนนตัดผ่านทางรถไฟแต่เพียงอย่างเดียวก็ใช้ได้ ก็ไม่ทำให้การวินิจฉัยคดีเปลี่ยนแปลงไป เพราะเมื่อการรถไฟฯสร้างเครื่องปิดกั้นถนนให้ยานพาหนะต้องหยุดเมื่อรถไฟแล่นผ่านควบคู่กันไปกับสัญญาณไฟอัตโนมัติเช่นนี้ หากมีสิ่งหนึ่งสิ่งใดขาดหายไปจำเลยก็ต้องจัดการให้มีสิ่งใดสิ่งหนึ่งมาทดแทน จะปล่อยให้ขาดหายไปเฉย ๆ ย่อมไม่เป็นการถูกต้องที่ศาลอุทธรณ์พิพากษาคดีมา ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย ฎีกาโจทก์ทั้งห้าฟังขึ้นส่วนฎีกาจำเลยทั้งสามฟังไม่ขึ้น สำหรับค่าเสียหายเห็นว่าที่ศาลชั้นต้นกำหนดให้ฝ่ายจำเลยชดใช้ให้แก่โจทก์นั้น เป็นจำนวนที่พอสมควรกับพฤติการณ์และความร้ายแรงแห่งละเมิดแล้ว
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้บังคับคดีไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น