แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตรงถนนตัดผ่านทางรถไฟ จำเลยมีสัญญาไฟอัตโนมัติใช้ควบคู่กับคานเครื่องกั้นถนน เมื่อรถไฟแล่นผ่านจะมีคานเครื่องกั้นถนนปิดกั้นมิให้ยานพาหนะผ่านทางรถไฟ การที่จำเลยถอดเอาคานเครื่องกั้นถนนออกไปซ่อมโดยไม่จัดให้เจ้าหน้าที่คอยให้สัญญาณ หรือทำการอย่างหนึ่งอย่างใดเพื่อป้องกันภยันตรายอันอาจจะเกิดขึ้นได้ในขณะที่รถไฟแล่นผ่าน คงมีแต่สัญญาณไฟอัตโนมัติ ภริยาโจทก์ที่ 1 ซึ่งเป็นมารดาโจทก์ที่ 2 ถึงที่ 5 ขับรถยนต์ฝ่าฝืนสัญญาณไฟเข้าไปชนกับรถไฟของจำเลยซึ่งแล่นผ่านมาถึงแก่ความตาย ดังนี้ ถือว่าฝ่ายจำเลยประมาทมากกว่าฝ่ายโจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ที่ ๑ เป็นสามีของนางวรรณา โรจน์แพทย์ และเป็นบิดาผู้แทนโดยชอบธรรมของโจทก์ที่ ๒-๕ ซึ่งเกิดจากนางวรรณา จำเลยที่ ๑ เป็นนายสถานีรถไฟได้สั่งให้จำเลยที่ ๒ ซึ่งเป็นพนักงานของการรถไฟฯ นำเอาเครื่องปิดกั้นถนนไปซ่อมโดยมิได้จัดเจ้าหน้าที่มาคอยให้สัญญาณ หรือทำการอย่างหนึ่งอย่างใดเพื่อป้องกันมิให้เกิดอันตรายแก่บุคคลและทรัพย์สินซึ่งอยู่ในอำนาจหน้าที่ อันเป็นการละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ซึ่งพึงต้องกระทำเป็นเหตุให้นางวรรณาขับขี่รถยนต์ผ่านทางรถไฟถูกรถไฟของจำเลยที่ ๓ ชนถึงแก่ความตาย และรถยนต์ของโจทก์เสียหาย ขอให้จำเลยร่วมกันชำระค่าเสียหายแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า ผู้ตายประมาทที่ไม่หยุดรอรถไฟตามป้ายระวังรถไฟและป้ายหยุด แต่ได้ขับผ่านสัญญาไฟเข้าไปชนรถไฟเอง ค่าเสียหายไม่มากดังฟ้อง ขอให้ยกฟ้อง
เมื่อสืบพยานโจทก์ได้ ๑ ปาก คู่ความแถลงรับข้อเท็จจริงกันว่ารถโจทก์เสียหาย ๔๐,๐๐๐ บาท ความเสียหายนอกนั้นให้ศาลฟังจากพยานหลักฐานที่สืบมาแล้วที่เกิดเหตุมีสัญญาไฟอัตโนมัติใช้ได้ตามปกติ แล้วต่างฝ่ายไม่ติดใจสืบพยานต่อไป
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า ผู้ตายและจำเลยต่างมีส่วนประมาทด้วยกัน จำเลยประมาทมากกว่า กำหนดความเสียหายทั้งหมดเป็นเงิน ๑๕๑,๑๘๕ บาท ให้จำเลยรับผิด ๒ ใน ๓ เป็นเงิน ๑๐๐,๗๙๐ บาท
จำเลยอุทธรณ์ว่าผู้ตายประมาทฝ่ายเดียว หากฟังว่าจำเลยเป็นฝ่ายประมาทก็ประมาทน้อยกว่า
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า จำเลยและผู้เสียหายประมาทเท่ากัน พิพากษาแก้ให้จำเลยทั้งสามร่วมกันใช้ค่าเสียหายให้โจทก์ ๗๕,๕๙๒.๕๐ บาท
โจทก์และจำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การที่ทางการรถไฟแห่งประเทศไทยจัดให้มีคานเครื่องปิดกกั้นถนนเฉพาะถนนตรงที่ตัดกับรางรถไฟนั้น ก็เพื่อป้องกันโดยเด็ดขาดมิให้รถยนต์แล่นผ่านเข้าไปในบริเวณนั้นอย่างฉับพลันทันที่ ตราบใดคานปิดกั้นถนนยังไม่เอนลงมาปิดกั้นไว้ ตราบนั้นยานพาหนะแม้จะประมาทก็ยังสามารถผ่านไปมาได้ ไม่ถึงกับเป็นอันตราย ด้วยเหตุนี้การที่จำเลยที่ ๒ ถอนคานเครื่องปิดกั้นถนนออกไปซ่อม โดยไม่จัดให้เจ้าหน้าที่คอยให้สัญญาหรือทำการอย่างหนึ่งอย่างใด เพื่อป้องกันภยันตรายอันอาจจะเกิดขึ้นได้ การกระทำของจำเลยจึงเป็นฝ่ายประมาทกว่า แม้ผู้ตายจะขับรถฝ่าฝืนสัญญาณไฟก็ตามและแม้ตามประกาศใช้อนุสัญญาว่าด้วยการจราจรทางถนนและพิธีสารว่าด้วยเครื่องหมายและสัญญาตามถนน ภาค ๓ บทเพิ่มเติมเกี่ยวกับทางข้ามทางรถไฟ ข้อ ๔๙ จะระบุว่าการใช้สัญญาณไฟอัตโนมัติ ณ ถนนตัดผ่านทางรถไฟแต่เพียงอย่างเดียวก็ใช้ได้ ก็ไม่ทำให้การวินิจฉัยคดีเปลี่ยนแปลงไป เพราะเมื่อการรถไฟฯ สร้างเครื่องปิดกั้นถนนให้ยานพาหนะต้องหยุดเมื่อรถไฟแล่นผ่านควบคู่กันไปกับสัญญาณไฟอัตโนมัติเช่นนั้น หากมีสิ่งหนึ่งสิ่งใดขาดหายไปจำเลยก็ต้องจัดการให้มีสิ่งใดสิ่งหนึ่งมาทดแทน จะปล่อยให้ขาดหายไปเฉยๆ ย่อมไม่เป็นการถูกต้อง ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษาคดีมา ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย ฎีกาโจทก์ทั้งห้าฟังขึ้น ส่วนฎีกาจำเลยทั้งสามฟังไม่ขึ้น สำหรับค่าเสียหายเห็นว่าที่ศาลชั้นต้นกำหนดให้ฝ่ายจำเลยชดใช้ให้แก่โจทก์นั้น เป็นจำนวนที่พอสมควรกับพฤติการณ์และความร้ายแรงแห่งละเมิดแล้ว
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้บังคับคดีไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
