แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำพิพากษาที่ได้กล่าวไว้ว่าให้บุคคลภายนอกซึ่งมิได้เป็นคู่ความในคดีมีส่วนได้ในทรัพย์สินใดๆ ด้วยนั้น
ย่อมไม่ผูกพันบุคคลภายนอกที่อ้างว่าตนจะพิสูจน์ได้ว่ามีสิทธิดีกว่า
ในชั้นบังคับคดีหากมีบุคคลภายนอกคัดค้านว่าตนมีสิทธิในทรัพย์ที่ยึดดีกว่า ตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 145 ศาลควรรอการขายทอดตลาดทรัพย์นั้นไว้ก่อน และให้บุคคลภายนอกนั้นไปดำเนินคดีกับผู้ชนะคดีที่นำยึดทรัพย์ภายในกำหนดเสียก่อนถ้าพ้นกำหนดไม่จัดการจึงให้ขายทอดตลาดทรัพย์ได้
ย่อยาว
คดีนี้เนื่องจากศาลพิพากษาให้แบ่งทรัพย์มรดกที่ดินโฉนดที่ 8906,8902 เป็น 3 ส่วน ได้แก่นายบัวลอยโจทก์ นายดำจำเลยและนายพุฒ (คนนอกสำนวน) คนละส่วนเท่า ๆ กัน ถ้าแบ่งไม่ตกลงให้ประมูลราคาหรือขายทอดตลาดแล้วแบ่งเงินให้โจทก์ 1 ใน 3 คดีถึงที่สุดโจทก์ขอให้เจ้าพนักงานบังคับคดียึดที่ดินดังกล่าวขายทอดตลาดแต่เฉพาะที่ดินโฉนด 8906 นายพุฒอ้างว่าตนเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ร่วมอยู่ด้วยไม่ยอมให้ขายทอดตลาด
ศาลชั้นต้นนัดโจทก์จำเลยและนายพุฒมาพร้อมกัน แต่ไม่สามารถจะตกลงกันได้ โดยนายพุฒอ้างว่าตามโฉนด 8906 ซึ่งตนเองและนางจำเริญจำเลยมีชื่อถือกรรมสิทธิ์นั้น ตนเองได้ครอบครองที่ดิน 23 ไร่ ส่วนอีก 4 ไร่ให้นางจำเริญครอบครองทำกิน ตนเองจึงไม่ยอมให้ขายทอดตลาดและตนเองเป็นคนนอกสำนวนไม่คิดว่าจะต้องมีส่วนเกี่ยวข้องตามคำพิพากษา ศาลชั้นต้นจึงมีคำสั่งว่า แม้ว่านายพุฒจะเป็นคนนอกสำนวนซึ่งไม่ควรจะต้องรับผลแห่งคำพิพากษา แต่เพื่อให้เป็นไปตามคำพิพากษา จึงให้จัดการขายทอดตลาดที่ดินได้ภายใน 30 วัน หากฝ่ายใดไม่พอใจให้ดำเนินการอุทธรณ์ต่อไปได้
นายพุฒผู้ร้องอุทธรณ์ให้ขายทอดตลาดเฉพาะที่ดินส่วนของนางจำเริญจำเลยเท่านั้น
ศาลอุทธรณ์เห็นว่าไม่ปรากฏว่าที่ดินที่ว่าเป็นของผู้ร้องมีอยู่แค่ไหน เพียงใด ผู้ร้องก็จะมาขอแบ่งส่วนของตนในคดีนี้มิได้เมื่อไม่มีทางตกลงกันก็ให้ขายทอดตลาด ส่วนผู้ร้องจะมีกรรมสิทธิ์ในที่ดินแปลงนั้นมากน้อยเพียงใดเป็นเรื่องที่จะต้องไปว่ากล่าวกันต่อไป พิพากษายืน
นายพุฒผู้ร้องฎีกา ศาลฎีกาพิพากษาแก้โดยวินิจฉัยว่า ที่ดินโฉนด 8906 เป็นมรดก ให้โจทก์มีสิทธิได้รับร่วมกับนายดำจำเลยและนายพุฒผู้ร้องคนละ 1 ส่วน แต่คดีนั้นนายพุฒผู้ร้องไม่ได้เป็นคู่ความ เมื่อนายพุฒผู้ร้องอ้างในชั้นบังคับคดีว่า ตนมีกรรมสิทธิ์มากกว่า 1 ใน 3 การบังคับคดีเพื่อให้เป็นไปตามคำพิพากษาอาจทำให้นายพุฒผู้ร้องซึ่งเป็นคนนอกคดีได้รับความเสียหายได้ ควรจะรอการขายทอดตลาดที่ดินโฉนด 8906 ไว้ ให้นายพุฒผู้ร้องไปดำเนินคดีกับโจทก์ภายใน 1 เดือนนับแต่วันได้ฟังคำพิพากษา เมื่อพ้นกำหนดแล้วไม่จัดการอย่างไรก็ให้ขายทอดตลาดได้ ได้เงินสุทธิเท่าใด แบ่งให้โจทก์ได้รับ1 ใน 3
