แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
โจทก์รู้อยู่ก่อนแล้วว่าการรังวัดสอบเขตที่ดินตาม น.ส.3 ที่คู่ความท้ากันจะทำได้โดยวิธีการที่พนักงานที่ดินให้เจ้าของที่ดินตาม น.ส.3 รังวัด โดยมีเจ้าของที่ดินข้างเคียงและเจ้าหน้าที่ระวังแนวเขตไม่ให้รุกล้ำที่ดินข้างเคียงและที่สาธารณะเท่านั้น แต่โจทก์ก็มิได้คัดค้าน ถือได้ว่าโจทก์ตกลงให้ใช้วิธีการรังวัดสอบเขตที่ดินดังกล่าวเพื่อพิสูจน์ผลตามคำท้าแล้ว ผลของการรังวัดสอบเขตที่ดินดังกล่าวจึงผูกพันโจทก์
ย่อยาว
คู่ความตกลงกันให้พนักงานที่ดินรังวัดสอบเขตที่ดินตาม น.ส.3 ของจำเลยที่ 1 ถ้าผลการรังวัดสอบเขตปรากฏว่าที่ดินตาม น.ส.3 ไม่ได้คลุมถึงเนื้อที่ดินของโจทก์ตามแผนที่พิพาท จำเลยยอมแพ้ แต่ถ้าที่ดินตาม น.ส.3ดังกล่าวคลุมถึงเนื้อที่ดินของโจทก์ตามแผนที่พิพาทเข้าไปเพียงใดโจทก์ยอมแพ้เพียงเท่าที่ น.ส.3 คลุมไปถึง พนักงานที่ดินรังวัดสอบเขตแล้ว ปรากฏว่าที่ดินตาม น.ส.3 ทับที่ดินของโจทก์ทั้งแปลง ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์เห็นว่าโจทก์ต้องแพ้คดีตามคำท้า และพิพากษายกฟ้องโจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า “วิธีการรังวัดสอบเขตที่ดินตาม น.ส.3ที่พนักงานที่ดินให้เจ้าของที่ดินตาม น.ส.3 นำรังวัด โดยมีเจ้าของที่ดินข้างเคียงและเจ้าหน้าที่ระวังแนวเขตมิให้รุกล้ำที่ดินข้างเคียงและที่สาธารณะ เมื่อทุกฝ่ายรับรองแนวเขตว่าไม่มีการรุกล้ำแล้ว ก็ถือว่าที่ดินที่รังวัดได้เป็นที่ดินตาม น.ส.3นั้น โจทก์ได้รู้อยู่ก่อนแล้วว่า การรังวัดสอบเขตที่ดินตาม น.ส.3 ซึ่งคู่ความท้ากันนั้นจะต้องกระทำโดยวิธีดังกล่าวจะรังวัดสอบเขตโดยวิธีอื่นไม่ได้ โจทก์มิได้คัดค้านว่าการรังวัดสอบเขตที่ดินโดยวิธีนี้ไม่สามารถจะรู้แนวเขตที่ดินตาม น.ส.3 ได้โดยแน่ชัด จึงต้องถือว่าโจทก์ตกลงให้ใช้วิธีการรังวัดสอบเขตที่ดินดังกล่าวเพื่อพิสูจน์ผลคดีตามคำท้า เมื่อผลการรังวัดสอบเขตที่ดินปรากฏว่าที่ดินตาม น.ส.3คลุมถึงที่พิพาททั้งแปลง โจทก์ก็ต้องแพ้คดีตามคำท้า โจทก์จะกลับมากล่าวอ้างว่า วิธีการรังวัดสอบเขตที่ดินดังกล่าวไม่อาจรู้แนวเขตที่ดินโดยแน่ชัดหาได้ไม่”
พิพากษายืน
