แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เอกสารมรณบัตรปลอมที่จำเลยทั้งสองร่วมกันใช้นั้นเป็นภาพถ่ายเอกสาร โจทก์มิได้อ้างส่งเอกสารอันเป็นที่มาของภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว จึงไม่อาจทราบได้ว่าภาพถ่ายเอกสารดังกล่าวถ่ายเอกสารมาจากมรณบัตรที่เจ้าพนักงานทำขึ้นหรือรับรองในหน้าที่ หรือสำเนาเอกสารที่เจ้าพนักงานได้รับรองในหน้าที่ ซึ่งมีการปลอมโดยแก้ไขข้อความในเอกสารนั้นหรือไม่ ต้องฟังเป็นคุณแก่จำเลยทั้งสองว่าภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว มิได้ถ่ายเอกสารมาจากเอกสารที่มีลักษณะดังกล่าว แต่ได้ถ่ายเอกสารมาจากภาพถ่ายเอกสารที่มีการปลอมโดยแก้ไขข้อความในภาพถ่ายเอกสารนั้น ซึ่งมิใช่เอกสารที่เจ้าพนักงานได้ทำขึ้นหรือรับรองในหน้าที่ จึงไม่เป็นเอกสารราชการปลอม การกระทำของจำเลยทั้งสองเป็นความผิดฐานใช้เอกสารปลอม
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 264,265, 268, 341, 83 และให้จำเลยทั้งสองชดใช้เงิน 100 บาทแก่ผู้เสียหาย
จำเลยทั้งสองให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยทั้งสองมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 265, 268, 341, 83 แต่เนื่องจากเอกสารราชการปลอมที่จำเลยทั้งสองร่วมกันใช้นั้นเป็นเอกสารที่จำเลยทั้งสองร่วมกันทำปลอมขึ้น จึงให้ลงโทษฐานใช้เอกสารราชการปลอมแต่กระทงเดียวตามมาตรา 268 วรรคสอง ประกอบมาตรา 265 และเนื่องจากความผิดฐานใช้เอกสารราชการปลอมเป็นกรรมเดียวกับความผิดฐานฉ้อโกงตามมาตรา 341 ให้ลงโทษตาม มาตรา 268 ประกอบมาตรา 265 ซึ่งเป็นบทหนักตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 90 จำคุกจำเลยทั้งสองคนละ 2 ปีให้จำเลยทั้งสองร่วมกันใช้เงินจำนวน 100 บาท แก่ผู้เสียหาย
จำเลยทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษายืน
จำเลยทั้งสองฎีกา โดยผู้พิพากษาซึ่งพิจารณาและลงชื่อในคำพิพากษาศาลชั้นต้นอนุญาตให้ฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริง
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยที่ 1 ซึ่งเป็นกรรมการสมาคมฌาปนกิจสงเคราะห์บ้านป่าตาล และจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นเลขานุการสมาคมดังกล่าว มิได้ร่วมกันปลอมมรณบัตรตามฟ้อง แต่ได้ร่วมกันใช้ภาพถ่ายมรณบัตรซึ่งเป็นเอกสารปลอมเป็นหลักฐานในการดำเนินการให้สมาคมดังกล่าวจ่ายเงินให้บุคคลที่มิใช่ญาติพี่น้องของสมาชิก แล้ววินิจฉัยว่า เอกสารที่จำเลยทั้งสองร่วมกันใช้นั้นเป็นภาพถ่ายเอกสาร โจทก์มิได้อ้างส่งเอกสารอันเป็นที่มาของภาพถ่ายเอกสารจึงไม่อาจทราบได้ว่าภาพถ่ายเอกสารถ่ายเอกสารมาจากมรณบัตรที่เจ้าพนักงานทำขึ้นหรือรับรองในหน้าที่ หรือสำเนาเอกสารที่เจ้าพนักงานได้รับรองในหน้าที่ ซึ่งมีการปลอมโดยแก้ไขข้อความในเอกสารนั้นหรือไม่ ต้องฟังเป็นคุณแก่จำเลยทั้งสองว่าภาพถ่ายเอกสารมิได้ถ่ายเอกสารมาจากเอกสารที่มีลักษณะดังกล่าว แต่ได้ถ่ายเอกสารมาจากภาพถ่ายเอกสารที่มีการปลอมโดยแก้ไขข้อความในภาพถ่ายเอกสารนั้นซึ่งมิใช่เอกสารที่เจ้าพนักงานได้ทำขึ้นหรือรับรองในหน้าที่จึงไม่เป็นเอกสารราชการปลอม การกระทำของจำเลยทั้งสองเป็นความผิดฐานใช้เอกสารปลอมกับฐานฉ้อโกงเท่านั้น
พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยทั้งสองมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 268 วรรคแรก ประกอบมาตรา 264 วรรคแรก และมาตรา 341, 83เป็นกรรมเดียวผิดต่อกฎหมายหลายบท และมีโทษเท่ากัน ลงโทษตามมาตรา 268 วรรคแรก ประกอบมาตรา 264 วรรคแรก จำคุกคนละ 1 ปีนอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 2
