แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
ความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ราชการตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ต้องเป็นการปฏิบัติหรือละเว้นปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ จำเลยมีตำแหน่งเป็นผู้ใหญ่บ้านเป็นเจ้าพนักงานมีหน้าที่รายงานและให้ความเห็นในการขอลาออกจากผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านในท้องที่ ไม่มีหน้าที่ในการทำหนังสือขอลาออกของ ซ. ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครองในท้องที่ของจำเลยและใช้เอกสารปลอม จึงไม่ใช่การปฏิบัติหน้าที่ ไม่มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเป็นผู้ใหญ่บ้านซึ่งเป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมายมีอำนาจและหน้าที่รายงานและให้ความเห็นในการขอลาออกจากผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านจำเลยได้ปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ โดยได้ทำปลอมหนังสือลาออกของนายซุย อุทโทผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครองโดยกรอกข้อความลงในแบบพิมพ์หนังสือขอลาออกจากผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครองพร้อมลงลายมือชื่อปลอม และจำเลยได้ใช้เอกสารที่จำเลยได้ทำปลอมขึ้นดังกล่าว ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157, 264, 268, 33 ริบของกลาง
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157, 264, 268 เป็นกรรมเดียวเป็นความผิดต่อกฎหมายหลายบท ลงโทษบทหนักตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 90 จำคุก 2 ปี ริบของกลาง
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 1 พิพากษายืน
จำเลยฎีกา ศาลชั้นต้นสั่งรับฎีกาของจำเลยเฉพาะปัญหาข้อกฎหมาย
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ศาลชั้นต้นพิพากษาจำคุก 2 ปี ศาลอุทธรณ์ภาค 1 พิพากษายืน ต้องห้ามฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริงตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 218 วรรคหนึ่ง คงฎีกาได้เฉพาะปัญหาข้อกฎหมาย และการวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมาย ศาลฎีกาต้องฟังข้อเท็จจริงตามที่ศาลอุทธรณ์ภาค 1 วินิจฉัยมาแล้วจากพยานหลักฐานในสำนวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 222 ปัญหาตามฎีกาของจำเลยว่า จำเลยมีความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ราชการหรือไม่ ข้อเท็จจริงฟังยุติตามคำวินิจฉัยของศาลอุทธรณ์ภาค 1 ว่า จำเลยมีตำแหน่งเป็นผู้ใหญ่บ้านหมู่ 4 ตำบลหนองห้าง อำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นเจ้าพนักงานมีหน้าที่รายงานและให้ความเห็นในการขอลาออกจากผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านในท้องที่นายซุยผู้เสียหายเป็นผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครองในท้องที่ของจำเลย จำเลยปลอมหนังสือขอลาออกจากผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครองของนายซุยผู้เสียหายและใช้เอกสารปลอมดังกล่าว เห็นว่า ความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ราชการตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ต้องเป็นการปฏิบัติหรือละเว้นปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ จำเลยมีหน้าที่รายงานและให้ความเห็นในการขอลาออกของผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านในท้องที่ จำเลยไม่มีหน้าที่ในการทำหนังสือขอลาออก จำเลยปลอมหนังสือขอลาออกของนายซุยและใช้เอกสารปลอมดังกล่าว จึงไม่ใช่การปฏิบัติหน้าที่ จำเลยจึงไม่มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 1 ฟังว่าจำเลยลงลายมือชื่อรับรองในฐานะเป็นผู้ใหญ่บ้านยืนยันการลาออกของนายซุย ถือว่ากระทำตามหน้าที่นั้น เห็นว่า ตามคำฟ้อง โจทก์ฟ้องจำเลยว่าเป็นผู้ปลอมหนังสือขอลาออกและใช้หนังสือขอลาออกปลอมเท่านั้น ในส่วนที่จำเลยรับรองการลาออกเท็จนั้นโจทก์มิได้ฟ้อง แม้ทางพิจารณาจะได้ความเช่นนั้นก็เป็นข้อเท็จจริงนอกฟ้อง ศาลอุทธรณ์ภาค 1 มิอาจหยิบยกขึ้นมาวินิจฉัยได้ ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 1 ฟังว่าเป็นการกระทำตามหน้าที่ ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย ฎีกาจำเลยฟังขึ้น”
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้ยกฟ้องข้อหาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 คงจำคุก 1 ปี นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 1
