แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องขอให้เพิกถอนคำวินิจฉัยข้อพิพาทแรงงานของจำเลยเกี่ยวกับการนับวันลาพักผ่อน อ้างว่าระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคไม่ชอบด้วยกฎหมาย จำเลยให้การว่าระเบียบนั้นไม่ขัดต่อกฎหมาย คำวินิจฉัยของจำเลยชอบแล้ว ปัญหาว่าคำวินิจฉัยของจำเลยชอบด้วยกฎหมายหรือไม่จึงต้องวินิจฉัยว่าระเบียบของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคขัดต่อกฎหมายหรือไม่ มิใช่วินิจฉัยเพียงว่าจำเลยวินิจฉัยตรงตามระเบียบดังกล่าวแล้วจึงไม่ขัดต่อกฎหมาย
ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การคุ้มครองแรงงานฯ การกำหนดวันหยุดพักผ่อนประจำปีให้ลูกจ้างเป็นอำนาจของนายจ้างดังนั้น การที่ระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานฯ กำหนดให้พนักงานต้องยื่นใบลาจึงเห็นได้ว่าเพื่อให้การกำหนดวันหยุดพักผ่อนประจำปีให้พนักงานตรงกับความประสงค์ของพนักงานแต่ละคนยิ่งขึ้น และตามระเบียบก็ไม่ถือว่าวันลาพักผ่อนประจำปีเป็นวันลา ฉะนั้นวันลาพักผ่อนประจำปีก็คือวันหยุดพักผ่อนประจำปีนั่นเอง
การที่ระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานฯให้นับวันหยุดประจำสัปดาห์เข้าเป็นวันลาด้วยนั้น ไม่มีผลทำให้พนักงานไม่มีวันหยุดประจำสัปดาห์เหลืออยู่เลยเพราะหากพนักงานเลือกหยุดพักผ่อนประจำปีเป็นช่วงๆ ไม่ให้คร่อมวันหยุดประจำสัปดาห์ วันหยุดประจำสัปดาห์ก็คงเหลืออยู่บริบูรณ์ ส่วนในกรณีพนักงานเลือกหยุดพักผ่อนประจำปีให้คร่อมวันหยุดประจำสัปดาห์ พนักงานก็ยังเหลือวันหยุดพักผ่อนประจำปี8 วันทำงาน สูงกว่าขั้นต่ำตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การคุ้มครองแรงงานฯ ซึ่งกำหนดไว้ 6 วันทำงาน และสิทธิที่พนักงานมีตามประกาศฯ ดังกล่าว เป็นสิทธิที่จะหยุดพักผ่อนประจำปีได้ไม่น้อยกว่า 6 วันทำงาน หาใช่สิทธิที่จะหยุดพักผ่อนประจำปีในวันทำงานโดยไม่จำกัดจำนวนวันไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้ยื่นข้อเรียกร้องต่อการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคพนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานดำเนินการไกล่เกลี่ย สามารถตกลงกันได้บ้าง คงเป็นข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไม่ได้ต้องเข้าสู่การพิจารณาวินิจฉัยของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์บางส่วน โดยมีเรื่องการนับวันลาพักผ่อนให้นับเฉพาะวันทำงานเท่านั้นรวมอยู่ด้วย คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ได้มีคำวินิจฉัยว่า การนับวันลาพักผ่อนประจำปีให้นับเฉพาะวันทำงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคได้ยื่นอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยมีคำวินิจฉัยอุทธรณ์แก้คำวินิจฉัยของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์เป็นว่า ให้นับวันหยุดระหว่างวันลาพักผ่อนเป็นวันลาพักผ่อนประจำปีตามระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานฯ โจทก์เห็นว่าคำวินิจฉัยของจำเลยขัดต่อประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การคุ้มครองแรงงานฯ ข้อ 10 เพราะหากลูกจ้างลาพักผ่อนครั้งเดียวติดต่อกัน 10 วัน ก็จะมีวันเสาร์วันอาทิตย์ ซึ่งเป็นวันหยุดในระหว่างพักผ่อนรวมอยู่ด้วย ทำให้ลูกจ้างเสียสิทธิอันพึงมีพึงได้ตามกฎหมาย ขอให้พิพากษาให้เพิกถอนคำวินิจฉัยอุทธรณ์ข้อพิพาทแรงงานของจำเลยให้ถือเอาคำวินิจฉัยของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ผลบังคับใช้ต่อไป
จำเลยให้การว่า การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคได้กำหนดให้พนักงานมีสิทธิหยุดพักผ่อนประจำปี ปีหนึ่ง ๆ ได้ 10 วันโดยไม่ถือเป็นวันลา สูงกว่ากฎหมายคุ้มครองแรงงานซึ่งกำหนดไว้เพียง 6 วัน และยังให้สิทธิพนักงานลาพักผ่อนครั้งเดียวหรือหลายครั้งก็ได้ หากพนักงานใช้สิทธิลา 2 ครั้ง ครั้งละ 5 วันก็จะหยุดพักผ่อนประจำปีได้ 10 วัน ทำงานเต็ม การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคปฏิบัติชอบด้วยกฎหมายคุ้มครองแรงงานแล้วคำวินิจฉัยของจำเลยจึงชอบแล้วอย่างไรก็ดี พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ฯ บัญญัติให้คำวินิจฉัยของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยในกรณีนี้เป็นที่สุด โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้อง ขอให้ยกฟ้อง
ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยว่า โจทก์ฟ้องอ้างว่าจำเลยวินิจฉัยอุทธรณ์โดยขัดต่อกฎหมาย จึงมีอำนาจฟ้อง จำเลยวินิจฉัยตรงตามระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานฯ แล้ว จึงไม่ขัดต่อกฎหมาย ระเบียบดังกล่าวหาขัดต่อประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การคุ้มครองแรงงานฯข้อ 10 ไม่ พิพากษาให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์อุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยว่า คดีนี้โจทก์ฟ้องขอให้เพิกถอนคำวินิจฉัยของจำเลย โดยอ้างว่าระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานที่ไม่นับวันหยุดเป็นวันลาขัดต่อกฎหมาย คำวินิจฉัยของจำเลยที่วินิจฉัยให้เป็นไปตามระเบียบดังกล่าวจึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย จำเลยให้การว่าระเบียบนั้นให้พนักงานมีสิทธิลาหยุดพักผ่อนประจำปี ปีละ 10 วัน สูงกว่าที่กฎหมายคุ้มครองแรงงานกำหนดไว้ไม่ขัดต่อกฎหมาย คำวินิจฉัยของจำเลยจึงชอบแล้ว ดังนี้ ปัญหาว่าคำวินิจฉัยของจำเลยชอบด้วยกฎหมายหรือไม่จึงต้องวินิจฉัยว่าระเบียบดังกล่าวขัดต่อกฎหมายหรือไม่ มิใช่วินิจฉัยเพียงว่าจำเลยวินิจฉัยตรงตามระเบียบแล้ว จึงไม่ขัดต่อกฎหมาย เพราะโจทก์ยังอ้างว่าระเบียบนั้นขัดต่อกฎหมาย แม้ข้อเรียกร้องที่โจทก์แจ้งต่อการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคมีว่า การนับวันลาพักผ่อน ให้นับเฉพาะวันทำงาน โดยมิได้ขอแก้ไขระเบียบด้วย แต่เห็นได้ว่าหากในที่สุดการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคต้องปฏิบัติตามข้อเรียกร้องของโจทก์ก็จะต้องแก้ไขระเบียบนั้นว่าด้วยการลาของพนักงานนั้นอยู่ในตัวคดีจึงต้องวินิจฉัยว่าระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานพ.ศ. 2522 ขัดต่อกฎหมายหรือไม่ ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยว่าจำเลยวินิจฉัยตรงตามระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานพ.ศ. 2522 แล้ว จึงไม่ขัดต่อกฎหมายและหากโจทก์ไม่เห็นด้วยกับระเบียบดังกล่าวก็ชอบที่จะดำเนินการเพื่อให้มีการแก้ไขต่อไป
ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่องการคุ้มครองแรงงานฯ ข้อ 10 วรรคแรกกำหนดว่า “ลูกจ้างซึ่งทำงานติดต่อกันมาแล้วครบหนึ่งปี มีสิทธิหยุดพักผ่อนประจำปีได้ไม่น้อยกว่าปีละหกวันทำงาน โดยให้นายจ้างเป็นผู้กำหนดล่วงหน้าให้” ดังนี้ การกำหนดวันหยุดพักผ่อนประจำปีให้ลูกจ้างเป็นอำนาจของนายจ้างการที่ระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานฯ กำหนดให้พนักงานต้องยื่นใบลา เห็นได้ว่าเพื่อให้การกำหนดวันหยุดพักผ่อนประจำปีให้พนักงานตรงกับความประสงค์ของพนักงานแต่ละคนยิ่งขึ้น และตามระเบียบดังกล่าวก็กำหนดว่า วันลาพักผ่อนประจำปีไม่ถือเป็นวันลา ฉะนั้นวันลาพักผ่อนประจำปีก็คือวันหยุดพักผ่อนประจำปีนั่นเอง การที่พนักงานต้องยื่นใบลาทำให้พนักงานได้รับประโยชน์ยิ่งขึ้นไม่เสียสิทธิไปแต่อย่างใดและจะถือว่าเป็นการนับวันที่พนักงานมีสิทธิหยุดงานอยู่แล้วเป็นวันลาด้วยมิได้
ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การคุ้มครองแรงงานฯ ข้อ 7ที่ให้นายจ้างจัดให้ลูกจ้างมีวันหยุดประจำสัปดาห์ไม่น้อยกว่าสัปดาห์ละหนึ่งวัน และการที่ระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานฯ ให้นับวันหยุดประจำสัปดาห์เข้าเป็นวันลาด้วยนั้นไม่ทำให้พนักงานไม่มีวันหยุดประจำสัปดาห์เหลืออยู่เลย เพราะถ้าพนักงานเลือกหยุดพักผ่อนประจำปีเป็นช่วง ๆ ไม่ให้คร่อมวันหยุดประจำสัปดาห์วันหยุดประจำสัปดาห์ก็คงเหลืออยู่บริบูรณ์ ส่วนในกรณีพนักงานเลือกหยุดพักผ่อนประจำปีให้คร่อมวันหยุดประจำสัปดาห์ ก็ถือไม่ได้ว่าวันหยุดประจำสัปดาห์หายไปเพราะเมื่อนับวันหยุดพักผ่อนประจำปีที่ซ้อนกับวันหยุดประจำสัปดาห์ 2 วัน คือ วันเสาร์อาทิตย์ ก็ยังเหลือวันหยุดพักผ่อนประจำปี 8 วันทำงานสูงกว่าขั้นต่ำตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การคุ้มครองแรงงานฯข้อ 10 วรรคแรก ซึ่งกำหนดไว้ 6 วันทำงานโดยหากระทบกระเทือนถึงสิทธิของพนักงานที่จะมีวันหยุดปีประจำสัปดาห์ไม่
ที่โจทก์อ้างว่า ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การคุ้มครองแรงงานฯข้อ 76 กำหนดว่า การเรียกร้องหรือการได้มาซึ่งสิทธิหรือประโยชน์ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยไม่เป็นการตัดสิทธิหรือประโยชน์ที่ลูกจ้างหรือผู้มีสิทธิจะพึงได้รับตามกฎหมายอื่น การที่การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคให้สิทธิพนักงานหยุดพักผ่อนประจำปีได้ปีละ 10 วัน จึงไม่ชอบที่จะทำให้พนักงานต้องเสียสิทธิไปในการที่จะนับวันหยุดพักผ่อนประจำปีได้เฉพาะวันทำงานเท่านั้น เห็นว่าประกาศข้อ 76 มิได้มีความหมายดังโจทก์อ้าง อย่างไรก็ดีสิทธิที่พนักงานมีตามประกาศดังกล่าว ข้อ 10 วรรคแรก เป็นสิทธิที่จะหยุดพักผ่อนประจำปีได้ไม่น้อยกว่าปีละ 6 วันทำงาน หาใช่สิทธิที่จะหยุดพักผ่อนประจำปีในวันทำงานโดยไม่จำกัดจำนวนวันไม่ เมื่อตามระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการลาของพนักงานฯ ให้สิทธิแก่พนักงานที่จะหยุดพักผ่อนประจำปีเกินกว่าปีละ 6 วันทำงานแล้ว จึงจะถือว่าพนักงานต้องเสียสิทธิที่มีอยู่ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยหาได้ไม่
พิพากษายืน