แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อปรากฏว่างานของโจทก์มีสิ่งที่บกพร่องจำเลยบอกกล่าวให้โจทก์แก้ไขสิ่งที่บกพร่องให้คืนดีหรือทำการให้เป็นไปตามสัญญาภายในเวลาอันสมควรซึ่งกำหนดให้ในคำบอกกล่าวนั้นแล้วโจทก์ไม่ดำเนินการแก้ไขจนล่วงเลยกำหนดนั้นแล้ว จำเลยจึงจ้างบุคคลภายนอกทำการแก้ไขสิ่งบกพร่องดังกล่าวได้ โดยโจทก์จะต้องออกค่าใช้จ่ายทั้งสิ้น ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 594
โจทก์ปลูกบ้านยังไม่เสร็จสมบูรณ์ จำเลยยังไม่ได้รับมอบบ้านนั้นจากโจทก์ยังไม่ถือว่าโจทก์ได้ชำระหนี้ให้แก่จำเลยแล้วจำเลยมีสิทธิเรียกเอาเบี้ยปรับในกรณีไม่ชำระหนี้ตรงตามเวลาที่กำหนดไว้จากโจทก์ได้ตามสัญญา
โจทก์จำเลยตกลงกันว่าหากโจทก์ก่อสร้างไม่เสร็จภายในเวลาที่กำหนดยอมให้จำเลยปรับเป็นรายวันจำเลยจึงมีสิทธิที่จะปรับโจทก์ได้ตั้งแต่วันหมดอายุสัญญาจนถึงวันที่งานก่อสร้างแล้วเสร็จ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า ได้จ้างจำเลยทำการก่อสร้างบ้านพักตามบ้านตัวอย่าง หากทำงานไม่แล้วเสร็จภายในกำหนด ยอมให้จำเลยปรับเป็นรายวัน จำเลยค้างชำระค่าจ้างบางงวด โดยอ้างว่าโจทก์ไม่ทำงานตามสัญญาและงานไม่แล้วเสร็จตามงวด โจทก์มอบบ้านให้จำเลยเมื่องานก่อสร้างแล้วเสร็จไม่ต่ำกว่า 95 เปอร์เซ็นต์งานที่เหลือโจทก์พร้อมที่จะทำให้จำเลยได้ก่อนครบกำหนด จำเลยได้พยายามขัดขวางการปฏิบัติงานของโจทก์ ขอให้ศาลบังคับจำเลยชำระเงินส่วนที่ค้างจำนวน 362,928 บาท พร้อมดอกเบี้ยตามกฎหมาย
จำเลยให้การว่า จำเลยไม่ชำระเงินบางงวดแก่โจทก์ เพราะโจทก์ไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขในสัญญา มิได้จัดการแก้ไขสิ่งที่บกพร่องต่าง ๆ ตามที่จำเลยได้มีหนังสือแจ้งไปให้โจทก์ทราบแล้ว โจทก์จึงเป็นฝ่ายผิดสัญญาจำเลยบอกเลิกสัญญาไปยังโจทก์พร้อมกับเรียกค่าปรับตามสัญญา จำเลยยังไม่ได้ครอบครองบ้านโดยถูกต้อง ไม่เคยขัดขวางการปฏิบัติงานของโจทก์จำเลยได้ว่าจ้างบุคคลภายนอกมาทำการซ่อมแซมบ้านจนเสร็จและได้เจรจาเพื่อทำความตกลงกับโจทก์ แต่โจทก์บิดพลิ้ว จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดชอบในค่าดอกเบี้ยของจำนวนเงินที่ค้างชำระ
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า โจทก์เป็นฝ่ายผิดสัญญา จำเลยมีสิทธิจ้างบุคคลภายนอกมาทำการซ่อมแซมแก้ไขสิ่งที่บกพร่องของงานนั้นได้ตามกฎหมาย โดยโจทก์จะต้องรับผิดในความเสียหายและค่าใช้จ่ายทั้งสิ้นตลอดถึงเบี้ยปรับตามสัญญา โจทก์มีสิทธิได้รับเงินค่าจ้างจากจำเลยอีก 2 งวด และค่าจ้างอื่น ๆ เมื่อหักกันแล้ว จำเลยคงต้องรับผิดชำระเงินให้โจทก์เพียง 99,450 บาท พิพากษาให้จำเลยชำระเงินจำนวนดังกล่าวพร้อมดอกเบี้ยตามกฎหมายแก่โจทก์ คำขออื่นให้ยก
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า โจทก์ทำงานไม่แล้วเสร็จภายในกำหนดเวลา ยังไม่มีการส่งมอบงาน จำเลยมีสิทธิเรียกค่าใช้จ่ายที่ต้องเสียไปจากโจทก์ ในการที่จ้างบุคคลภายนอกมาทำการซ่อมแซมแก้ไขสิ่งที่บกพร่องจนเสร็จ และมีสิทธิเรียกเบี้ยปรับจากโจทก์ได้อีกด้วย แต่ปรากฏว่าศาลชั้นต้นกำหนดค่าเสียหายให้จำเลยหักหนี้จากโจทก์เป็นการเพียงพอกับความเสียหายที่จำเลยได้รับแล้ว จะนำเบี้ยปรับมาหักจากโจทก์อีกไม่ชอบ พิพากษาแก้เป็นว่าให้จำเลยชำระเงินเพิ่มแก่โจทก์ 32,000 บาทพร้อมดอกเบี้ย นอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
โจทก์และจำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การที่โจทก์ปลูกสร้างบ้านให้จำเลยไม่แล้วเสร็จภายในเวลาที่ได้ตกลงกันไว้ โจทก์จึงเป็นฝ่ายผิดสัญญา คดีรับฟังไม่ได้ว่าโจทก์ส่งมอบบ้านแก่จำเลยแล้ว เมื่อปรากฏว่างานของโจทก์มีสิ่งที่บกพร่องจำเลยบอกกล่าวให้โจทก์แก้ไขสิ่งบกพร่องให้คืนดี หรือทำการให้เป็นไปตามสัญญาภายในเวลาอันสมควร ซึ่งกำหนดในคำบอกกล่าวแล้ว โจทก์ไม่ดำเนินการแก้ไขให้เป็นไปตามแบบแปลนและรายการก่อสร้างตามสัญญาจนกระทั่งล่วงเลยกำหนดนั้นแล้ว จำเลยจึงจ้างบุคคลภายนอกมาทำการซ่อมแซมหรือทำการก่อสร้างต่อจนเสร็จได้ ซึ่งโจทก์จะต้องออกค่าใช้จ่ายทั้งสิ้น ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 594 จำเลยยังไม่ได้รับมอบบ้านจากโจทก์ จะเรียกว่าโจทก์ได้ชำระหนี้ให้แก่จำเลยแล้วหาได้ไม่จำเลยมีสิทธิเรียกเอกเบี้ยปรับ ในกรณีไม่ชำระหนี้ตรงตามเวลาที่กำหนดไว้จากโจทก์ได้ตามสัญญา จำเลยมีสิทธิที่จะปรับโจทก์ได้ตั้งแต่วันหมดอายุสัญญาจนถึงวันที่งานก่อสร้างแล้วเสร็จ ที่ศาลชั้นต้นให้โจทก์รับผิดเสียค่าปรับในกรณีไม่ชำระหนี้ตรงตามเวลาที่กำหนดไว้ เป็นเงินค่าปรับ 31,200 บาทชอบแล้ว พิพากษาแก้คำพิพากษาศาลอุทธรณ์เป็นว่า ให้จำเลยชำระเงินเพิ่มแก่โจทก์อีกเพียง 1,000 บาทนอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์
