แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อปรากฏว่าจำเลยขาดคุณสมบัติและความรู้ ไม่มีทางที่จะขึ้นทะเบียนรับอนุญาตเป็นผู้ประกอบโรคศิลปะได้ แต่ก็ยังฝ่าฝืนปรุงยาเพื่อจำหน่ายเช่นนี้ ได้ชื่อว่าความผิดเกิดจากการกระทำ (คือ ปรุงยา) ของจำเลย ตัวยาและเครื่องอุปกรณ์ในการปรุงยาเป็นทรัพย์สินที่จำเลยใช้หรือมีไว้เพื่อใช้ในการกระทำความผิด จึงต้องริบ
หากจำเลยเป็นผู้ได้รับอนุญาตให้ปรุงยาแล้ว แต่ใบอนุญาตของจำเลยขาดอายุจำเลยไปปรุงยาเพื่อจำหน่ายเช่นนี้ได้ชื่อว่าความผิดเกิดเพราะไม่ได้รับอนุญาตไม่ใช่เกิดจากการกระทำความผิด ของกลางไม่พึงริบ (เทียบคดีดำที่ 274/2503)
(ประชุมใหญ่ครั้งที่ 42-43/2504)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องจำเลยให้การรับสารภาพข้อเท็จจริงฟังได้ว่า เมื่อวันที่ 17 กันยายน 2502 เวลากลางวัน จำเลยบังอาจร่วมกันประกอบโรคศิลปะในสาขาเภสัชกรรม โดยปรุงยาชื่อ ยาบำรุงโลหิต ขายให้ประชาชนทั่วไป เพื่อแสวงหาประโยชน์และกำไร โดยจำเลยมิได้ขึ้นทะเบียนและรับอนุญาตให้เป็นผู้ประกอบโรคศิลปะจากคณะกรรมการควบคุมการประกอบโรคศิลปะได้โดยชอบด้วยกฎหมาย
ศาลจังหวัดลำพูนพิพากษาว่าจำเลยผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมการประกอบโรคศิลปะ พ.ศ.2479 มาตรา 11, 21 ปรับคนละ 150 บาท ของกลางไม่ริบ
โจทก์อุทธรณ์ขอให้ริบของกลาง
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาขอให้ริบของกลาง
ศาลฎีกาเห็นว่า ข้อเท็จจริงในคดีนี้รับกันว่าจำเลยไม่เคยได้รับการอบรมวิชาเภสัชกรรมจากสถานการอบรมแห่งหนึ่งแห่งใดอันถูกต้องตามกฎหมายมาก่อนเลย ทั้งไม่มีหลักฐานหรือประกาศนียบัตรแสดงว่ามีความรู้ในทางประกอบโรคศิลปะสาขาหนึ่งสาขาใดด้วย เพราะฉะนั้นจำเลยจึงไม่มีทางจะได้ขึ้นทะเบียนและได้รับอนุญาตเป็นผู้ประกอบโรคศิลปะ โดยขาดคุณสมบัติความรู้ตามพระราชบัญญัติควบคุมการประกอบโรคศิลปะ พ.ศ. 2479 มาตรา 14, 15 เมื่อจำเลยรู้อยู่ว่าไม่มีทางจะได้รับอนุญาตแล้ว ยังฝ่าฝืนปรุงยาเพื่อจำหน่ายเช่นนี้จึงได้ชื่อว่าความผิดเกิดจากการกระทำ (คือ ปรุงยา) ของจำเลยตัวยาและเครื่องอุปกรณ์ในการปรุงยาเป็นทรัพย์สินที่จำเลยใช้หรือมีไว้เพื่อใช้ในการกระทำความผิด ต้องริบตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 33(1)
ถ้าหากจำเลยได้รับอนุญาตให้ปรุงยาแล้วใบอนุญาตของจำเลยขาดอายุจำเลยไปปรุงยาเพื่อจำหน่ายเช่นนี้ ความผิดเกิดเพราะไม่ได้รับอนุญาตไม่ใช่เกิดจากการกระทำความผิด ของกลางไม่พึงริบ
จึงพิพากษาแก้ เป็นให้ริบของกลาง
