แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อปรากฏว่าจำเลยขาดคุณสมบัติและความรู้ ไม่มีทางที่จะขึ้นทะเบียนรับอนุญาตเป็นผู้ประกอบโรคศิลปะได้ แต่ก็ยังฝ่าฝืนปรุงยาเพื่อจำหน่ายเช่นนี้ ได้ชื่อว่าความผิดเกิดจากการกระทำ (คือปรุงยา) ของจำเลยตัวยาและเครื่องอุปกรณ์ในการปรุงยาเป็นทรัพย์สินที่จำเลยใช้หรือมีไว้เพื่อใช้ในการกระทำความผิด จึงต้องริบ
หากจำเลยเป็นผู้ได้รับอนุญาตให้ปรุงยา แล้ว แต่ใบอนุญาตของจำเลยขาดอายุ จำเลยไปปรุงยาเพื่อจำหน่ายเช่นนี้ ได้ชื่อว่าความผิดเกิดเพราะไม่ได้รับอนุญาตไม่ใช่เกิดจากการกระทำความผิด ของกลางไม่พึงริบ (เทียบคดีคำที่ 274/2503) (ประชุมใหญ่ครั้งที่ 42/43/2504)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องจำเลยให้การรับสารภาพ ข้อเท็จจริงฟังไว้ว่า เมื่อวันที่ ๑๗ กันยายน ๒๕๐๒ เวลากลางวัน จำเลยบังอาจร่วมกันประกอบโรคศิลปะในสขาเภสัชกรรม โดยปรุงยาชื่อยาบำรุงโลหิต ขายให้ประชาชนทั่วไป เพื่อแสวงหาประโยชน์และกำไร โดยจำลยมิได้ขึ้นทะเบียนและรับอนุญาตให้เป็นผู้ประกอบโรคศิลปะจากคณะกรรมการควบคุมการประกอบโรคศิลปะได้ โดยชอบด้วยกฎหมาย
ศาลจังหวัดลำพูนพิพากษาว่าจำเลยผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมการประกอบโรคศิลปะ พ.ศ. ๒๔๗๙ มาตรา ๑๑, ๒๑ ปรับคนละ ๑๕๐ บาท ของกลางไม่ริบ
โจทก์อุทธรณ์ขอให้ริบของกลาง
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาขอให้ริบของกลาง
ศาลฎีกาเห็นว่า ข้อเท็จจริงในคดีนี้รับกันว่าจำเลยไม่เคยได้รับการอบรมวิชาเภสัชกรรมจากสถานการอบรมแห่งหนึ่ง แห่งใดอันถูกต้องตามกฎหมาย มาก่อนเลย ทั้งไม่มีหลักฐานหรือประกาศนียบัตรแสดงว่ามีความรู้ในทางประกอบโรคศิลปะสาขาหนึ่งสาขาใดด้วย เพราะฉะนั้นำจำเลยจึงไม่มีทางจะได้ขึ้นทะเบียนและได้รับอนุญาตเป็นผู้ประกอบโรคศิลปะ โดยขาดคุณสมบัติความรู้ตามพระราชบัญญัติควบคุมการประกอบโรคศิลปะ พ.ศ. ๒๔๗๙ มาตรา ๑๔, ๑๕ เมื่อจำเลยรู้อยู่ว่าไม่มีทางจะได้รับอนุญาตแล้ว ยังฝ่าฝืนปรุงยาเพื่อจำหน่ายเช่นนี้ จึงได้ชื่อว่าความผิดเกิดจาการกระทำ ( คือปรุงยา ) ของจำเลย ตัวยาและเครื่องอุปกรณ์ในการปรุงยาเป็นทรัพย์สินที่จำเลยใช้หรือมีไว้เพื่อใช้ในการกระทำความผิด ต้องริบตามประมวลกฎหมายอาญา ๓๓ (๑)
หากจำเลยเป็นผู้ได้รับอนุญาตให้ปรุงยา แล้ว แต่ใบอนุญาตของจำเลยขาดอายุ จำเลยไปปรุงยาเพื่อจำหน่ายเช่นนี้ ได้ชื่อว่าความผิดเกิดเพราะไม่ได้รับอนุญาตไม่ใช่เกิดจากการกระทำความผิด ของกลางไม่พึงริบ
จึงพิพากษาแก้ เป็นให้ริบของกลาง
