แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ทำสัญญาซื้อข้าวสารกัน 230 กระสอบ ที่จังหวัดเพชรบุรีตกลงให้ส่งทางรถไฟและส่งมอบกันที่จังหวัดชุมพร ผู้ขายได้ส่งข้าวสารไปให้ผู้ซื้อ 1 ตู้ 115 กระสอบ ต่อมาทางรถไฟชำรุด ผู้ซื้อตกลงให้ผู้ขายส่งข้าวที่ยังเหลืออยู่ทางเรือ ผู้ขายได้จัดการจ้างเรือบรรทุกส่งไปให้ผู้ซื้อแล้วปรากฏว่าข้าวสารส่งไปไม่ถึงมือผู้ซื้อดังนี้ ผู้ขายคงมีหน้าที่ต้องรับผิดต่อผู้ซื้อตามเดิม
ผู้รับจ้างบรรทุกนั้น ไม่ใช่ผู้ขนส่งตามความหมาย ในมาตรา 463,608 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
ย่อยาว
ความว่า โจทก์ได้ทำสัญญาซื้อข้าวสารจากจำเลย 230 กระสอบที่จังหวัดเพชรบุรี ตกลงกันให้ส่งทางรถไฟจากจังหวัดเพชรบุรีไปยังจังหวัดชุมพร และตกลงกันให้มีการส่งมอบที่ข้าวสารที่จังหวัดชุมพรจำเลยได้ส่งข้าวสารโดยทางรถไฟจากจังหวัดเพชรบุรีไปให้โจทก์ที่ชุมพร 1 ตู้ 115 กระสอบ ต่อมาสะพานรถไฟและทางรถไฟหลายแห่งถูกระเบิดทำลาย ส่งทางรถไฟไม่สะดวก จำเลยจะส่งข้าวสารให้โจทก์ทางเรือโจทก์ขอผัดเข้ามากรุงเทพฯ ก่อน โจทก์โทรเลขจากกรุงเทพฯ ถึงจำเลยว่าข้าวสารงดส่งทางเรือ ให้จัดการขายที่เพชรบุรีตามราคาทุนโจทก์กลับจากกรุงเทพฯ ไปพบจำเลยที่เพชรบุรีแล้วโจทก์ขอให้จำเลยส่งข้าวสารจำนวนนั้นไปทางเรืออีก จำเลยจึงทำสัญญาจ้างนายจ้างในนามของโจทก์ บรรทุกข้าวสารไปให้โจทก์ที่จังหวัดชุมพร แต่นายจ้างไม่นำข้าวสารไปส่งให้ถึงมือโจทก์ โจทก์จึงฟ้องเป็นคดีนี้ขอให้จำเลยส่งข้าวสารตามข้อตกลง ถ้าส่งไม่ได้ให้คืนค่าข้าวสารที่ได้ชำระไปแล้วกับค่าเสียหาย ค่าระวางบรรทุกรถไฟที่ยังเหลือ จำเลยให้การว่าโจทก์ตกลงซื้อข้าวสารเด็ดขาดแล้วฝากจำเลยไว้ ภายหลังขอให้จำเลยส่งไปทางรถไฟส่งได้ 1 ตู้ อีก 1 ตู้ส่งไม่ได้ โจทก์ขอให้จำเลยส่งทางเรือ จำเลยทำสัญญาจ้างเรือในนามของโจทก์ จำเลยได้ส่งข้าวสารทางเรือตามโจทก์สั่งแล้ว จำเลยไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์
ศาลชั้นต้นเห็นว่า โจทก์ขอร้องให้จำเลยส่งข้าวสารทางเรือเมื่อจำเลยส่งมอบข้าวสารให้แก่ผู้ขนส่งแล้วก็ถือว่า การส่งมอบสำเร็จแล้วตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 463 โจทก์ไม่ได้รับข้าวเนื่องจากความผิดของผู้ขนส่ง โจทก์ไม่มีสิทธิเรียกร้องจากจำเลยได้พิพากษายกฟ้อง
ศาลอุทธรณ์ฟังว่า โจทก์ไม่ได้ขอร้องให้จำเลยส่งข้าวสารให้ทางเรือ และคดีไม่มีประเด็นเรื่องผู้ขนส่ง เมื่อจำเลยส่งข้าวสารให้ไม่ได้ก็ต้องใช้ราคา พิพากษากลับให้จำเลยใช้ราคาข้าวและคืนค่าบรรทุกที่ยังเหลืออยู่ พร้อมทั้งดอกเบี้ยส่วนค่าเสียหายนั้นไม่ได้ความว่าขณะจำเลยทำผิดสัญญา โจทก์เสียหายเท่าใด
โจทก์ฎีกา ขอให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย จำเลยฎีกาขอให้ยกฟ้อง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อตกลงของโจทก์จำเลยมีอยู่ว่า จำเลยผู้ขายข้าวจะต้องส่งข้าวไปให้โจทก์ที่ชุมพร ชั้นแรกตกลงว่าส่งไปทางรถไฟ ตอนหลังทางรถไฟชำรุด โจทก์ตกลงให้จำเลยส่งทางเรือ หน้าที่ของจำเลยคงมีอยู่ตามเดิม คือต้องส่งข้าวไปให้โจทก์ที่ชุมพร นายจ้างผู้รับจ้างไม่ใช่ผู้ขนส่งตามมาตรา 463, 608 เมื่อข้าวสารที่จำเลยส่งไปไม่ถึงมือโจทก์ จำเลยผู้ขายก็ต้องรับผิดชอบ ส่วนค่าเสียหายโจทก์สืบไม่ได้ความแน่นอน
พิพากษายืน
