แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ทำสัญญาซื้อข้าวสารกัน 230 กระสอบที่จังหวัดเพ็ชรบุรี ตกลงให้ส่งทางรถไฟและส่งมอบกันที่จังหวัดชุมพร ผู้ขายได้ส่งข้าวสารไปให้ผู้ซื้อ 1 ตู้ 115 กระสอบ ต่อมาทางรถไฟชำรุด ผู้ซื้อตกลงให้ผู้ขายส่งข้าวที่ยังเหลืออยู่ทางเรือ ผู้ขายได้จัดการจ้างเรือบันทุกส่งไปให้ผู้ซื้อแล้วปรากฎว่าข้าวสารส่งไปไม่ถึงมือผู้ซื้อ ดังนี้ ผู้ขายคงมีหน้าที่ต้องรับผิดต่อผู้ซื้อตามเดิม
ผู้รับจ้างบันทึกนั้น ไม่ใช่ผู้ขนส่งตามความหมาย ในมาตรา 463, 608 ป.ม.แพ่งฯ
ย่อยาว
ความว่า โจทก์ได้ทำสัญญาซื้อข้าวสารจากจำเลย ๒๓๐ กระสอบที่จังหวัดเพ็ชรบุรี ตกลงกันให้ส่งทางรถไฟจากจังหวัดเพ็ชรบุรีไปยังจังหวัดชุมพร และตกลงกันให้มีการส่งมอบข้าวสารที่จังหวัดชุมพร จำเลยได้ส่งข้าวสารโดยทางรถไฟจากจังหวัดเพ็ชรบุรีไปให้โจทก์ที่ชุมพร ๑ ตู้ ๑๑๕ กระสอบ ต่อมาสพานรถไฟและทางรถไฟหลายแห่งถูกระเบิดทำลาย ส่งทางรถไฟไม่สดวก จำเลยจะส่งข้าวสารให้โจทก์ทางเรือ โจทก์ขอผัดเข้ามากรุงเทพฯ ก่อน โจทก์โทรเลขจากกรุงเทพฯ ถึงจำเลยว่าข้าวสารงดส่งทางเรือให้จัดการขายที่เพ็ชรบุรีตามราคาทุน โจทก์กลับจากกรุงเทพฯ ไปพบจำเลยที่เพ็ชรบุรีแล้วโจทก์ขอให้จำเลยส่งข้าวสารจำนวนนั้นไปทางเรืออีก จำเลยจึงทำสัญญาจ้างนายจ่างในนามของโจทก์ บันทุกข้าวสารไปให้โจทก์ที่จังหวัดชุมพร แต่นายจ่างไม่นำข้าวสารไปส่งให้ถือมือโจทก์ โจทก์จึงฟ้องเป็นคดีนี้ขอให้จำเลยส่งข้าวสารตามข้อตกลง ถ้าส่งไม่ได้ให้คืนค่าข้าวสารที่ได้ชำระไปแล้ว กับค่าเสียหาย ค่าระวางบันทุกรถไฟที่ยังเหลือ จำเลยให้การว่า โจทก์ตกลงซื้อข้าวสารเด็ดขาดแล้วฝากจำเลยไว้ ภายหลังขอให้จำเลยส่งไปทางรถไฟ ส่งได้ ๑ ตู้ อีก ๑ ตู้ส่งไม่ได้ โจทก์ขอให้จำเลยส่งทางเรือ จำเลยทำสัญญาจ้างเรือในนามของโจทก์ จำเลยได้ส่งข้าวสารทางเรือตามโจทก์สั่งแล้ว จำเลยไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์
ศาลชั้นต้นเห็นว่า โจทก์ขอร้องให้จำเลยส่งข้าวสารทางเรือ และคดีไม่มีประเด็นเรื่องผู้ขนส่ง เมื่อจำเลยส่งข้าวสารให้ไม่ได้ ก็ต้องใช้ราคา พิพากษากลับให้จำเลยใช้ราคาข้าว และคืนค่าบันทึกที่ยังเหลืออยู่ พร้อมทั้งดอกเบี้ย ส่วนค่าเสียหายนั้นไม่ได้ความว่าขณะจำเลยทำผิดสัญญา โจทก์เสียหายเท่าใด
โจทก์ฎีกา ขอให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย, จำเลยฎีกาขอให้ยกฟ้อง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อตกลงของโจทก์จำเลยมีอยู่ว่า จำเลยผู้ขายข้าวจะต้องส่งข้าวไปให้โจทก์ที่ชุมพร ชั้นแรกตกลงว่าส่งไปทางรถไฟ ตอนหลังทางรถไฟชำรุด โจทก์ตกลงให้จำเลยส่งทางเรือ ++++ที่ของจำเลยคงมีอยู่ตามเดิม คือต้องส่งข้าวไปให้โจทก์ที่ชุมพร นายจ่างผู้รับจ้างไม่ใช่ผู้ขนส่งตามมาตรา ๔๖๓,๖๐๘ เมื่อข้าวสารที่จำเลยส่งไปไม่ถึงมือโจทก์ จำเลยผู้ขายก็ต้องรับผิดชอบ ส่วนค่าเสียหาย โจทก์สืบไม่ได้ความแน่นอน
พิพากษายืน.
