แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยที่ 2 เจ้าของกรรมสิทธิ์ที่พิพาทได้รู้เห็นยินยอมให้ จำเลยที่ 1 ทำหนังสือสัญญาซื้อขายที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์เป็นการเชิดให้จำเลยที่ 1 เป็นตัวแทนขายที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์ จำเลยที่ 2 จึงต้องรับผิดต่อโจทก์ตามสัญญาตามนัยที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 821 กรณีดังกล่าวไม่ต้องทำเป็นหนังสือแต่งตั้งตัวแทนตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 798(อ้างคำพิพากษาฎีกาที่ 2863/2525) เมื่อจำเลยที่ 2 เจ้าของที่ดินได้เชิดให้จำเลยที่ 1 เป็นตัวแทนขายที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์ ดังนี้จำเลยที่ 1จึงไม่มีหน้าที่ต้องรับผิดตามหนังสือสัญญาซื้อขายที่ดินพิพาทร่วมกับจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นตัวการ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยที่ 1 กระทำในฐานะตัวแทนเชิดของจำเลยที่ 2ได้ตกลงขายที่ดินให้แก่โจทก์ ในวันทำสัญญาซื้อขาย โจทก์ได้ชำระเงินมัดจำให้แก่จำเลยเรียบร้อยแล้ว ส่วนราคาที่เหลือทั้งสองฝ่ายตกลงกันให้โจทก์ชำระเป็นรายปี ปรากฏตามหนังสือสัญญาท้ายฟ้อง ต่อมาโจทก์นำเงินค่าที่ดินงวดแรกไปชำระให้แก่จำเลย แต่จำเลยไม่ยอมรับ จำเลยทั้งสองเป็นฝ่ายผิดสัญญา ขอให้บังคับจำเลยทั้งสองปฏิบัติตามสัญญา
จำเลยทั้งสองให้การว่า จำเลยที่ 1 มิได้เป็นตัวแทนของจำเลยที่ 2จำเลยที่ 2 มิได้ตกลงขายที่ดินตามฟ้องแก่โจทก์ ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้จำเลยทั้งสองปฏิบัติตามสัญญาซื้อขายตามฟ้อง
จำเลยทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยที่ 2 ได้เชิดจำเลยที่ 1 เป็นตัวแทนทำสัญญาตามฟ้องกับโจทก์
วินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมาย จำเลยที่ 2 เจ้าของกรรมสิทธิ์ในที่ดินพิพาทซึ่งได้ออกโฉนดที่ดินไว้แล้วในขณะนี้นั้นได้รู้เห็นยินยอมให้จำเลยที่ 1 ทำหนังสือสัญญาซื้อขายที่ดินพิพาทหมาย จ.3 ให้แก่โจทก์ เป็นการเชิดให้จำเลยที่ 1เป็นตัวแทนขายที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์ จำเลยที่ 2 จึงต้องรับผิดต่อโจทก์ตามสัญญา ตามนัยที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 821และกรณีไม่ต้องทำเป็นหนังสือแต่งตั้งตัวแทนตามที่บทบัญญัติไว้ในมาตรา 798ตามนัยคำพิพากษาฎีกาที่ 2863/2525 คดีระหว่างบริษัทสินมั่นคงประกันภัยจำกัด โจทก์ การสื่อสารแห่งประเทศไทย จำเลยร่วมกรมไปรษณีย์โทรเลข กับพวก จำเลย ฎีกาจำเลยทั้งสองฟังไม่ขึ้น
เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่า จำเลยที่ 2 เจ้าของที่ดินได้เชิดให้จำเลยที่ 1เป็นตัวแทนขายที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์ ดังนี้แล้วจำเลยที่ 1 จึงไม่มีหน้าที่ต้องรับผิดตามหนังสือสัญญาซื้อขายที่ดินพิพาทร่วมกับจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นตัวการตามคำฟ้องของโจทก์
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้ยกฟ้องโจทก์ในส่วนที่เกี่ยวกับจำเลยที่ 1 ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสามศาลเกี่ยวกับจำเลยที่ 1 ให้เป็นพับ นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์