คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2189/2523

แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา

ย่อสั้น

โจทก์ตกลงขายอะไหล่ให้จำเลยโดยจะต้องสั่งซื้อจากต่างประเทศการที่โจทก์ไม่สามารถส่งมอบของให้จำเลยภายในกำหนดระยะเวลาเพราะของสูญหายในระหว่างทางขนส่งมายังประเทศไทย เป็นเรื่องพ้นวิสัยที่โจทก์จะป้องกันได้ ถือว่าเป็นพฤติการณ์อันโจทก์ไม่ต้องรับผิดชอบ โจทก์ยังไม่ได้ชื่อว่าผิดนัด จำเลยจะต้องให้เวลาโจทก์เพื่อปฏิบัติตามสัญญาเป็นเวลาพอสมควร

ย่อยาว

โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ทำสัญญาขายอะไหล่รถดั้มทรัครวม 34 รายการให้แก่จำเลย กำหนดส่งมอบภายใน 180 วัน แต่อะไหล่ 4 รายการสูญหายไปในระหว่างทางขนส่งมายังประเทศไทย โจทก์จึงขอขยายเวลาส่งมอบของออกไปอีก 180 วัน เพื่อสั่งมาจากต่างประเทศใหม่และได้ส่งมอบของให้จำเลยรับไปแล้ว จำเลยไม่ยอมขยายเวลาในการส่งมอบให้โจทก์และปรับโจทก์ตามสัญญา การส่งมอบของล่าช้าเป็นเหตุสุดวิสัย โจทก์ไม่ผิดสัญญา จำเลยไม่มีสิทธิปรับโจทก์ ทั้งเบี้ยปรับก็สูงเกินส่วนขอให้จำเลยคืนเงินค่าปรับแก่โจทก์

จำเลยให้การว่า แม้ของจะสูญหายไประหว่างทางขนส่ง การสูญหายก็ไม่ใช่เหตุสุดวิสัย โจทก์ส่งมอบของ 4 รายการให้จำเลยเกินกำหนด จำเลยจึงมีสิทธิปรับโจทก์ได้ตามสัญญา ขอให้ยกฟ้อง

ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า การที่อะไหล่สูญหายในระหว่างทางที่ส่งมายังประเทศไทยเป็นพฤติการณ์ที่โจทก์ไม่ต้องรับผิดชอบ ยังถือไม่ได้ว่าโจทก์ผิดนัดที่โจทก์ขอขยายเวลาต่อไปอีก 180 วัน นับว่าเป็นเวลาพอสมควร แต่โจทก์ส่งมอบของให้จำเลยล่าช้ากว่ากำหนดเวลาที่ขยายให้ จำเลยจึงมีสิทธิปรับโจทก์ตามสัญญาในส่วนของเวลาที่ล่าช้ากว่ากำหนดที่ขยายให้เบี้ยปรับที่คำนวณได้ตามสัญญาสูงเกินส่วน เห็นสมควรลดเบี้ยปรับให้ เมื่อหักกับค่าอะไหล่แล้วให้จำเลยชำระเงินส่วนที่เหลือให้โจทก์พร้อมด้วยดอกเบี้ยร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีนับแต่วันฟ้องเป็นต้นไป จนกว่าจะชำระเงินเสร็จ

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า อะไหล่ตามฟ้องไม่มีจำหน่ายในประเทศไทยต้องสั่งจากต่างประเทศ โจทก์ได้สั่งซื้อจากต่างประเทศขนส่งมายังประเทศไทยแล้ว โดยเรือบังกาเมเลอร์ การที่ของสูญหายในระหว่างเดินทางจึงเป็นเรื่องพ้นวิสัยที่โจทก์จะป้องกันได้ ถือว่าเป็นพฤติการณ์อันโจทก์ไม่ต้องรับผิดชอบ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 205 โจทก์ยังไม่ได้ชื่อว่าผิดนัด จำเลยต้องให้เวลาแก่โจทก์ปฏิบัติตามสัญญาเพราะเวลาที่กำหนดไว้เดิมล่วงพ้นไปแล้วศาลล่างทั้งสองขยายระยะเวลาให้ 180 วัน เท่ากับเวลาที่กำหนดไว้เดิมนับว่าเป็นเวลาพอสมควร แต่เมื่อขยายระยะเวลาให้แล้ว โจทก์ยังส่งมอบอะไหล่ให้จำเลยล่าช้ากว่าเวลาที่ขยายให้ถึง 308 วัน โจทก์ต้องรับผิดในการส่งมอบที่ล่าช้านี้

ส่วนปัญหาเรื่องควรลดเบี้ยปรับนั้น ที่ศาลล่างทั้งสองคิดคำนวณลดเบี้ยปรับให้โจทก์นั้นศาลฎีกาเห็นว่าเหมาะสมแล้ว

พิพากษายืน

Share