แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พะยานหน้าที่นำสืบเรื่องหมิ่นประมาทที่ต้องด้วยข้อยกเว้นไม่มีโทษตามมาตรา 283-285 แล 284 ข้อ 2 นั้น เป็นน่าที่ของจำเลยต้องนำสืบ การฟ้องร้องกล่าวโทษเจ้าพนักงานผู้กระทำการตามหน้าที่ไม่ใช่เป็นการแสดงความคิดเห็น
ย่อยาว
คดีนี้ได้ความว่า ถ.จำเลยซึ่งเป็นทนายว่าต่าง น.จำเลยซึ่งต้องหาในคดีอาญาเรื่อง ๑ ทำเรื่องราวให้ น.ยื่นต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุตติธรรมกล่าวโทษ ส.ผู้พิพากษาหาว่าแกล้งชัง น.โดยเอาอำนาจรัฐบาลมาใช้เป็นส่วนตัว เป็นการลำเลียง หาได้กระทำไปตามความยุตติธรรมไม่ โจทก์จึงฟ้องศาให้ลงโทษตาม ม.๑๑๖-๑๕๘-๑๕๙-๑๕๑ แล พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายลักษณอาญา พ.ศ.๒๔๗๗ มาตรา ๔ แล พ.ร.บ.วิธีพิจารณาความแพ่ง ร.ศ. ๑๒๗ ม.๑๓๖
ศาลเดิมพิพากษาให้จำคุก ถ.จำเลย ๔ เดือน น.จำเลย ๒ เดือนตาม พ.ร.บ.วิธีพิจารณาความแพ่ง ร.ศ.๑๒๗ ม.๑๓๖
ศาลอุทธรณ์เห็นว่าเรื่องราวที่จำเลยยื่นต่อรัฐมนตรีเป็นถ้อยคำที่หมิ่นประมาท ส.ผู้พิพากษา ที่จำเลยว่าได้กล่าวไปโดยความคิดเห็นอันสุจริตนั้น ไม่มีเหตุผลที่จะเห็นไปได้ แลจำเลยไม่ได้นำสืบว่า ส.ลำเอียง ไม่ยุตติธรรมประการใด ทั้งตามพฤตติการณ์ที่ ส.ผู้พิพากษาสั่งไม่ยอมให้ น.มีประกัน ก็มีเหตุผลอันสมควรอยู่ เห็นว่าการกระทำของจำเลยเป็นผิดตามกฎหมายลักษณอาญา ม.๑๑๒ เพราะเป็นการหมิ่นประมาทผู้พิพากษาซึ่งกระทำการตามหน้าที่ จะลงโทษจำเลยตาม พ.ร.บ.วิธีพิจารณาความแพ่ง ร.ศ.๑๒๗ ม.๑๓๖ ไม่ได้ เพราะไม่มีคำบรรยายในฟ้องว่าเป็นการหมิ่นประมาทศาลหรือผู้พิพากษาในเวลากระทำการตามน่าที่ในศาลเลย จึงพิพากษาแก้ให้ลงโทษจำเลย ตาม ม.๑๑๖ กำหนดโทษ
จำเลยฎีกาว่าการที่ศาลลงโทษตาม พ.ร.บ.วิธีพิจารณาความแพ่ง ม.๑๓๖ ก็ดีตามกฎหมายลักษณอาญา ม.๑๑๖ ก็ดี โจทก์ต้องสืบว่าจำเลยมีเจตนาร้ายตามมาตรา ๔๓
ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อจำเลยได้กล่าวถ้อยคำที่เป็นหมิ่นประมาทตามที่ศาลอุทธรณ์ฟังมาแล้ว ก็ต้องมีผิด หน้าที่นำสืบจึงตกแก่จำเลยที่จะต้องสืบว่าตนไม่ควรมีโทษ ไม่ใช่โจทก์ แม้คำกล่าวจะเป็นความคิดเห็นจำเลยก็ต้องสืบว่าได้แสดงความคิดเห็นโดยสุจริต ตามมาตรา ๒๘๓ หรือ ๒๘๕ แต่เรื่องนี้เป็นการกล่าวโทษเจ้าพนักงานว่ากระทำผิดในหน้าที่ราชการซึ่งเป็นถ้อยคำหมิ่นประมาท ไม่ใช่แสดงความคิดเห็นแล ตาม ม.๒๘๔ ข้อ ๒ การกล่าวโทษเจ้าพนักงานว่ากระทำผิดในตำแหน่งหน้าที่ราชการผู้กล่าวก็ต้องนำสืบความจริงเหมือนกัน ดังนี้โจทก์จึงไม่ต้องสืบอะไรอีก จึงพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์
นข้อที่จะหลดพน