แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านนำราษฎรเข้าทำทำนบในนาของเอกชนตามคำสั่งของนายอำเภอ ซึ่งสั่งการไปตามหน้าที่อันชอบด้วยกฎหมายและเชื่อตามคำสั่งนั้นโดยสุจริต ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านไม่ต้องรับผิด(ประชุมใหญ่ครั้งที่10/2500)
ย่อยาว
สำนวนที่ 1 นางทองเป็นโจทก์ฟ้องนายบุญจำเลยผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านนำราษฎรบุกรุกเข้าทำทำนบในนาของนางทอง กว้าง 7 วา ยาว 5 เส้น 4 วา ขอให้ห้ามและให้สั่งทำลายทำนบ
นายบุญจำเลยให้การว่า ทำนบทำในบึงไฮ อันเป็นที่สาธารณสมบัติของแผ่นดิน ไม่ใช่ที่ของโจทก์ และว่าจำเลยทำตามคำสั่งของนายอำเภอเมืองกาฬสินธุ์
สำนวนที่ 2 ผู้ว่าราชการจังหวัดกาฬสินธุ์เป็นโจทก์ฟ้องนางทองจำเลยหาว่าบุกรุกเข้าไปขุดบ่อปลาและทำนาปลูกข้าวลงในบึงไฮ ขอให้ขับไล่
นางทองจำเลยให้การต่อสู้กรรมสิทธิ์
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ฟังว่า ที่พิพาทอยู่ในบึงไฮ เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน พิพากษาต้องกันให้ยกฟ้องนางทอง ขับไล่นางทองและบริวารไม่ให้เข้าเกี่ยวข้อง
นางทองฎีกา
ศาลฎีกาฟังว่าที่พิพาทเป็นของนางทอง ไม่ใช่ส่วนแห่งบึงไฮและวินิจฉัยว่า การที่นายบุญเข้าไปทำทำนบนั้น ก็เนื่องจากได้รับคำสั่งของนายอำเภอ ซึ่งสั่งการไปตามหน้าที่อันชอบด้วยกฎหมายและนายบุญเชื่อตามคำสั่งนั้นโดยสุจริต ที่ประชุมใหญ่มีมติว่านายบุญไม่ต้องรับผิด
พิพากษาแก้ในสำนวนที่ 1 ห้ามไม่ให้นายบุญและบริวารเข้าไปเกี่ยวข้องในที่พิพาท คำขอที่ให้นายบุญทำลายทำนบนั้นให้ยก ส่วนสำนวนที่ 2 ให้ยกฟ้อง
