แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์นำหนี้ของผู้ตายมาฟ้องจำเลยทั้งสามซึ่งเป็นทายาทให้ล้มละลาย หนี้ดังกล่าวจึงมิใช่หนี้ที่จำเลยทั้งสามจะต้องรับผิดเป็นส่วนตัวแม้จำเลยทั้งสามจะเป็นทายาทผู้มีสิทธิได้รับมรดกของผู้ตาย ซึ่งจะต้องรับไปทั้งสิทธิหน้าที่และความรับผิดต่าง ๆ ของผู้ตายที่โดยสภาพไม่เป็นการเฉพาะตัวของผู้ตายโดยแท้ด้วยก็ตาม ก็ไม่จำต้องรับผิดเกินกว่าทรัพย์มรดกที่จะตกได้แก่ตนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1601 และตามคำฟ้องระบุเพียงว่าจำเลยทั้งสามเป็นทายาทของผู้ตาย โดยไม่ปรากฏว่าจำเลยแต่ละคนได้รับมรดกไว้เป็นจำนวนเท่าใด เพียงพอที่จะชำระหนี้แทนผู้ตายหรือไม่ โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องจำเลยทั้งสามให้ล้มละลายได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยที่ ๑ เป็นภริยาชอบด้วยกฎหมายของผู้ตาย จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ เป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของผู้ตาย ก่อนถึงแก่กรรมผู้ตายว่าจ้างโจทก์เป็นทนายความยื่นฟ้องนางอาภรณ์ ศิสุจจัย เป็นคดีล้มละลาย คดีดังกล่าวเสร็จสิ้นแล้ว ผู้ตายค้างค่าจ้างว่าความเป็นเงิน ๑๒๙,๐๐๐ บาท โจทก์ทวงถามให้ผู้ตายและจำเลยที่ ๑ ชำระหลายครั้งแล้ว แต่บุคคลทั้งสามไม่ยอมชำระ ต่อมาเมื่อผู้ตายถึงแก่กรรม ทรัพย์มรดกตกทอดแก่จำเลยทั้งสาม โจทก์ได้ส่งหนังสือทวงถามแก่จำเลยทั้งสามแล้ว จำเลยทั้งสามไม่ชำระ เพราะจำเลยทั้งสามมีหนี้สินล้นพ้นตัว จำเลยทั้งสามเป็นหนี้โจทก์ไม่น้อยกว่า ๕๐,๐๐๐ บาท เป็นหนี้กำหนดจำนวนได้แน่นอนและประวิงการชำระหนี้โดยไปเสียจากเคหสถานที่เคยอยู่ ขอให้ศาลมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของผู้ตาย และจำเลยทั้งสามในฐานะผู้รับมรดกโดยเด็ดขาด และพิพากษาให้จำเลยทั้งสามเป็นบุคคลล้มละลาย
จำเลยทั้งสามในการว่าไม่เคยมีนิติสัมพันธ์กับโจทก์ เป็นเพียงทายาทของผู้ตายเท่านั้น โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องให้ล้มละลาย ทั้งเป็นคำฟ้องที่ฟ้องเกินหนึ่งปีนับแต่วันที่ลูกหนี้ตาย ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นสั่งงดสืบพยาน เพราะข้อเท็จจริงในคำคู่ความพอวินิจฉัยได้
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เห็นว่าหนี้ที่โจทก์นำมาฟ้องเป็นหนี้ของนายสมพงษ์ผู้ตาย หาใช่หนี้ที่จำเลยทั้งสามจะต้องรับผิดเป็นส่วนตัวไม่ ฉะนั้นแม้จำเลยทั้งสามจะเป็นทายาทผู้มีสิทธิได้รับมรดกของผู้ตาย ซึ่งจะต้องรับไปทั้งสิทธิหน้าที่และความรับผิดต่าง ๆ ของผู้ตาย ที่โดยสภาพไม่เป็นการเฉพาะตัวของผู้ตายโดยแท้ด้วยก็ตาม ก็ไม่จำต้องรับผิดเกินกว่าทรัพย์มรดกที่จะตกได้แก่ตน ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๐๑ และตามคำฟ้องของโจทก์ระบุเพียงว่าจำเลยทั้งสามเป็นทายาทของผู้ตาย โดยไม่ปรากฏว่าจำเลยแต่ละคนได้รับมรดกของผู้ตายไว้เป็นจำนวนเท่าใด เพียงพอที่จะชำระหนี้แทนผู้ตายหรือไม่ ดังนั้น โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องจำเลยทั้งสามให้ล้มละลายได้ ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้องโจทก์มานั้น ศาลฎีกาเห็นด้วยในผล
พิพากษายืน
