แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ในคดีก่อนจำเลยฟ้องโจทก์ห้ามไม่ให้เกี่ยวข้องกับที่พิพาท ศาลฎีกาพิพากษายกฟ้องโดยฟังว่าจำเลยครอบครองที่พิพาทแทนผู้มีชื่อ หลังจากผู้มีชื่อยกที่พิพาทให้โจทก์ครอบครองแล้ว จำเลยก็มิได้เกี่ยวข้องกับที่พิพาทอีกเลย ฟังไม่ได้ว่าจำเลยได้สิทธิครอบครองในที่พิพาทคำพิพากษาดังกล่าวย่อมผูกพันคู่ความตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 145 จำเลยจะมาโต้เถียงในคดีนี้ว่าจำเลยได้สิทธิครอบครองที่พิพาท โดยครอบครองในฐานะเป็นเจ้าของอีกไม่ได้ และจะยกระยะเวลา 1 ปีขึ้นต่อสู้โจทก์ก็ไม่ได้เช่นเดียวกัน
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อ พ.ศ. 2500 นายอิ๊ด นางบัว ได้จดทะเบียนยกที่ดินโฉนดเลขที่ 3388 กับที่ดินนอกโฉนดอีก 3 งาน 3 ตารางวาให้โจทก์ซึ่งทั้งผู้ให้และผู้รับต่างเข้าใจกันว่าที่ดิน 3 งาน 3 ตารางวาเป็นที่ดินอยู่ในโฉนด และผู้ให้ได้สละการครอบครองที่ดินทั้งในโฉนดและนอกโฉนดให้โจทก์ โจทก์ได้ครอบครองโดยสงบเปิดเผยด้วยเจตนาเป็นเจ้าของตลอดมากว่า 20 ปีแล้ว ต่อมา พ.ศ. 2517 ศาลฎีกาพิพากษาว่าที่ดินนอกโฉนดเนื้อที่ 3 งาน 3 ตารางวา เป็นกรรมสิทธิ์ของโจทก์ตามคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 48/2516 ของศาลชั้นต้นต่อมาปี พ.ศ. 2522 จำเลยบุกรุกเข้าปลูกพืชผลในที่ดินนอกโฉนดดังกล่าว ขอให้พิพากษาขับไล่จำเลยและบริวาร
จำเลยให้การว่า จำเลยเป็นผู้หักร้างถางพงที่พิพาททั้งในและนอกโฉนดก่อนปี พ.ศ. 2500 และได้ครอบครองด้วยเจตนาเป็นเจ้าของด้วยความสงบเปิดเผยตลอดมาเป็นเวลา 20 ปีแล้ว นายอิ๊ดยกที่ดินตามฟ้องให้โจทก์เพื่อให้โจทก์รักษาไว้แทนนายอร่ามบุตรนายอิ๊ดเท่านั้น คดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 48/2516 ที่พิพากษาว่าที่ดินนอกโฉนดเป็นกรรมสิทธิ์ของโจทก์นั้นเป็นการพิพากษาเกินคำขอ ใช้บังคับจำเลยไม่ได้ทั้งเป็นที่ดินมือเปล่า โจทก์ละเลยไม่ทำประโยชน์เกิน 1 ปี ถือว่าสละสิทธิ ขอให้ยกฟ้อง
วันนัดสืบพยานโจทก์ ศาลชั้นต้นสอบข้อเท็จจริงโจทก์จำเลยรับกันว่าที่ดินพิพาทเป็นที่ดินมือเปล่าอยู่นอกเขตโฉนด ที่ดินโฉนดที่ 3388 และเคยฟ้องร้องกันที่ศาลชั้นต้นศาลพิพากษาคดีถึงที่สุดแล้วตามคดีหมายเลขแดงที่ 48/2516 ศาลชั้นต้นเห็นว่า คดีพอวินิจฉัยได้สั่งงดสืบพยานโจทก์จำเลยแล้วพิพากษาให้จำเลยและบริวารรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างออกจากที่พิพาท ห้ามเกี่ยวข้อง
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าในคดีก่อนจำเลยเคยฟ้องโจทก์ห้ามมิให้เกี่ยวข้องกับที่ดินนอกโฉนดที่พิพาท ศาลฎีกาพิพากษายกฟ้องโดยฟังว่าจำเลยครอบครองที่พิพาทแทนนายอิ๊ด เมื่อนายอิ๊ดยกที่พิพาทมอบให้โจทก์ครอบครองแล้ว จำเลยไม่ได้เกี่ยวข้องอีกเลย ฟังไม่ได้ว่าจำเลยได้สิทธิครอบครองที่พิพาท คำพิพากษาศาลฎีกาดังกล่าวย่อมผูกพันคู่ความตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 145 จำเลยจะมาโต้เถียงในคดีนี้ว่าจำเลยได้สิทธิครอบครองที่ดินนอกโฉนดที่พิพาท โดยครอบครองในฐานะเป็นเจ้าของอีกไม่ได้ และจะยกระยะเวลา 1 ปีขึ้นต่อสู้โจทก์ไม่ได้เช่นเดียวกัน
พิพากษายืน
