แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แม้ทนายจำเลยทั้งสองได้ยื่นคำร้องขอเลื่อนคดีไว้ก่อนสืบพยานก็ตามแต่ศาลชั้นต้นได้มีคำสั่งไม่อนุญาตให้เลื่อนคดีโดยสั่งในวันที่ทนายจำเลยทั้งสองยื่นคำร้องนั้นเองซึ่งในตอนท้ายคำร้องมีข้อความระบุว่าข้าพเจ้ารอฟังคำสั่งอยู่ถ้าไม่รอให้ถือว่าทราบแล้วดังนี้จึงถือว่าทนายจำเลยทั้งสองทราบคำสั่งศาลโดยชอบแล้วการที่ทนายจำเลยทั้งสองไม่ทราบคำสั่งศาลดังกล่าวจึงเป็นความบกพร่องของทนายจำเลยทั้งสองเอง การที่จำเลยทั้งสองขาดนัดพิจารณาไม่มาศาลย่อมทำให้เสียประโยชน์คือไม่มีสิทธิถามค้านพยานโจทก์ที่สืบไปแล้วในวันที่จำเลยทั้งสองไม่มาศาลและหากว่าโจทก์สืบพยานหมดในวันนั้นจำเลยทั้งสองก็ไม่มีสิทธินำพยานเข้าสืบได้ในวันหลังอีกเพราะหมดเวลาที่จำเลยทั้งสองจะนำพยานเข้าสืบแล้วดังนั้นการที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่าจำเลยทั้งสองขาดนัดพิจารณาแล้วทำการสืบพยานโจทก์ไปในวันนั้นจนเสร็จสิ้นและมีคำพิพากษาไปในวันเดียวกันจึงชอบด้วยกระบวนพิจารณาแล้ว โจทก์ฟ้องจำเลยทั้งสองให้ส่งมอบโฉนดที่ดินมรดกแก่โจทก์ในฐานะที่โจทก์เป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายเพื่อโจทก์จะดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ของผู้จัดการมรดกจำเลยทั้งสองให้การต่อสู้ว่าโจทก์ไม่ใช่ทายาทแต่ไม่ได้ปฏิเสธว่าโจทก์มิใช่ผู้จัดการมรดกของผู้ตายจึงเท่ากับรับว่าโจทก์เป็นผู้จัดการเพื่อจะจัดการแบ่งปันมรดกแก่ทายาทตามหน้าที่ของโจทก์ต่อไปเพราะในชั้นนี้มิได้พิพาทกันว่าทรัพย์มรดกสิ่งใดเป็นของทายาทคนใดหรือผู้ใดเป็นทายาทของเจ้ามรดกหรือไม่ศาลจึงชอบที่จะพิพากษาให้จำเลยทั้งสองส่งมอบโฉนดที่ดินตามฟ้องแก่โจทก์ได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นผู้จัดการมรดกของนางเล็ก คงมีตามคำสั่งศาล จำเลยที่ 1 เป็นมารดาของจำเลยที่ 2จำเลยทั้งสองเป็นผู้เก็บรักษาโฉนดที่ดินเลขที่ 2926 ตำบลบ้านกรดอำเภอบางปะอิน (พระราชวัง) จังหวัดพระนครศรีอยุธยา (กรุงเก่า)เนื้อที่ 1 ไร่ 1 งาน 80 ตารางวา ซึ่งมีชื่อนางเล็กเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ โจทก์ในฐานะผู้จัดการมรดกขอให้จำเลยทั้งสองส่งมอบโฉนดดังกล่าวให้แก่โจทก์เพื่อดำเนินการแบ่งปันทรัพย์มรดกให้แก่ทายาทต่อไป แต่จำเลยทั้งสองเพิกเฉย ขอให้บังคับจำเลยทั้งสองส่งมอบโฉนดที่ดินเลขที่ 2926 ตำบลบ้านกรด อำเภอบางปะอินจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ให้แก่โจทก์ภายใน 7 วัน นับแต่ศาลมีคำพิพากษา มิฉะนั้นให้ถือเอาคำพิพากษาของศาลเป็นการแสดงเจตนาแทนจำเลยทั้งสอง
จำเลยที่ 1 ให้การว่า โฉนดที่ดินเลขที่ 2926 ตามฟ้องอยู่ในความครอบครองของจำเลยที่ 2 มิได้อยู่ในความครอบครองของจำเลยที่ 1 โจทก์มิได้เป็นทายาทผู้มีสิทธิรับมรดกของนางเล็กขอให้ยกฟ้อง
จำเลยที่ 2 ให้การว่า นางเล็กได้ทำพินัยกรรมยกที่ดินโฉนดเลขที่ 2926 ให้แก่จำเลยที่ 2 หลังจากนางเล็กถึงแก่กรรมแล้วจำเลยที่ 2 เข้าครอบครองทำประโยชน์ที่ดินแปลงดังกล่าวเป็นเวลาประมาณ 4 ปี แล้วโจทก์มิใช่เป็นผู้มีส่วนได้เสียในกองมรดกและมิใช่ทายาทผู้มีสิทธิรับมรดกของนางเล็กจึงไม่มีสิทธิขอให้จำเลยที่ 2 ส่งมอบโฉนด ขอให้ยกฟ้อง
ในวันนัดสืบพยานโจทก์ ศาลชั้นต้นไม่อนุญาตให้จำเลยทั้งสองเลื่อนคดีและมีคำสั่งให้พิจารณาคดีโจทก์ไปฝ่ายเดียว โดยถือว่าจำเลยทั้งสองขาดนัดพิจารณา
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยทั้งสองส่งมอบโฉนดที่ดินเลขที่2926 ตำบลบ้านกรอ อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยาให้แก่โจทก์คำขออื่นให้ยก
จำเลยทั้งสองอุทธรณ์คำพิพากษาและคำสั่งระหว่างพิจารณาที่ว่าจำเลยทั้งสองขาดนัดพิจารณา
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า มีปัญหาข้อแรกตามฎีกาของจำเลยทั้งสองว่าที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า จำเลยทั้งสองขาดนัดพิจารณานั้นชอบหรือไม่ จำเลยทั้งสองอ้างว่า ทนายจำเลยทั้งสองได้ยื่นคำร้องขอเลื่อนคดีไว้แล้วตั้งแต่วันที่ 22 มกราคม 2535 เวลา 9 นาฬิกาและได้รอฟังคำสั่งอยู่จนเวลา 14 นาฬิกา ศาลก็ยังมิได้มีคำสั่งคำร้องแต่อย่างใด ทนายจำเลยทั้งสองคิดว่าศาลคงจะยอมให้เลื่อนคดีเพราะเพิ่งขอเลื่อนเป็นครั้งแรกประกอบกับทนายจำเลยทั้งสองมีความจำเป็นจะต้องเดินทางไปขอเลื่อนคดีอาญาที่ศาลจังหวัดลพบุรี จึงมิได้รอฟังคำสั่งอยู่ จำเลยทั้งสองหาได้มีเจตนาจงใจขาดนัดพิจารณาแต่อย่างใดนั้น เห็นว่า แม้ทนายจำเลยทั้งสองได้ยื่นคำร้องขอเลื่อนคดีไว้ก่อนสืบพยานก็ตาม แต่ศาลชั้นต้นได้มีคำสั่งไม่อนุญาตให้เลื่อนคดีโดยสั่งในวันที่ทนายจำเลยทั้งสองยื่นคำร้องนั้นเอง ซึ่งในตอนท้ายคำร้องมีข้อความระบุว่า ข้าพเจ้ารอฟังคำสั่งอยู่ ถ้าไม่รอให้ถือว่าทราบแล้ว ดังนี้ จึงถือว่าทนายจำเลยทั้งสองทราบคำสั่งศาลโดยชอบแล้วการที่ทนายจำเลยทั้งสองไม่ทราบคำสั่งศาลดังกล่าวจึงเป็นความบกพร่องของทนายจำเลยทั้งสองเอง ที่จำเลยทั้งสองอ้างว่าไม่มีเจตนาจงใจขาดนัดพิจารณาจึงฟังไม่ขึ้น คำสั่งของศาลชั้นต้นที่สั่งว่าจำเลยทั้งสองขาดนัดพิจารณานั้นชอบแล้ว การที่จำเลยทั้งสองขาดนัดพิจารณาไม่มาศาลย่อมทำให้เสียประโยชน์ คือ ไม่มีสิทธิถามค้านพยานโจทก์ที่สืบไปแล้วในวันที่จำเลยทั้งสองไม่มาศาล และหากว่าโจทก์สืบพยานหมดในวันนั้น จำเลยทั้งสองก็ไม่มีสิทธินำพยานเข้าสืบได้ในวันหลังอีก เพราะหมดเวลาที่จำเลยทั้งสองจะนำพยานเข้าสืบแล้ว ดังนั้น การที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่าจำเลยทั้งสองขาดนัดพิจารณาแล้วทำการสืบพยานโจทก์ไปในวันนั้นจนเสร็จสิ้นและมีคำพิพากษาไปในวันเดียวกันจึงชอบด้วยกระบวนพิจารณาแล้ว ฎีกาข้อนี้ของจำเลยทั้งสอง ฟังไม่ขึ้น ส่วนที่จำเลยทั้งสองฎีกาว่า โจทก์ไม่มีสิทธิบังคับให้จำเลยทั้งสองส่งมอบโฉนดที่ดินตามฟ้องให้โจทก์นั้น เห็นว่า โจทก์ฟ้องจำเลยทั้งสองให้ส่งมอบโฉนดที่ดินมรดกแก่โจทก์ในฐานะที่โจทก์เป็นผู้จัดการมรดกของนางเล็กคงมีผู้ตาย เพื่อโจทก์จะดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ของผู้จัดการมรดกจำเลยทั้งสองให้การต่อสู้ว่า โจทก์ไม่ใช่ทายาท แต่ไม่ได้ปฏิเสธว่าโจทก์มิใช่ผู้จัดการมรดกของนางเล็กผู้ตาย จึงเท่ากับรับว่าโจทก์เป็นผู้จัดการมรดกของนางเล็กผู้ตายจริง ดังนั้นโจทก์จึงมีอำนาจเรียกให้จำเลยทั้งสองส่งมอบโฉนดที่ดินเพื่อจะจัดการแบ่งปันมรดกแก่ทายาทตามหน้าที่ของโจทก์ต่อไป ในชั้นนี้มิได้พิพาทกันว่าทรัพย์มรดกสิ่งใดเป็นของทายาทคนใดหรือผู้ใดเป็นทายาทของเจ้ามรดกหรือไม่ ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษายืนตามศาลชั้นต้นให้จำเลยทั้งสองส่งมอบโฉนดที่ดินตามฟ้องแก่โจทก์นั้นชอบแล้ว
พิพากษายืน
