แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การต่อเติมอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาตอันเป็นความผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมการก่อสร้างอาคารนั้น ความผิดสำเร็จตั้งแต่ขณะทำการต่อเติมอาคารเสร็จ
อำนาจของเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นที่จะสั่งการ (สั่งระงับการก่อสร้างหรือแก้ไขเปลี่ยนแปลงและหรือรื้อถอนอาคารหรือส่วนแห่งอาคารที่ปลูกสร้างโดยมิได้รับอนุญาต) ตามพระราชบัญญัติควบคุมการก่อสร้างอาคาร (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2504 นั้น ไม่มีผลบังคับย้อนหลัง จึงต้องใช้วิธีการร้องขอต่อศาลเพื่อสั่งตามพระราชบัญญัติควบคุมการก่อสร้างอาคาร พ.ศ.2479 มาตรา 11 วรรคสองอันเป็นกฎหมายที่ใช้ในขณะกระทำผิดและเป็นคุณแก่ผู้กระทำผิด
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องและแก้ฟ้องว่า ขณะโจทก์กระทำผิดต่อเติมอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาตตามพระราชบัญญัติควบคุมการก่อสร้างอาคาร พ.ศ. 2479คงให้อำนาจจำเลยในฐานะเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นร้องขอต่อศาลเพื่อสั่งให้รื้ออาคารที่ต่อเติมเท่านั้น แต่จำเลยกลับอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติควบคุมการก่อสร้างอาคาร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2504 ซึ่งออกใช้บังคับภายหลังแจ้งให้โจทก์รื้ออาคารที่ต่อเติมโดยที่พระราชบัญญัติฉบับที่ 2 ดังกล่าวไม่มีผลบังคับย้อนหลัง เพราะไม่มีบทเฉพาะกาลไว้ จึงขอให้ศาลสั่งแสดงว่าหนังสือที่ 1145/2506 ลงวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2506 ที่จำเลยแจ้งให้โจทก์รื้ออาคารพิพาทไม่มีผลบังคับ
จำเลยให้การและแถลงรับข้อเท็จจริงตามฟ้องและคำขอแก้ฟ้องทุกประการ แต่ต่อสู้ในปัญหาข้อกฎหมายว่าจำเลยมีสิทธิ
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษาว่าจำเลยไม่มีอำนาจสั่งให้โจทก์รื้ออาคารที่ต่อเติมโดยไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งเกิดขึ้นก่อนใช้พระราชบัญญัติควบคุมการก่อสร้างอาคาร พ.ศ. 2504 คำสั่งของจำเลยไม่มีผลบังคับ
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ศาลฎีกาเห็นว่าการต่อเติมอาคารของโจทก์เป็นความผิดอาญาซึ่งเป็นความผิดสำเร็จ แต่ขณะทำการต่อเติมอาคารเสร็จ และจำเลยได้ถูกเจ้าพนักงานสอบสวนปรับเสร็จสิ้นแล้ว การจะบังคับให้รื้อถอนก็ต้องเป็นไปตามพระราชบัญญัติควบคุมการก่อสร้างอาคาร พ.ศ. 2479มาตรา 11 วรรค 2 คือ กฎหมายที่ใช้อยู่ในขณะโจทก์กระทำการต่อเติมและเป็นคุณแก่โจทก์ และนำพระราชบัญญัติควบคุมการก่อสร้างอาคาร(ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2504 มาตรา 4 คือกฎหมายที่ใช้ในภายหลังการต่อเติมอาคารของโจทก์และมีวิธีการบังคับคดีอันเป็นผลร้ายกว่ามาใช้บังคับแก่โจทก์ไม่ได้ ไม่มีผลบังคับย้อนหลัง ทั้งพระราชบัญญัติควบคุมการก่อสร้างอาคาร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2504 มาตรา 5 ได้บัญญัติกินความถึงอาคารที่ปลูกสร้างขึ้นก่อนพระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับด้วยแต่มาตรา 4 มิได้บัญญัติไว้เช่นมาตรา 5 ฉะนั้น จะใช้วิธีการบังคับตามมาตรา 4 นี้สำหรับการต่อเติมอาคารของโจทก์ที่ต่อเติมไว้ก่อนหาได้ไม่ พิพากษายืน
