แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญาเช่าซื้อต้องทำเป็นหนังสือลงลายมือชื่อคู่สัญญาทั้งสองฝ่าย ถ้าหากทำเป็นหนังสือลงลายมือชื่อผู้เช่าซื้อฝ่ายเดียวย่อมเป็นโมฆะ เจ้าของทรัพย์สินที่ให้เช่าซื้อจะฟ้องผู้เช่าซื้อให้รับผิดตามสัญญาหาได้ไม่
ทำสัญญาค้ำประกันการเช่าซื้อซึ่งสัญญาเป็นโมฆะผู้ค้ำประกันไม่ต้องรับผิด เพราะการค้ำประกันจะมีได้แต่เฉพาะเพื่อหนี้อันสมบูรณ์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยที่ ๑ ได้ทำสัญญาเช่าซื้อเครื่องขยายเสียงเครื่องเล่นจานเสียง และลำโพงจากโจทก์โดยจำเลยที่ ๒ เป็นผู้ค้ำประกัน จำเลยที่ ๑ ผิดสัญญา ค้างชำระค่าเช่าซื้อ ๕,๑๐๗.๕๐ บาทโจทก์ทวงถามจำเลยไม่ชำระ ขอให้บังคับจำเลยชำระเงินค่าเช่าซื้อที่ค้างชำระพร้อมดอกเบี้ย
จำเลยต่อสู้ว่า สัญญาเช่าซื้อและค้ำประกันทำขึ้นฝ่ายเดียวโจทก์มิได้สนองรับเป็นโมฆะ จำเลยที่ ๑ ยังไม่ได้รับเครื่องขยายเสียงที่เช่าซื้อ ไม่มีมูลหนี้ที่จำเลยจะต้องรับผิดทั้งจำเลยไม่ได้รับการบอกกล่าว และฟ้องก็เคลือบคลุม
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงินค่าเช่าซื้อที่ค้างชำระพร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์ตามฟ้อง
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า สัญญาเช่าซื้อทำไม่ถูกต้องตามกฎหมายเป็นโมฆะ โจทก์จะเรียกร้องให้จำเลยทั้งสองรับผิดไม่ได้ พิพากษากลับให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๕๗๒วรรคสอง บัญญัติว่า สัญญาเช่าซื้อนั้นถ้าไม่ทำเป็นหนังสือ ท่านว่าเป็นโมฆะ สัญญาต้องประกอบด้วยสารสำคัญประการหนึ่ง คือต้องมีบุคคลสองฝ่ายเป็นคู่สัญญา การที่มาตรา ๕๗๒ วรรคสองบัญญัติให้สัญญาเช่าซื้อต้องทำเป็นหนังสือ มิใช่เพียงให้มีหลักฐานเป็นหนังสือลงลายมือชื่อฝ่ายที่ต้องรับผิดสัญญาสำคัญเท่านั้น จึงมีความหมายว่า คู่สัญญาต้องได้ทำสัญญาเช่าซื้อกันเป็นหนังสือโดยลงลายมือชื่อคู่สัญญาทั้งสองฝ่าย ถ้าฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมิได้ลงลายมือชื่อในสัญญาย่อมจะถือว่าฝ่ายนั้นทำหนังสือสัญญาดังกล่าวด้วยไม่ได้ จึงขาดสารสำคัญในอันที่จะต้องมีบุคคลสองฝ่ายเป็นคู่สัญญาตามแบบที่กฎหมายต้องการและเป็นโมฆะ
หนังสือสัญญาเช่าซื้อที่โจทก์ฟ้องลงลายมือชื่อจำเลยที่ ๑ในฐานะผู้เช่าแต่ผู้เดียว โจทก์หาได้ลงลายมือชื่อในฐานะผู้ให้เช่าด้วยไม่ สัญญาเช่าซื้อรายนี้จึงเป็นโมฆะตามมาตรา ๕๗๒ วรรคสองดังวินิจฉัยแล้ว โจทก์จะฟ้องให้จำเลยที่ ๑ รับผิดตามสัญญาไม่ได้แม้ว่าจำเลยที่ ๑ จะรับทรัพย์ที่เช่าซื้อไปแล้วหรือไม่ หรือชำระค่าเช่าซื้อแล้วบางส่วนดังโจทก์กล่าวในฎีกาหรือไม่ก็ตาม
เมื่อสัญญาเช่าซื้อเป็นโมฆะ สัญญาค้ำประกันระหว่างโจทก์กับจำเลยที่ ๒ จึงไม่อาจมีขึ้นได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา ๖๘๑ จำเลยที่ ๒ ย่อมไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์
พิพากษายืน
