แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มีอำนาจขายทอดตลาดทรัพย์ของลูกหนี้ในคดีล้มละลายได้เองภายหลังจากลูกหนี้ถูกศาลพิพากษาให้ล้มละลายแล้วตาม พระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 123 โดยไม่ต้องขออนุญาตศาลขาย กระบวนพิจารณาคดีล้มละลายนั้นหมายถึงกระบวนพิจารณาที่กระทำต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ด้วย ตามพระราชบัญญัติล้มละลายพ.ศ. 2483 มาตรา 6 เมื่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เห็นว่าการขายทอดตลาดทรัพย์รายใดดำเนินไปโดยไม่ชอบ เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ก็ย่อมมีอำนาจที่จะสั่งให้ยกเลิกการขายทอดตลาดนั้นเสียได้ โดยไม่จำต้องมีคำสั่งภายใน 8 วันนับแต่วันขาย เพราะเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีล้มละลาย โดยอาศัยอำนาจตาม พระราชบัญญัติล้มละลายพ.ศ. 2483 มาตรา 153 ประกอบมาตรา 27 วรรคแรก แห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ซึ่งมิใช่การร้องขอของคู่ความฝ่ายที่เสียหาย
ย่อยาว
ผู้ร้องทั้งสามยื่นคำร้องและแก้ไขคำร้องว่า ผู้ร้องทั้งสามเป็นผู้ประมูลซื้อหุ้นจากการขายทอดตลาดทรัพย์จำเลยที่ 2 ของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ ต่อมาอธิบดีกรมบังคับคดีมีคำสั่งยกเลิกการขายทอดตลาดดังกล่าวอ้างว่ามิได้แจ้งประกาศขายทอดตลาดให้ผู้รับจำนำใบหุ้นทราบ คำสั่งดังกล่าวไม่ชอบด้วยกฎหมายเนื่องจากมีคำสั่งเกินกว่า 8 วัน นับแต่วันขายทอดตลาด การขายทอดตลาดมีการประกาศทางหนังสือพิมพ์แล้วขอให้เพิกถอนคำสั่งยกเลิกการขายทอดตลาดของอธิบดีกรมบังคับคดี
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์คัดค้านว่า การขายทอดตลาดมิได้แจ้งการขายทอดตลาดให้ผู้รับจำนำใบหุ้นทราบ และแจ้งประกาศให้เจ้าหนี้ทราบโดยวิธีประกาศหนังสือพิมพ์ทั้งที่สามารถแจ้งโดยวิธีส่งหมายธรรมดา คำสั่งของอธิบดีกรมบังคับคดีเป็นการสั่งโดยอาศัยอำนาจตาม มาตรา 153 แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483ประกอบด้วยมาตรา 27 แห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งและเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เป็นเจ้าพนักงานของศาลมิใช่เป็นผู้มีส่วนได้เสียในคดีจึงมีคำสั่งยกเลิกการขายทอดตลาดได้โดยไม่มีกำหนดระยะเวลา ผู้รับจำนำมิได้คัดค้านการขายทอดตลาดเนื่องจากไม่ทราบประกาศขายทอดตลาด ขอให้ยกคำร้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว มีคำสั่งให้เพิกถอนคำสั่งยกเลิกการขายทอดตลาดของอธิบดีกรมบังคับคดี หากผู้ร้องทั้งสามชำระราคาแล้วให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์โอนหุ้นของบริษัทรอยัลเซรามิกอุตสาหกรรม จำกัด ใบหุ้นหมายเลข 19 หมายเลขหุ้นที่5001-6500 ให้ผู้ร้องทั้งสาม ค่าฤชาธรรมเนียมเป็นพับ
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์เป็นพับ
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีล้มละลายเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มีอำนาจขายทอดตลาดทรัพย์ของลูกหนี้ในคดีล้มละลายได้เองภายหลังจากลูกหนี้ถูกศาลพิพากษาให้ล้มละลายแล้ว ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 123 โดยไม่ต้องขออนุญาตศาลขาย อันต่างกับการบังคับคดีแพ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 306 ซึ่งเจ้าพนักงานบังคับคดีต้องขออนุญาตศาลก่อนทำการขาย กระบวนพิจารณาคดีล้มละลายนั้น หมายถึงกระบวนพิจารณาที่กระทำต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ด้วย ตามพระราชบัญญัติล้มละลายพ.ศ. 2483 มาตรา 6 ซึ่งมาตรา 153 บัญญัติว่า ในส่วนที่พระราชบัญญัติ ล้มละลายมิได้บัญญัติไว้โดยเฉพาะให้นำบทบัญญัติในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาใช้บังคับได้ ดังนี้ เมื่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เห็นว่าการขายทอดตลาดทรัพย์รายใดดำเนินไปโดยไม่ชอบเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ก็ย่อมมีอำนาจที่จะสั่งให้ยกเลิกการขายทอดตลาดทรัพย์นั้นเสียได้ โดยไม่จำต้องมีคำสั่งภายใน 8 วันนับแต่วันขาย เพราะเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีล้มละลายโดยอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 153ประกอบมาตรา 27 วรรคแรกแห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งซึ่งมิใช่การร้องขอของคู่ความฝ่ายที่เสียหาย แต่คดีนี้ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่าได้มีการแจ้งวันขายทอดตลาดให้เจ้าหนี้ผู้รับจำนำใบหุ้นทราบโดยชอบแล้ว ดังนี้การขายทอดตลาดทรัพย์ซึ่งผู้ร้องทั้งสามเป็นผู้ประมูลซื้อได้ จึงเป็นการขายทอดตลาดโดยชอบ
พิพากษายืน
