แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
สินค้าพิกัดประเภทที่ 73.35 ในส่วนที่เกี่ยวกับส่วนประกอบของเครื่องจักร เครื่องใช้กล หรือเครื่องมือกล ตามพิกัดประเภทที่ 73.35 ข. หมายถึง เครื่องจักร เครื่องใช้กล โดยทั่วไป หากเป็นเครื่องจักรที่ใช้ในการเกษตรและการทำสวน สำหรับเตรียมดินหรือเพาะปลูก รวมทั้งส่วนประกอบ อุปกรณ์ และอะไหล่ กฎหมายกำหนดไว้เป็นกรณีต่างหากโดยชัดแจ้งแล้วตามพิกัดประเภทที่ 84.24 สินค้าพิพาทเป็นส่วนประกอบของเครื่องมือหรือเครื่องจักรที่ใช้ในการเกษตร แม้จะมีลักษณะเป็นสปริงตามที่ระบุไว้ในพิกัดประเภทที่ 73.35 ข. ก็หาทำให้สินค้าพิพาทต้องจัดเข้าอยู่ในพิกัดที่ 73.35 ข. ไม่ แต่จัดเข้าพิกัดประเภทที่ 84.24 เพราะเป็นที่เห็นได้ชัดว่ากฎหมายมุ่งประสงค์จะแยกเครื่องมือหรือเครื่องจักรที่ใช้ในการเกษตรออกต่างหากจากเครื่องจักรโดยทั่วไป ทั้งนี้เพื่อสนับสนุนการใช้เครื่องมือเครื่องจักรในการทำเกษตรกรรม
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้สั่งซื้อและนำสินค้าเข้ามาในราชอาณาจักรไทยรวม 3 รายการ คือสินค้าจำพวกสปริงซึ่งใช้กับซีกคราด (Coil Tine) ซึ่งจัดเข้าพิกัดประเภทที่ 73.35 ข.จำนวน2,600 ชิ้น สินค้าจำพวกหัวคราด (Reversible Point)ซึ่งจัดเข้าพิกัดประเภทที่ 84.24 ข. จำนวน 600 ชิ้น และสินค้าจำพวกเหล็กยึด(Clamp Assy) ซึ่งจัดเข้าพิกัดประเภทที่ 73.40 ฉ. จำนวน 600 ชิ้นโดยสำแดงชนิดของสินค้าจำพวกสปริง และสินค้าจำพวกหัวคราดรวมกันในรายการที่ 1 และสำแดงประเภทพิกัดว่าเป็นสินค้าพิกัดประเภทที่84.24 ข. ซึ่งไม่ถูกต้องและเป็นเท็จ จำเลยจึงชำระอากรขาเข้าภาษีการค้าและภาษีบำรุงเทศบาลขาดไปเป็นเงิน 317,277.28 บาทขอให้บังคับจำเลยชำระอากรขาเข้าภาษีการค้า ภาษีบำรุงเทศบาลดังกล่าวและเงินเพิ่มภาษีการค้ากับเงินเพิ่ม ภาษีบำรุงเทศบาลนับถึงวันฟ้องอีก 37,660.56 บาท แก่โจทก์ พร้อมด้วยเงินเพิ่มภาษีการค้าและเงินเพิ่มภาษีบำรุงเทศบาลในอัตราร้อยละ 1 ต่อเดือนหรือเศษของเดือนของเงินภาษีที่ต้องชำระนับแต่วันฟ้อง จนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยให้การว่า โจทก์ที่ 1 ไม่มีอำนาจจัดเก็บภาษีการค้าและภาษีบำรุงเทศบาลสำหรับสินค้าที่นำเข้ามาในราชอาณาจักร สินค้าตามคำฟ้องเป็นสินค้าตามประเภทพิกัดที่ 84.24 ข. จำเลยสำแดงพิกัดอัตราศุลกากรถูกต้องแล้วจึงไม่ต้องชำระภาษีและเงินเพิ่มตามคำฟ้องให้แก่โจทก์อีก แม้อุปกรณ์ซีกคราดเป็นสินค้าประเภทที่ 73.25 ข.แต่โจทก์ตรวจสินค้าและปล่อยสินค้าให้จำเลยโดยถือว่าอยู่ในพิกัดประเภทที่จำเลยสำแดงไว้แล้ว จึงเป็นการจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง เป็นการละเมิดต่อจำเลยทำให้จำเลยเสียหายไม่สามารถนำเงินค่าภาษีไปคำนวณเป็นต้นทุน จึงต้องใช้ค่าเสียหายแก่จำเลยเท่ากับจำนวนภาษีที่โจทก์สั่งให้ชำระเพิ่มเติมโดยจำเลยขอใช้สิทธิหักกลบลบหนี้กับค่าเสียหายที่โจทก์จะต้องชำระให้แก่จำเลยศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืนโจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “พิเคราะห์แล้ว ปัญหาตามฎีกาของโจทก์มีเพียงว่า สินค้าพิพาทรายการแรกจำพวกสปริง จัดเข้าพิกัดประเภทที่ 73.35 ข. หรือประเภท 84.24 ที่จำเลยแก้ฎีกาว่า ฎีกาของโจทก์ทุกข้อ โจทก์มิได้ยกขึ้นว่ากันมาแล้วในศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์นั้นเห็นว่า ฟ้องโจทก์ระบุว่าจำเลยสำแดงรายการสินค้าจำพวกสปริงผิดพิกัดจากประเภทที่ 73.35 ข.เป็นประเภท 84.24 และโจทก์ได้นำสืบตามฟ้องดังกล่าว กับได้โต้แย้งคัดค้านขึ้นมาในชั้นอุทธรณ์ด้วยถือได้ว่าเป็นข้อที่โจทก์ได้ยกขึ้นว่ากันมาในศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์แล้ว โจทก์จึงมีสิทธิฎีกาในปัญหานี้ได้ ส่วนในปัญหาที่ว่า สินค้าพิพาทดังกล่าวจัดเข้าพิกัดประเภทใดนั้น ตามพระราชกำหนดพิกัดอัตราศุลกากร พ.ศ. 2503 สินค้าพิกัดประเภทที่ 73.35 อยู่ในหมวด 15 ที่ว่าด้วยโลหะสามัญและของทำด้วยโลหะสามัญ ได้แก่สปริงทุกชนิด และข้อ ข. หมายความรวมถึง เครื่องอะไหล่ของ…เครื่องจักร เครื่องกล และเครื่องมือกล ส่วนสินค้าพิกัดประเภทที่ 84.24 อยู่ในหมวด 16 ที่ว่าด้วยเครื่องจักร เครื่องใช้กลเครื่องอุปกรณ์ไฟฟ้า และส่วนประกอบของสิ่งดังกล่าว ได้แก่เครื่องจักรที่ใช้ในการเกษตรและการทำสวน สำหรับเตรียมดินหรือเพาะปลูก (เช่น ไถ คราด เครื่องปลูก เครื่องหว่านเมล็ดพืชและปุ๋ย)2…และระบุรวมถึงส่วนประกอบ อุปกรณ์ และอะไหล่ด้วย แต่ในหมายเหตุของหมวด 16 ข้อ 1 (ข) ระบุว่าหมวดนี้ไม่คลุมถึงส่วนประกอบที่เป็นของใช้ได้ทั่วไปตามที่กำหนดไว้ในหมายเหตุข้อ 2 ของหมวด 15 ซึ่งในหมายเหตุข้อ 2 ของหมวด 15 ดังกล่าวอธิบายคำว่า “ชิ้นส่วนที่เป็นของใช้ได้ทั่ว ๆ ไป” ไว้ว่า หมายถึง (ข) สปริงทุกชนิด และแผ่นแหนบสปริงทำด้วยโลหะสามัญ นอกจากลานนาฬิกา… โจทก์ฎีกาว่าแม้สินค้าพิพาทจะเป็นของที่ใช้เฉพาะสำหรับการขุด ไถ คราดดินหรือพรวนดิน สำหรับหว่านเมล็ดพืชไม่สามารถจะนำไปใช้เป็นอย่างอื่นได้ถ้าเป็นสปริงก็ต้องจัดเข้าพิกัดประเภทที่ 73.35 ข. ศาลฎีกาเห็นว่าสินค้าพิกัดประเภทที่ 73.35 ในส่วนที่เกี่ยวกับส่วนประกอบของเครื่องจักร เครื่องใช้กล หรือเครื่องมือกล ตามพิกัดประเภทที่73.35 ข. นั้น ย่อมหมายถึง เครื่องจักร เครื่องใช้กล โดยทั่วไปหากเป็นเครื่องจักรชนิดที่ใช้ในการเกษตรและการทำสวน สำหรับเตรียมดินหรือเพาะปลูก รวมทั้งส่วนประกอบ อุปกรณ์ และอะไหล่กฎหมายกำหนดไว้เป็นกรณีต่างหากโดยชัดแจ้งแล้วตามพิกัดประเภทที่84.24 ข้อเท็จจริงได้ความว่า สินค้าพิพาทเป็นส่วนประกอบของเครื่องมือหรือเครื่องจักรที่ใช้ในการเกษตร แม้จะมีลักษณะเป็นสปริงดังที่ปรากฏภายในเอกสารหมาย จ.9 ก็หาเป็นเหตุทำให้สินค้าพิพาทต้องจัดเข้าอยู่ในพิกัดประเภทที่ 73.35 ข. ไม่ เนื่องจากตามหมายเหตุในหมวด 16 ข้อ 1 (ข) ประกอบกับตามหมายเหตุ ข้อ 2 (ข) ในหมวด 15ดังกล่าวย่อมหมายถึงเครื่องอะไหล่หรือส่วนประกอบของเครื่องจักรเครื่องใช้กล โดยทั่วไป แม้บทบัญญัติในส่วนนี้จะมิได้กำหนดเป็นการยกเว้นไว้มิให้หมายรวมถึงสินค้าในพิกัดประเภทที่ 84.24ด้วยดังที่โจทก์ฎีกา แต่เมื่อพิจารณาถึงบทบัญญัติทั้งหมดที่เกี่ยวข้องประกอบกันเข้าแล้ว เป็นที่เห็นได้ชัดว่ากฎหมายมุ่งประสงค์จะแยกเครื่องมือหรือเครื่องจักรที่ใช้ในการเกษตรออกต่างหากจากเครื่องจักรโดยทั่วไป ทั้งนี้ก็เพื่อเป็นการสนับสนุนการใช้เครื่องมือเครื่องจักรในการทำเกษตรกรรม และการที่คณะกรรมการพิจารณาปัญหาพิกัดอัตราศุลกากรได้เคยมีมติให้สินค้าที่มีลักษณะเป็นสปริงอย่างเดียว ไม่มีอุปกรณ์อื่นของเครื่องเตรียมดินประกอบติดอยู่ด้วย ให้จัดเข้าพิกัดประเภทที่ 73.35 ข. ดังที่โจทก์ฎีกาก็ไม่เป็นเหตุที่จะหักล้างข้อวินิจฉัยดังกล่าวข้างต้นได้ ศาลฎีกาเห็นว่า สินค้าพิพาทรายแรกจำพวกสปริงจัดเข้าพิกัดประเภทที่ 84.24ที่ศาลล่างทั้งสองพิพากษาต้องกันมาให้ยกฟ้องโจทก์นั้นชอบแล้วฎีกาของโจทก์ทั้งสองฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน
