แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เครื่องหมายการค้าของโจทก์เป็นรูปธงมีเสา ชายธงสะบัดไปทางขวา มีอักษรโรมัน วี.เอฟ (V.F.) อยู่ในธง ใต้ธงมีอักษรภาษาไทยว่า ตราธงชนะ และมีภาษาอังกฤษอ่านว่า วิกตอรี แฟล็ก แบรนด์ ส่วนเครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นรูปธรมีเสา ชายธงสะบัดไปทางขวามีอักษรโรมัน เจ.อาร์. (F.R.) อยู่ในธง ไม่มีอักษรโรมันใต้ธง แม้เครื่องหมายการค้าของโจทก์และของจำเลยจะเป็นรูปธงมีเสา สะบัดชายธงไปทางขวาเหมือนกัน แต่มีความแตกต่างกันอย่างมากอยู่หลายประการ ประการแรกคือการวางรูป โดยรูปธงของโจทก์เป็นรูปธงติดเสาตั้งตรง ส่วนรูปธงของจำเลยติดเสาเอียงไปทางซ้าย ใต้ธงของโจทก์มีอักษรหรือข้อความถึงสองบรรทัด บรรทัดแรกเป็นภาษาไทยว่า “ตราธงชนะ” และบรรทัดที่สองเป็นภาษาโรมันว่า “VICORY PLAG BRAND” ภาพรวมทั้งหมดนี้จะเห็นว่าแตกต่างกันมาก ส่วนรูปและตัวอักษรในชายธงนั้นก็แตกต่างกันมากเช่นเดียวกัน เครื่องหมายการค้าของโจทก์สะบัดพลิ้วแรง และเป็นธงสองสี อักษรโรมันตัว V อยู่มุมซ้ายด้านบนติดกับปลายเสาธงอยู่ในส่วนของสีบน ส่วนอักษรตัว P อยู่มุมขวาด้านล่าง ในส่วนของสีล่างห่างกันมาก และอักษรตัวเล็ก ๆ ส่วนเครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นธงที่แทบจะไม่มีลักษณะสะบัด และเป็นธงพื้นสีเดียวทั้งผืน ตัวอักษรโรมันอยู่ตรงกลางใหญ่เกือบเต็มผืนธง และอักษร J และ R อยู่ในลักษณะตัวอักษรเชื่อมต่อเป็นตัวเดียวกัน หรือทับกันครึ่งตัว รูปร่างลักษณะเครื่องหมายการค้าของโจทก์กับของจำเลยแตกต่างกันมากเช่นนี้ ย่อมไม่อาจทำให้สาธารณชนหลงผิดได้
การที่ประชาชนเรียกขานเครื่องหมายการค้าของโจทก์กับของจำเลยว่าตราธงเช่นเดียวกัน เป็นเพียงสื่อความหมาย มิใช่การหลงผิดว่าสินค้าของจำเลยเป็นสินค้าของโจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์จดทะเบียนเครื่องหมายการค้า มีสาระสำคัญเป็นรูปธงโบกสะบัดไปทางขวา บนธงมีอักษรโรมัน วี.เอฟ. (V.F.) กับคำว่าวิกตอรี แฟล็ก แบรนด์ กับอักษรไทย คำว่า ตราธงชนะ ซึ่งทางราชการได้ประกาศในหนังสือจดหมายเหตุแสดงรายการเครื่องหมายการค้าสำหรับสินค้าจำพวก ๕๐ ระบุไว้เฉพาะสินค้าแปรงสีฟันของโจทก์ โจทก์ใช้และเป็นผู้มีสิทธิใช้เครื่องหมายการค้ารูปธงดังกล่าวตลอดมา จำเลยได้ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมาการค้าตามคำขอจดทะเบียนเลขที่ ๑๓๔๔๘๐ มีสาระสำคัญเป็นรูปธงเช่นเดียวกับของโจทก์ บนธงมีอักษรโรมันคำว่า เจ อาร์ (J R) จดทะเบียนสำหรับสินค้าจำพวกที่ ๕๐ รายการสินค้าทั้งจำพวก ซึ่งครอบคลุมสินค้าโจทก์ และได้ประกาศในหนังสือจดหมายเหตุแล้ว เครื่องหมายการค้าของจำเลยดังกล่าวได้ลอกเลียนไปจากเครื่องหมายการค้าของโจทก์ ทำให้สาธารณชนสับสนหลงผิดในแห่งกำเนิดและคุณภาพของสินค้า ขอให้ศาลพิพากษาเพิกถอนคำวินิจฉัยของนายทะเบียน ให้นายทะเบียนปฏิเสธไม่รับจดทะเบียนของจำเลยตามคำขอจดทะเบียนเลขที่ ๑๓๔๔๘๐ ให้โจทก์เป็นผู้มีสิทธิในเครื่องหมายการค้ารูป “ธง” สำหรับสินค้าจำพวกที่ ๕๐ ดีกว่าจำเลย
จำเลยให้การว่า เครื่องหมายการค้าของจำเลยที่โจทก์ฟ้องนี้ นายทะเบียนเครื่องหมายการค้าพิจารณาแล้วไม่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของผู้อื่น ต่อมาโจทก์ยื่นคำคัดค้าน นายทะเบียนวินิจฉัยว่าเครื่องหมายการค้าของจำเลยชอบที่จะรับจดทะเบียนให้ ขอให้ศาลยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่า โจทก์มีสิทธิในเครื่องหมายการค้ารูปธงสำหรับสินค้าจำพวกที่ ๕๐ ดีกว่าจำเลย ให้เพิกถอนคำวินิจฉัยของนายทะเบียนเครื่องการค้าตามคำขอจดทะเบียนเลขที่ ๑๓๔๔๘๐ ให้จำเลยใช้ค่าฤชาธรรมเนียมโดยกำหนดค่าทนายความ ๕๐๐ บาท
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า มีปัญหาในชั้นนี้ว่า เครื่องหมายการค้าของจำเลยเหมือนหรือคล้ายคลึงกับของโจทก์ที่นายทะเบียนเครื่องหมายการค้าไม่ควรรับจดทะเบียนหรือไม่
พิเคราะห์แล้ว เครื่องหมายการค้าของโจทก์ตามเอกสารหมาย จ.๒ เป็นรูปธงมีเสา ชายธงสะบัดไปทางขวา มีอักษรโรมัน วี.เอฟ. (V.F.) อยู่ในธง ใต้ธงมีอักษรภาษาไทยว่า ตราธงชนะ และมีภาษาอังกฤษอ่านว่า วิกตอรี แฟล็ก แบรนด์ ส่วนเครื่องหมายการค้าของจำเลยตามคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยเอกสารหมาย จ.๔ เป็นรูปธงมีเสาชายธงสะบัดไปทางขวา มีอักษรโรมัน เจ.อาร์. (J.R.) อยู่ในธง ไม่มีอักษรโรมันใต้ธง ศาลฎีกาเห็นว่า แม้เครื่องหมายการค้าของโจทก์และของจำเลยจะเป็นรูปธงมีเสา สะบัดชายธงไปทางขวาเหมือนกัน แต่มีความแตกต่างกันอย่างมากอยู่หลายประการ ประการแรกคือการวางรูป จะเห็นว่ารูปธงของโจทก์เป็นรูปธงติดเสาตั้งตรง ส่วนรูปธงของจำเลยติดเสาเอียงไปทางซ้าย ใต้ธงของโจทก์มีอักษรหรือข้อความถึงสองบรรทัด บรรทัดแรกเป็นภาษาไทยว่า “ตราธงชนะ” และบรรทัดที่สองเป็นภาษาโรมันว่า “VICTORY FLAG BRAND” ภาพรวมทั้งหมดนี้จะเห็นว่าแตกต่างกันมาก ส่วนรูปและตัวอักษรในชายธงนั้น ก็แตกต่างกันมากเช่นเดียวกัน เครื่องหมายการค้าของโจทก์สะบัดพลิ้วแรง และเป็นธงสองสี อักษรโรมันตัว V. อยู่มุมซ้ายด้านบนติดกับหลายเสาธงอยู่ในส่วนของสีบน ส่วนอักษร F. อยู่มุมขวาด้านล่าง ในส่วนของสีล่าง ห่างกันมาก และอักษรตัวเล็ก ๆ ส่วนเครื่องหมายการค้าของจำเลย เป็นธงที่แทบจะไม่มีลักษณะสะบัด และเป็นธงพื้นสีเดียวทั้งผืน ตัวอักษรโรมันอยู่ตรงกลางใหญ่เกือบเต็มผืนธง และอักษร J และ R อยู่ในลักษณะตัวอักษรเชื่อต่อเป็นตัวเดียวกัน หรือทับกันครึ่งตัว ศาลฎีกาเห็นว่ารูปร่างลักษณะเครื่องหมายการค้าของโจทก์กับของจำเลยแตกต่างกันมากมายเช่นนี้ ย่อมไม่อาจทำให้สาธารณชนหลงผิดได้ ส่วนที่โจทก์อ้างในฎีกาว่าประชาชนจะเรียกขานเครื่องหมายการค้าของโจทก์กับของจำเลยว่าตราธงเช่นเดียวกัน ทำให้ประชาชนสับสนและหลงผิดนั้น เห็นว่าการเรียกขานดังกล่าวเป็นเพียงสื่อความหมาย มิใช่การหลงผิดว่าสินค้าของจำเลยเป็นสินค้าของโจทก์ ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า เครื่องหมายการค้าของโจทก์และของจำเลยไม่เหมือนหรือคล้ายกัน และพิพากษายกฟ้อง ชอบแล้ว ฎีกาโจทก์ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน ให้โจทก์ใช้ค่าทนายความชั้นฎีกา ๕๐๐ บาทแทนจำเลย
