แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องขอให้ศาลแสดงว่าที่ดินหมายเลข 2 ตามแผนที่ท้ายฟ้องเป็นของโจทก์ ทางพิจารณาได้ความว่า ที่ที่โจทก์ขอตามฟ้องเป็นของโจทก์ และปรากฏว่าโจทก์ปลูกห้องแถวรุกล้ำเข้าไปในที่ของจำเลย 2 ศอก ศาลก็ควรพิพากษาให้โจทก์ชนะคดีตามที่โจทก์ขอมาเท่านั้น ที่ 2 ศอก ที่เกินมานี้ไม่มีประเด็นขึ้นมาในคดี ศาลหาควรวินิจฉัยถึงไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า นายเบ้าพี่เขยโจทก์และนางภู่มารดาจำเลยได้ยกที่ดินให้โจทก์กับนางภู่ โจทก์และนางภู่ได้ครอบครองร่วมกันมา จน พ.ศ. 2482 จึงได้แบ่งกันเป็นส่วนสัด 6 ปีมานี้นางภู่ตาย ที่ดินของนางภู่ตกได้แก่จำเลยที่ 2 พ.ศ. 2490 โจทก์จะทำรั้วกั้นเขต จำเลยไม่ยอมอ้างว่าเป็นที่ของนางภู่ จึงขอให้ศาลแสดงว่าที่พิพาท คือหมายเลข 2 ตามแผนที่ท้ายฟ้องเป็นของโจทก์ จำเลยต่อสู้ว่าที่ทั้งหมดเป็นของนางภู่ผู้เดียว โจทก์เป็นแต่ผู้อาศัย ศาลชั้นต้นฟังว่า โจทก์และนางภู่เป็นเจ้าของร่วมกันโจทก์มีสิทธิในที่ดินรายนี้เพียงครึ่งหนึ่ง แต่ปรากฏในแผนที่ว่าโจทก์ปลูกห้องแถวขึ้นในที่พิพาทเกินมากไป 2 ศอกและการปลูกห้องแถวนี้โจทก์ทำไปโดยสุจริต พิพากษาให้โจทก์ชนะคดี แต่ให้โจทก์ใช้ค่าที่ดินที่รุกล้ำเข้าไปในส่วนของจำเลย และเพิกถอนการจดทะเบียนรับโอนมรดกของจำเลยในส่วนที่เกี่ยวกับที่พิพาทห้ามมิให้จำเลยเกี่ยวข้องกับที่พิพาทต่อไปศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า โจทก์ฟ้องอ้างแผนที่ที่ทำเสนอมาท้ายฟ้องว่าที่ของโจทก์มีอยู่ตามหมายเลข 2 โจทก์จะทำรั้วจำเลยขัดขวาง และมีคำขอเพียงให้แสดงว่าที่หมายเลข 2 นี้เป็นของโจทก์ กับขอให้ศาลสั่งเพิกถอนการรับมรดกของจำเลยเท่านั้น เมื่อข้อเท็จจริงฟังว่าที่ ๆ โจทก์ขอตามฟ้องเป็นของโจทก์ การที่จำเลยไปขอรับมรดกไม่มีผลในกฎหมายอย่างใด ที่จะทำให้การครอบครองของโจทก์ในที่ของตนเสียไป ในชั้นนี้โจทก์ควรชนะคดีตามที่โจทก์ขอมานี้เท่านั้น ที่ 2 ศอกที่เกินไปนั้น ไม่มีประเด็นขึ้นมาในคดีนี้
พิพากษาแก้คำพิพากษาศาลล่าง ที่ว่าด้วยที่ดินรุกล้ำและการใช้ราคาอันเป็นส่วนที่เกินคำขอนั้นเสีย คงให้โจทก์ชนะตามคำขอของโจทก์
