แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เด็กซึ่งเกิดจากหญิงผู้ซึ่งได้อยู่กินกับชายฉันสามีภริยา หลังจากที่ชายได้ตายไปเกินกว่า 310 วันแล้ว ย่อมมิใช่บุตรของชายผู้นั้น ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1519,1520 และ 1521 และมาตรา 1519,1520,1521 นี้ ย่อมนำมาใช้บังคับในกรณีที่ชายหญิงอยู่กินด้วยกันฉันสามีภริยา แต่มิได้จดทะเบียนสมรสได้ ในเมื่อมีปัญหาว่าเด็กที่เกิดจากหญิงนั้นเป็นบุตรของชายที่อยู่กินด้วยกันหรือมิใช่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้รับมรดกที่นาและเรือน ๑ หลังจากนายกลิ่นน้องของโจทก์จำเลยที่ ๒ เคยเป็นภริยาโดยมิชอบด้วยกฎหมายของนายกลิ่นและไม่มีบุตรต่อกัน จำเลยที่ ๑ เป็นสามีจำเลยที่ ๒ จำเลยทั้งสองได้บุกรุกที่นาดังกล่าวและรื้อเรือนไปจึงขอให้ขับไล่และเรียกเรือนคืน
จำเลยที่ ๑ ขาดนัดยื่นคำให้การ
จำเลยที่ ๒ ให้การว่า มีบุตรกับนายกลิ่น ๑ คน และยังมีชีวิตอยู่ เมื่อนายกลิ่นตาย ที่นาและเรือนจึงตกได้แก่บุตรของนายกลิ่นอันเกิดจากจำเลย และจำเลยยังได้ครอบครองนาพิพาทมาจนได้สิทธิครอบครองแล้วด้วย
ศาลชั้นต้นฟังว่าบุตรของจำเลยที่ ๒ มิใช่บุตรที่เกิดจากนายกลิ่น และจำเลยที่ ๒ มิได้สิทธิครอบครองในที่พิพาท พิพากษาให้โจทก์ชนะคดี
จำเลยที่ ๒อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า บุตรของจำเลยที่ ๒ มิได้เกิดจากนายกลิ่น เพราะเด็กนั้นเกิดหลังจากนายกลิ่นตายแล้ว ๓๓๒ วัน ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๕๑๙,๑๕๒๐ และ ๑๕๒๑ ถ้าขายตายไปก่อน ๓๑๐ วัน ก็ไม่มีตัวตนอยู่ จึงไม่อาจให้กำเหนิดบุตรแก่หญิงที่ตนได้อยู่ร่วมกันมาก่อน๓๑๐ วันได้ ถ้าเด็กเกิดมาภายในระยะเวลา ๑๘๐ วัน ถึง ๓๑๐ วัน นับตั้งแต่วันที่ชายได้ตายลง กฎหมายก็เพียงแต่ให้สันนิษฐานว่าเด็กนั้นเป็นบุตรของชายด้วย ซึ่งฝ่ายชายมีสิทธินำสืบหักล้างได้ และมาตรา ๑๕๑๙,๑๕๒๐ ,๑๕๒๑ ย่อมนำมาใช้บังคับในกรณีที่ชายหญิงอยู่กินด้วยกันฉันสามีภริยาแต่มิได้จดทะเบียนสมรสได้ในเมื่อมีปัญหาว่าเด็กที่เกิดจากหญิงนั้นเป็นบุตรของชายที่อยู่กินด้วยกันหรือมิใช่
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อเท็จจริงต่อไปว่า จำเลยที่ ๒ ครอบครองทรัพย์พิพาทโดยอาศัยสิทธิของนายกลิ่น จึงพิพากษากลับ ให้บังคับคดีไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น