แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ.2478 มาตรา 10 บัญญัติให้ริบทรัพย์สินไว้ 2 ประเภท คือ ทรัพย์สินพนันกันที่จับได้ในวงเล่น และเครื่องมือที่ใช้ในการเล่นพนัน
แม้จะฟังว่าจำเลยกับพวกได้ร่วมเล่นการพนันไพ่ผสมสิบพนันเอาทรัพย์สินกันที่ทุ่งนาในเวลากลางคืนโดยใช้ตะเกียงของกลางจุดให้แสงสว่างในการเล่นการพนัน ดังที่โจทก์ฟ้องก็ตาม ตะเกียงของกลางก็เพียงให้แสงสว่างเพื่อให้จำเลยกับพวกเล่นการพนันได้ถนัดหรือสะดวกขึ้นเท่านั้น หาใช่เครื่องที่ใช้ในการเล่นพนันไม่ ดังนี้ จึงไม่เป็นของที่จะริบได้ตามมาตรา 10 แห่งพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ.2478
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยกับพวกที่ยังไม่ได้ตัวมาฟ้อง ได้ร่วมกันเล่นการพนันไพ่ผสมสิบพนันเอาทรัพย์สินโดยไม่ได้รับอนุญาต โดยเล่นกันในทุ่งนา ใช้ตะเกียงจุดให้แสงสว่างในการเล่น เจ้าพนักงานจับจำเลยได้พร้อมด้วยของกลาง มีไพ่ป๊อก ๕๐ ใบ ธนบัตร ๔๘ บาท ตะเกียง ๑ ดวง ขอให้ลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ.๒๔๗๘ มาตรา ๔,๑๐,๑๒,๑๕ พระราชบัญญัติการพนัน(ฉบับที่ ) พ.ศ. ๒๔๙๐ มาตรา ๓ พระราชบัญญัติการพนัน (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๐๔ มาตรา ๓ กับสั่งให้ริบของกลางและสั่งให้จำเลยจ่ายเงินสินบนให้แก่ผู้นำจับด้วย
จำเลยให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามฟ้อง ลดรับตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๗๘ คงปรับจำเลยคนละ ๘๐ บาท ไม่ชำระค่าปรับจัดการตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๒๙,๓๐ ของกลางริบ เว้นแต่ตะเกียงไม่ริบ เพราะแม้จะจุดให้แสงสว่างในการเล่น แต่ก็มิใช่เครื่องมือเครื่องใช้ในการเล่น ยังเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ในบ้านเรือนธรรมดานั่นเอง
โจทก์อุทธรณ์ขอให้ริบตะเกียงของกลาง
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า ตะเกียงของกลางในเรื่องนี้เป็นแต่อุปกรณ์ทำให้เล่นการพนันรายนี้ได้ถนัดและสะดวกขึ้นเท่านั้น หาใช่เครื่องมือที่ใช้ในการเล่นพนันโดยตรงไม่ ซึ่งไม่เป็นของที่จะริบได้ตามมาตรา ๑๐ แห่งพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ.๒๔๗๘ พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาว่าตะเกียงของกลางเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการเล่นการพนันรายนี้ ขอให้ริบ
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ตามพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. ๒๔๗๘ มาตรา ๑๐ บัญญัติให้ริบทรัพย์สินไว้ ๒ ประเภท คือ ทรัพย์สินพนันกันซึ่งจับได้ในวงการเล่น และเครื่องมือที่ใช้ในการเล่นพนัน สำหรับตะเกียงของกลางนั้น ตามสภาพเป็นของที่ใช้จุดให้แสงสว่าง ถึงแม้จำเลยกับพวกที่ยังไม่ได้ตัวมาฟ้องได้ร่วมเล่นการพนันไพ่ผสมสิบพนันเอาทรัพย์สินกันที่ทุ่งนาในเวลากลางคืน โดยใช้ตะเกียงของกลางจุดให้แสงสว่างในการเล่นพนันนี้ดังที่โจทก์อ้าง ตะเกียงของกลางนี้ก็เพียงให้แสงสว่างเพื่อให้จำเลยกับพวกเล่นการพนันรายนี้ได้ถนัดหรือสะดวกขึ้นเท่านั้น หาใช่เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการเล่นพนันไพ่ผสมสิบรายนี้ไม่ พิพากษายืน
