แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แม้โจทก์จะเคยฟ้องจำเลยต่อศาลขอให้เพิกถอน อำนาจปกครองบุตรและศาลได้พิพากษาตามยอมให้จำเลยเป็นผู้ใช้อำนาจปกครองบุตร คดีถึงที่สุดไปแล้ว แต่เมื่อต่อมาปรากฏว่ามีการใช้อำนาจปกครองเกี่ยวกับตัวเด็กโดยมิชอบ หรือจัดการทรัพย์สินของเด็กในทางที่ผิดจนอาจเป็นภัยศาลก็มีอำนาจสั่งถอนอำนาจปกครองหรืออำนาจจัดการทรัพย์เสียบางส่วนหรือทั้งหมดได้ โดยศาลจะสั่งเองหรือผู้มีสิทธิร้องขอก็ได้ โดยจะร้องขอมาในคดีเดิมหรือจะฟ้องเป็นคดีมีข้อพิพาทขึ้นมาใหม่ก็ได้ไม่เป็นฟ้องซ้ำ เพราะเหตุที่โจทก์กล่าวในฟ้องเป็นเหตุที่เกิดขึ้นใหม่ต่างกันคนละประเด็นกับคดีก่อน
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เคยฟ้องจำเลยให้เพิกถอนการเป็นผู้มีอำนาจปกครองบุตร 5 คนซึ่งเป็นผู้เยาว์ และศาลได้พิพากษาไปตามที่โจทก์จำเลยประนีประนอมยอมความกันแล้ว ต่อมาจำเลยได้ผิดข้อตกลงตามสัญญาประนีประนอมยอมความและคำพิพากษาของศาล คือ ไม่ได้อุดหนุนเจือจานผู้เยาว์ทั้งสี่คน ไม่ส่งเสียเลี้ยงดูโจทก์ ทอดทิ้งเด็กชายเกรียงศักดิ์จนต้องหนีมาอยู่กับโจทก์ ใช้ทรัพย์สินของผู้เยาว์หาประโยชน์เข้าตนเอง จำเลยจึงไม่ควรจะเป็นผู้ดูแลครอบครองทำประโยชน์รายได้ในทรัพย์สินของผู้เยาว์ต่อไป ขอศาลสั่งเพิกถอนการเป็นผู้ใช้สิทธิปกครองดูแลหาประโยชน์ในที่ดิน และตั้งโจทก์เป็นผู้ดูแลผลประโยชน์แทน
จำเลยให้การปฏิเสธ
วันชี้สองสถาน คู่ความแถลงรับกันว่าโจทก์เคยฟ้องจำเลยให้เพิกถอนอำนาจปกครองบุตรผู้เยาว์ต่อศาล ศาลได้มีคำพิพากษาตามยอมตามสำนวนคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 140/2511 ศาลเห็นว่าคดีพอวินิจฉัยได้โดยไม่ต้องสืบพยาน
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่าเป็นฟ้องซ้ำ ต้องห้ามตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 148 พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ดำเนินการพิจารณาและพิพากษาใหม่ตามรูปคดี
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาปรึกษาเห็นว่า แม้โจทก์จะเคยฟ้องต่อศาลขอให้เพิกถอนอำนาจปกครองบุตร และศาลได้พิพากษาตามยอมให้จำเลยเป็นผู้ใช้อำนาจปกครองเด็กชายเกรียงศักดิ์ คดีถึงที่สุดไปแล้วก็ตาม แต่เมื่อต่อมาปรากฏว่ามีการใช้อำนาจปกครองเกี่ยวกับตัวเด็กโดยมิชอบ หรือจัดการทรัพย์สินของเด็กในทางที่ผิดจนอาจเป็นภัย ศาลก็มีอำนาจสั่งถอนอำนาจปกครอง หรืออำนาจจัดการทรัพย์สินเสียบางส่วนหรือทั้งหมดซึ่งในกรณีเหล่านี้ศาลจะสั่งเองหรือผู้มีสิทธิร้องขอก็ได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1552 โดยจะร้องขอมาในคดีเดิม ตามคำพิพากษาฎีกาที่ 797/2499 นางปาน จำปาทาสี มารดาและผู้แทนโดยชอบธรรมของเด็กหญิงจำนวน จำปาทาสี กับพวก ผู้ร้อง นายสุบิน ยิงรัมย์ ผู้คัดค้าน ที่ศาลอุทธรณ์อ้าง หรือจะฟ้องเป็นคดีมีข้อพิพาทเช่นที่โจทก์ฟ้องนี้ ก็ย่อมมีอำนาจทำได้ และไม่เป็นการฟ้องซ้ำ เพราะเหตุที่โจทก์กล่าวในฟ้องเป็นเหตุที่เกิดขึ้นใหม่ต่างกันคนละประเด็นกันในคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 140/2511
พิพากษายืน
