แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ภาระจำยอมที่เกิดขึ้นก่อนวันใช้ประมวลแพ่งฯ บรรพ 4 จะนำอายุความตาม ม.1399 มาใช้บังคับมิได้
ย่อยาว
คดีได้ความว่าเมื่อพ.ศ. ๒๔๖๒ จำเลยที่ ๑ ได้แบ่งขายที่ดินแปลงหนึ่งให้แก่โจทก์โดยมีข้อสัญญาเรื่องภาระจำยอมไว้ในหนังสือซื้อขาย ฉะเพาะข้อที่เป็นประเด็นเกี่ยวกับปัญหาในชั้นนี้ข้อหนึ่งว่า จำเลยยอมให้โจทก์มีอำนาจใช้ถนนหลวงสุนทรโกษาและสะพานข้ามคลองหัวลำโพงและที่ว่างเปล่าสำหรับตั้งเสาโทรศัพท์และเฉพาะหน้าบ้านโจทก์สำหรับใช้ประโยชน์สำหรับฝังท่อน้ำทำถนนรถจากที่ของโจทก์ออกถึงถนนหลวงสุนทรฯ แต่จนบัดนี้โจทก์ยังไม่ได้ใช้สิทธิ์ตามภาระจำยอมข้อนี้เลย ทั้งสองฝ่ายจึงตกลงกันขอให้ศาลวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายในเบื้องต้นเสียก่อนว่าฟ้องของโจทก์ขาดอายุความหรือไม่
ศาลชั้นต้นสั่งว่าฟ้องของโจทก์เฉพาะภาระจำยอมในประเด็นข้อนี้ขาดอายุความแล้ว โดยอาศัยอายุความอย่างยาวเกิน ๑๐ ปี
ศาลฎีกาตัดสินยืนตามศาลอุทธรณ์ว่าภาระจำยอมรายพิพาทนี้เป็นเรื่องที่ให้แก่กันก่อนใช้ประมวลแพ่งบรรพ ๔ (ม.๑๓๙๙ ) และถ้าจะนับแต่วันใช้กฎหมายบทนี้มาก็ยังไม่เกิน ๑๐ ปี ก่อนประมวลกฎหมายบรรพนี้ไม่มีกฎหมายโดยตรงในเรื่องนี้ อายุความ ๑๐ ปีที่เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์เป็นอายุความเรื้องทอดทิ้งกรรมสิทธิ์จะอาศัยเทียบเคียงในเรื่องภาระจำยอมมิได้และจะอาศัย ม.๑๓๙๙ ก็มิได้ เพราะกฎหมายนี้ไม่มีผลย้อนหลังพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์ว่าฟ้องโจทก์ไม่ขาดอายุความ
