แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การครอบครองปกปักษ์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1382 นั้น ไม่มีกฎหมายบัญญัติไว้ว่าผู้ครอบครองต้องทราบมาก่อนว่าที่ดินนั้นเป็นที่ดินมีโฉนด
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า นายชุนเอ๋งมีชื่อเป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ที่ดินโฉนดเลขที่ ๑๐๘๐ ตำบลตะเคียน อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต เนื้อที่ ๑ งาน ๘๘ ตารางวา แต่ไม่ได้ครอบครองทำประโยชน์โดยปล่อยให้เป็นที่รกร้างจนประมาณปี ๒๔๘๐ นายหีดบิดานายมานิตสามีผู้ร้องได้เข้าครอบครองทำประโยชน์ปลูกต้นผลไม้ต่าง ๆ จนเต็มเนื้อที่ ปลูกบ้านอาศัยในที่ดินดังกล่าว โดยสงบเปิดเผยและด้วยเจตนาเป็นเจ้าของ เมื่อประมาณ ๒๒ ปีมาแล้ว นายหีดถึงแก่กรรม ผู้ร้องและนายมานิตได้ครอบครองสืบต่อมาจากนายหีตโดยสงบเปิดเผยและด้วยเจตนาเป็นเจ้าของตลอดมา ไม่มีผู้ใดรบกวนหรือคัดค้านหรือโต้แย้งกรรมสิทธิ์ นายมานิตถึงแก่กรรมเมื่อปี ๒๕๑๗ จึงขอใหมีคำสั่งแสดงว่าที่ดินโฉนดดังกล่าวเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ร้องโดยการครอบครองตามกฎหมาย
ผู้คัดค้านยื่นคำร้องคัดค้านว่านายชุนเอ๋งบิดาผู้คัดค้านได้ยึดถือที่ดินดังกล่าวอย่างเป็นเจ้าของติดต่อมากันมาจนถึงแก่กรรม แล้วผู้คัดค้านได้ยึดถือย่างเป็นเจ้าของสืบต่อมาจนบัดนี้ ผู้คัดค้านเคยยื่นคำร้องขอจัดการมรดกที่ดินแปลงนี้ ไม่มีผู้ใดคัดค้าน ศาลมีคำสั่งให้ผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดก ก่อนผู้ร้องยื่นคำร้องคดีนี้ นายเลียบได้มาเจรจากับผู้คัดค้านแต่ผู้คัดค้านไม่ยอมแบ่งที่ดินให้ผู้ร้องหรือให้ใครเช่า ผู้ร้องยื่นคำร้องโดยไม่สุจริต ขอให้ยกคำร้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่า ที่ดินโฉนดที่ ๑๐๘๐ ตำบลตะเคียน อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต เป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ร้องตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๓๘๒ ผู้คัดค้านอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ผู้คัดค้านฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่าผู้ร้องได้ครอบครองที่พิพาทโดยสงบเปิดเผยและด้วยเจตนาเป็นเจ้าของติดต่อกันเป็นเวลามากว่า ๑๐ ปีแล้ว ผู้ร้องย่อมได้กรรมสิทธิ์ในที่พิพาทโดยการครอบครอง ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๓๘๒ และวินิจฉัยว่าที่ผู้คัดค้านฎีกาว่าการครอบครองปกปักษ์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๓๘๒ ผู้ครอบครองต้องทราบมาก่อนว่าที่ดินนั้นเป็นที่ดินมีโฉนด คดีนี้ผู้ร้องไม่ทราบเรื่องนี้มาก่อน จึงฟังไม่ได้ว่าผู้ร้องได้ครอบครองปรปักษ์ในที่พิพาทนั้น เห็นว่าไม่มีกฎหมายบัญญัติได้ดังผู้คัดค้านอ้าง ฎีกาของผู้คัดค้านฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน
