แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตามฟ้องเดิมโจทก์ขอให้ริบของกลางซึ่งศาลชั้นต้นได้พิพากษาริบแล้วตามขอโจทก์จะฎีกาขอให้คืนของกลางอันเป็นคำขอเข้ามาใหม่ไม่ได้
โรงรับจำนำรับจำนำของกลางไว้โดยมีเหตุอันควรจะรู้ว่าของกลางนั้นได้มาโดยการกระทำความผิด โรงรับจำนำจะต้องคืนเครื่องคิดเลขของกลางให้แก่เจ้าของตามพระราชบัญญัติโรงรับจำนำ พ.ศ. 2505 มาตรา 25 (2)
ย่อยาว
คดีนี้จำเลยถูกศาลพิพากษาให้จำคุกฐานลักเครื่องคำนวณเลขของบริษํทโมชดาราพิมพ์ดีดจำกัด และปลอมแปลงในประทวนสินค้าเอกสารราชการ และถูกสั่งริบเครื่องคำนวณเลขซึ่งจับได้ว่าเป็นของกลางจากโรงรับจำนำ ๓ โรง ซึ่งจำเลยนำไปจำนำไว้คดีถึงที่สุด
โรงรับจำนำทั้ง ๓ โรง กับบริษัทโมชดาราพิมพ์ดีดจำกัดซึ่งเป็นเจ้าของต่างยื่นคำร้องขอคืนเครื่องหมายคำนวณเลขของกลางนั้น
พนักงานอัยการโจทก์ ร้องคัดค้านว่าของกลางยังไม่ได้เสียภาษีศุลกากร โรงรับจำนำผู้ร้องทั้ง ๓ ไม่อาจยึดถือเอาไว้ได้ ขอให้ศาลชั้นต้นสั่งให้โรงรับจำนำผู้ร้องทั้ง ๓ คืนของกลางแก่กรมศุลกากร
ศาลชั้นต้นไต่สวนพยานโรงรับจำนำผู้ร้องทั้ง ๓ กับพยานบริษัทโมชดาราพิมพ์ดีด จำกัด แล้วพิพากษายกคำร้องของบริษัทโรงรับจำนำชนูปถัมภ์และของห้างหุ้นส่วนจำกัดโรงรับจำนำนันทานนท์ให้คืนเครื่องคิดเลขของกลางรวม ๒ เครื่องให้แก่โรงรับจำนำไทยเจริญผู้ร้อง แต่ทั้งนี้อยู่ในเงื่อนไขที่จะรับคืนไปได้ จะต้องเสียภาษีศุลกากรในการนำเข้าให้แก่กรมศุลกากรเสียก่อน คำขอนอกนี้ให้ยก และให้คืนเครื่องคิดเลขจำนวน ๔๙ เครื่องของกลางให้แก่บริษัทโมชดาราพิมพ์ดีดจำกัด แต่ให้อยู่ในเงื่อนไขที่จะต้องเสียภาษีศุลกากรในการนำเข้าแก่กรมศุลกากรเสียก่อน คำขอนอกจากนี้ให้ยก
โรงรับจำนำผู้ร้องทั้ง ๓ อุทธรณ์ ขอให้ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้คืนเครื่องคิดเลขของกลาง ๔๙ เครื่องที่แต่ละโรงรับจำนำไว้แก่ตน
บริษัทโมชดาราพิมพ์ดีดจำกัดอุทธรณ์ขอคืนเครื่องคิดเลข ๒ เครื่องที่ศาลชั้นต้นให้ห้างหุ้นส่วนจำกัดโรงรับจำนำไทยเจริญนั้น
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า โรงรับจำนำผู้ร้องทั้ง ๓ ได้รับจำนำเครื่องคิดเลขของกลางไว้โดยสุจริต และไม่อาจรู้ได้ว่า เครื่องคิดเลขของกลางนั้นได้เสียภาษีขาเข้ามาแล้วหรือไม่ โรงรับจำนำผู้ร้องทั้ง ๓ จึงไม่จำต้องรับภาระเสียภาษีศุลกากรขาเข้า เป็นเรื่องที่คลังสินค้าทัณฑ์บนผู้เสียหายจะไปว่ากล่าวกับผู้สั่งมาเอาเอง พิพากษาแก้คำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้คืนเครื่องคิดเลขของกลาง ๕๑ เครื่องให้แก่บริษัทโรงรับจำนำชนูปภัมภ์ จำกัด ๑๒ เครื่อง ให้ห้างหุ้นส่วนจำกัดโรงรับจำนำไทยเจริญ ๒๗ เครื่อง ให้ห้างหุ้นส่วนจำกัดโรงรับจำนำนันทานนท์ ๑๒ เครื่อง ให้ยกอุทธรณ์ของบริษัทโมชดาราพิมพ์ดีดจำกัด
บริษัทโมชดาราพิมพ์ดีดจำกัดผู้ร้องฎีกาขอให้สั่งคืนเครื่องคิดเลขของกลาง ๕๑ เครื่องแต่ตนภายในเงื่อนไขว่าจะต้องเสียภาษีศุลกากรเสียก่อน
พนักงานอัยการโจทก์ฎีกาขอให้คืนเครื่องคิดเลขตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
ศาลฎีกาเห็นว่าโจทก์ฎีกาขอให้คืนเครื่องคิดเลขของกลาง ๒ เครื่องให้แก่โรงรับจำนำไทยเจริญ อีก ๔๙ เครื่องคืนให้บริษัทโมชดาราพิมพ์ดีดจำกัดนั้น ตามฟ้องเดิม โจทก์ขอให้ริบเครื่องคิดเลขของกลางทั้งหมด ๕๑ เครื่องซึ่งศาลชั้นต้นก็ได้พิพากษาริบแล้วตามขอ โจทก์จะฎีกาขอให้คืนของกลางอันเป็นคำขอเข้ามาใหม่ไม่ได้ ส่วนปัญหาที่ว่าเครื่องคิดเลขของกลางคดีนี้จะคืนให้แก่ผู้ร้องใดได้หรือไม่เพียงไรนั้น เห็นว่าโรงรับจำนำผู้ร้องทั้ง ๓ รับจำนำของกลางไว้โดยมีพฤติการณ์ส่อให้เห็นพิรุธว่าไม่สุจริต และเชื่อได้ว่าโรงรับจำนำผู้ร้องทั้ง ๓ รับจำนำเครื่องคิดเลขของกลาง ๕๑ เครื่องไว้โดยมีเหตุอันควรจะรู้ว่าเครื่องคิดเลขของกลางนั้นได้มาโดยการกระทำความผิด โรงรับจำนำผู้ร้องทั้ง ๓ จะต้องคืนเครื่องคิดเลขของกลางให้แก่เจ้าของตามพระราชบัญญัติโรงรับจำนำ พ.ศ. ๒๕๐๕ มาตรา ๒๔(๒)
พิพากษากลับ ให้คืนเครื่องคิดเลขของกลางทั้งหมด ๕๑ เครื่องแก่บริษัทโมชดาราพิมพ์ดีดจำกัดผู้ร้อง ภายใต้บังคับการชำระหนี้ตามพระราชบัญญัติศุลกากร ยกฎีกาโจทก์