แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา 144 วรรคต้นที่ว่า “เมื่อศาลได้มีคำพิพากษาหรือคำสั่งวินิจฉัย ชี้ขาดคดีหรือในประเด็นข้อใดแห่งคดีแล้ว ห้ามมิให้ดำเนินกระบวนพิจารณาในศาลนั้น อันเกี่ยวกับคดีหรือประเด็นที่ได้วินิจฉัยชี้ขาดแล้วนั้น” เป็นบทบัญญัติห้ามไม่ให้ดำเนินกระบวนพิจารณาในคดีเดิมอีกเท่านั้นถ้าเป็นคดีฟ้องใหม่ไม่ใช่คดีเดิมบทบัญญัติ ดังกล่าวไม่บังคับถึง
พี่สาวโจทก์เคยฟ้องขอแบ่งทรัพย์จากจำเลยโดยอ้างว่าเป็นมฤดกของมารดา ศาลตัดสินว่าทรัพย์พิพาทไม่ใช่มฤดกของมารดาแต่เป็นของจำเลยกับสามีมาครั้งหนึ่งแล้ว บัดนี้โจทก์มาฟ้องขอแบ่งทรัพย์นั้นจากจำเลยโดยอ้างว่าเป็นมฤดกของมารดาอีก ดังนี้คดีไม่ต้องข้อห้ามตาม ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา 144
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอแบ่งทรัพย์มฤดกของนางกลับผู้เป็นมารดาโจทก์และมารดานายปั้นสามีจำเลย
จำเลยต่อสู้หลายประการและว่าทรัพยืรายนี้นางหมาพี่สาวโจทก์ได้ฟ้องจำเลยครั้งหนึ่งแล้ว ศาลจังหวัดตรังชี้ขาดว่า ทรัพย์นี้ไม่ใช่มฤดกของนางกลับ แต่เป็นของนายปั้นสามีจำเลยและจำเลยดังปรากฎตามคดีแดงที่ ๒๕๙/๙๒
ศาลชั้นต้นเห็นว่า โจทก์รับแล้วว่าฟ้องคดีนี้เป็นกรณีเดียวกับคดีแดงที่ ๒๕๙/๒๔๙๒ ตามข้อต่อสู้ของจำเลยคดีจึงต้องห้ามตาม ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา ๑๔๔ ศาลจะดำเนินกระบวนพิจารณาอีกไม่ได้ จึงพิพากษายกฟ้อง
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า จะยกมาตรา ๑๔๔ มาปรับบทไม่ได้ พิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลชั้นต้นให้ดำเนินกระบวนพิจารณาแล้วพิพากษาใหม่
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา ๑๔๔ เป็นบทบัญญัติห้ามไม่ให้ดำเนินกระบวนพิจารณาในคดีเดิมอีกเท่านั้นคดีนี้เป็นคดีฟ้องกันใหม่ไม่ใช่คดีเดิมบทบัญญัติ ดังกล่าวจึงไม่บังคับถึง
พิพากษายืน