แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้ตายทำพินัยกรรมยกที่ดินให้เด็ก และตั้งบิดาของเด็กเป็นผู้จัดการมรดกบิดาลงชื่อในโฉนดในฐานะผู้จัดการมรดกแล้วโอนขายที่ดินนั้นให้แก่บุคคลภายนอกซึ่งรับโอนทางทะเบียนไปโดยสุจริต ดังนี้เด็กย่อมมีความผูกพันต่อบุคคลภายนอกในกิจการทั้งหลายอันผู้จัดการมรดกได้ทำไปภายในขอบอำนาจในฐานะที่เป็นผู้จัดการมรดก เด็กจะนำมาฟ้องขอให้เพิกถอนการโอนไม่ได้
ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 32/2491
ย่อยาว
ความว่า เดิมที่ดินในโฉนดที่ 5538 มีชื่อนายเล็กถือกรรมสิทธิ์ นายเล็กทำพินัยกรรมยกให้เป็นสิทธิแก่บุตรนายอรุณและในระหว่างบุตรนายอรุณยังเยาว์วัย ให้นายอรุณเป็นผู้จัดการมรดกส่วนของบุตร เมื่อนายเล็กตายลงแล้ว นายอรุณในหน้าที่ผู้จัดการมรดกนายเล็ก ได้แบ่งขายที่ให้แก่จำเลยที่ 1 โดยแยกเป็นโฉนดใหม่แล้วจำเลยที่ 1 ขายให้แก่จำเลยที่ 2 ต่อมานายอรุณถึงแก่ความตายโจทก์ผู้เป็นบุตรได้ฟ้องเป็นคดีนี้ ขอให้เพิกถอนการโอนที่ดินโฉนดที่พิพาทระหว่างนายอรุณและจำเลยที่ 1 และการโอนระหว่างจำเลยที่ 1 กับจำเลยที่ 2 นั้นเสีย แล้วมอบโฉนดคืนให้แก่โจทก์
ศาลชั้นต้นเห็นว่า นายอรุณโอนขายที่ดินให้แก่จำเลยที่ 1 โดยไม่ได้รับอนุญาตจากศาล นิติกรรมที่นายอรุณทำไปจึงตกเป็นโมฆะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1546 ผู้รับโอนไม่ได้กรรมสิทธิ์ และการโอนระหว่างจำเลยที่ 1 ที่ 2 ก็ไม่สมบูรณ์ทั้งจำเลยปกครองที่พิพาททางปรปักษ์ไม่ถึง 10 ปี ไม่ได้สิทธิ พิพากษาให้จำเลยจัดการที่ดินให้เป็นไปตามเดิม ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาได้วินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่ว่า ตามฟ้องโจทก์รับว่านายอรุณเป็นผู้จัดการมรดกรายนี้ ตามมาตรา 1724 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ทายาทย่อมมีความผูกพันต่อบุคคลภายนอกในกิจการทั้งหลายอันผู้จัดการมรดกได้ทำไปภายในขอบอำนาจ และมีมาตรา 1736 กับ 1740 บัญญัติให้ผู้จัดการมีสิทธิขายทรัพย์มรดกได้ ดังระบุไว้ การที่นายอรุณขายทรัพย์มรดกรายนี้เป็นเรื่องที่อยู่ภายในขอบอำนาจของผู้จัดการมรดก และตามคำให้การของจำเลยก็ต่อสู้ชัดว่าได้รับซื้อที่รายพิพาทไว้โดยสุจริต โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องขอให้เพิกถอนการโอน คดีนี้ไม่ใช่เรื่องผู้ปกครองขายทรัพย์ของเด็กแต่เป็นเรื่องผู้จัดการมรดกขายทรัพย์มรดก จึงนำมาตรา 1546 มาปรับไม่ได้
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้อง
