แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ทรัพย์เป็นของผู้อื่นแต่ได้ตกมาอยู่ในความปกครองของผู้ล้มละลายในการค้าขายหรือวิชาหากินของผู้ล้มละลายโดยผู้เป็นเจ้าของยินยอมอนุญาตและโดยกิริยาซึ่งเห็นได้ว่าผู้ล้มละลายเป็นเจ้าของดังนี้ เจ้าพนักงานรักษาทรัพย์มีอำนาจยึดมาขายเพื่อแบ่งเฉลี่ยให้แก่เจ้าหนี้ได้
อุทธรณ์ฎีกาได้แต่ฉะเพาะปัญหาข้อ กฎหมาย
ย่อยาว
ศาลพิพากษาให้จำเลยเป็นบุคคลล้มละลายเจ้าพนักงานรักษาทรัพย์จึงทำการยึดทรัพย์ซึ่งถือว่าเป็นของผู้ล้มละลาย ผู้ร้องยื่นคำร้องว่าโต๊ะบิลเลี่ยน ๒ โต๊ะพร้อมด้วยเครื่องอุปกรณ์ที่ยึดเป็นของผู้ร้อง ขอให้ถอนการยึด
ทางพิจารณาฟังได้ว่าโต๊ะบิลเลี่ยนและเครื่องอุปกรณ์รายนี้เป็นของผู้ร้อง ฉ. ได้เช่ามาจากผู้ร้องแต่ยังคงตั้งอยู่ในตึกซึ่งผู้ร้องเป็นผู้เช่า ในการเปิดเล่นการพะนันบิลเลี่ยนนี้ผู้ล้มละลายเป็นผู้ลงชื่อขออนุญาตและใบอนุญาตมีชื่อผู้ล้มละลาย ๆ ได้เป็นผู้จัดการโรงบิลเลี่ยนนี้ด้วย ทั้งป้ายสถานบิลเลี่ยนก็มีว่า ” อุเทนบิลเลี่ยน ”
ศาลชั้นต้นตัดสินว่า แม้ผู้ร้องจะเป็นเจ้าของทรัพย์รายนี้ ก็ดี แต่ผู้ร้องได้ยินยอมอนุญาตให้ผู้ล้มละลายเป็นผู้เปิดและจัดการโรงบิลเลี่ยดรายนี้มา แต่แรกและเรื่อย ๆ มาดุจผู้ล้มละลายเป็นเจ้าของจึงฟังได้ว่าทรัพย์รายนี้อยู่ในความปกครองและอำนาจบังคับบัญชาของผู้ล้มละลาย ตามมาตรา ๔๒(๒) แห่ง พรบ ล้มละลายที่ผู้ร้องฎีกาว่าการตั้งโรงบิลเลียดในกรุงเทพฯ ผู้ตั้งไม่ได้เป็นเจ้าของโรงบิลเลี่ยนทุกรายไปนั้น เป็นหน้าที่ของผู้ร้องจะต้องนำสืบว่ามีธรรมเนียมประเพณีอยู่ว่าโต๊ะบิลเลียดซึ่งอยู่ในความปกครองของเจ้าของโรง ๆ ครอบครองอยู่โดยสิทธิของผู้อื่น แต่ผู้รัองหาได้นำสืบเช่นนี้ไม่และที่ผู้ร้องอ้างว่า ทรัพย์รายนี้ยังอยู่ในสถานที่ผู้ร้องเช่าและตนได้เอาประกันภัยทรัพย์นี้ไว้ เห็นว่าพฤตติการณ์เหล่านี้เป็นการระหว่างผู้ร้องกับผู้เช่าหรือผู้ล้มละลาย ไม่ปรากฏว่าบุคคลภายนอกได้รู้เห็นด้วย ที่ศาลอุทธรณ์ พิพากษาว่าเจ้าพนักงานรักษาทรัพย์มีสิทธิยึดเพื่อขายเฉี่ยให้แก่เจ้าหนี้ได้เพราะเป็นทรัพย์ซึ่งอยู่ในความปกครองของผู้ล้มละลาย ในการวิชาหากินโดยเจ้าของทรัพย์อนุญาตและโดยผู้ล้มละลายได้แสดงกิริยาให้บุคคลภายนอกเข้าใจว่าเป็นรัพย์ของตัวนั้นชอบแล้ว จึงพิพากษายืนตาม ให้ยกฎีกา ของผู้ร้องเสีย
