แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เหตุสุดวิสัยหมายถึงเหตุใด ๆ อันจะเกิดขึ้นและให้ผลพิบัติโดยไม่มีใครอาจจะป้องกันได้ การที่น้ำป่าพัดสะพานพัง ถือได้ว่าเป็นเหตุสุดวิสัยแต่กรณีระดับน้ำในแม่น้ำเมยสูงขึ้นเป็นสิ่งที่เป็นไปโดยปกติตามฤดูกาล โดยระดับน้ำในหน้าฝนจะสูงขึ้นเช่นนี้ทุกปี ยังถือไม่ได้ว่าเป็นเหตุสุดวิสัย
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยว่าจ้างโจทก์ก่อสร้างปรับปรุงขยายการประปาแม่สอด เป็นเงิน ๑๒,๔๙๙,๐๐๐ บาท มีข้อสัญญาว่าหากส่งมอบงานล่าช้ายอมให้จำเลยปรับวันละ ๖,๒๕๐ บาท เมื่อโจทก์ลงมือทำงาน เกิดภาวะขาดแคลนปูนซิเมนต์การทำงานของโจทก์จึงล่าช้า ต่อมาเกิดพายุฝนตกหนัก ทำให้น้ำป่าพัดสะพานพังการขนส่งอุปกรณ์และวัสดุก่อสร้างต้องหยุดชะงัก ต่อมาในปีนั้นฝนตกมากกว่าปกติทุกปีทำให้ระดับน้ำในแม่น้ำสูงขึ้น งานส่วนที่โจทก์ต้องทำในแม่น้ำจึงล่าช้าไป โจทก์ขอต่ออายุสัญญาไปอีก ๗ เดือน โจทก์เพิกเฉย จำเลยทำงานเสร็จและขอเบิกค่าจ้างจำเลยหักค่าภาษีเงินได้และค่าปรับไว้เป็นเงิน ๑,๒๗๔,๓๙๖.๕๖ บาท แล้วลดค่าปรับให้โจทก์เพียง ๑๐ วัน เป็นเงิน ๖๒,๕๐๐ บาท คงปรับโจทก์ ๑,๐๓๑,๒๕๐ บาทไม่ คืนให้ ขอให้บังคับจำเลยคืนเงินจำนวนดังกล่าวพร้อมดอกเบี้ย
จำเลยให้การว่า ปูนซิเมนต์มีจำหน่ายพอเพียง มิใช่เหตุสุดวิสัยกรณีน้ำพัดสะพานพังแขวงการทางตากได้จัดการแก้ไขทำทางเบี่ยงให้รถแล่นผ่านได้ภายใน ๑๐ วัน จำเลยจึงต่ออายุสัญญาให้โจทก์เพียง ๑๐ วัน สำหรับระดับน้ำในแม่น้ำที่ว่าสูงกว่าปกตินั้น เป็นเหตุการณ์ที่เป็นไปตามปกติธรรมชาติ โจทก์สามารถเล็งเห็นล่วงหน้าอยู่แล้ว มิใช่เหตุสุดวิสัย ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้จำเลยคืนเงินค่าปรับตามฟ้องแก่โจทก์พร้อมดอกเบี้ย
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า กรณีที่น้ำป่าพัดสะพานพังนั้นถือได้ว่าเป็นเหตุสุดวิสัยตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๘ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เพราะเป็นเหตุใดๆ อันจะเกิดจะให้ผลพิบัติโดยไม่มีใครอาจจะป้องกันได้ส่วนกรณีระดับน้ำในแม่น้ำเมยสูงขึ้นผิดปกติทำให้โจทก์ไม่สามารถสร้างบ่อชักน้ำและวางท่อ เอ.พี.ไอ ได้ทันกำหนด เป็นเหตุให้งานล่าช้านั้นเห็นว่า เหตุที่เกิดตามธรรมดาโลก เช่น น้ำท่วม หรือระดับน้ำในแม่น้ำสูงขึ้น ถ้าเป็นสิ่งที่เป็นไปตามปกติตามฤดูกาล โดยระดับน้ำในแม่น้ำเมยในหน้าฝนจะสูงขึ้นเช่นนี้ทุกปี ถือไม่ได้ว่าเป็นเหตุสุดวิสัย
พิพากษากลับ ให้บังคับคดีไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น.
