แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยได้รับอนุญาตให้ขนย้ายข้าวจากอำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรีไปยังจังหวัดพระนครโดยยานพาหนะเรือบรรทุก ตามใบอนุญาตอนุญาตให้ขนย้ายได้ภายใน 10 วัน ในวันที่ออกใบอนุญาตเวลาประมาณ 15.00 ถึง 16.00 น. ปลัดอำเภอได้ไปตรวจดูการขนย้ายข้าวจากโรงสีลงเรือกระแซงซึ่งจอดอยู่หน้าโรงสีเมื่อการขนถ่ายข้าวลงเรือเสร็จแล้ว ปลัดอำเภอได้ออกใบอนุญาตให้ขนย้ายข้าวได้ แต่น้ำในคลองแห้ง จึงยังออกเรือไม่ได้จนเวลากลางคืนประมาณ 3.00 น. น้ำขึ้นเรือจึงออกได้ แล้วก็ถูกจับ ดังนี้ เมื่อปรากฏว่าการขนข้าวจากอำเภอพานทองไปยังกรุงเทพฯจะต้องใช้เวลากลางวันและกลางคืน รวม 4 วัน 4 คืน หากจะเดินเรือเฉพาะกลางวันจะต้องใช้เวลาถึง 15-16 วัน ปลัดอำเภอผู้ออกใบอนุญาตก็ทราบเหตุนี้ ก่อนออกใบอนุญาตก็หาได้ห้ามปรามหรือตักเตือนมิให้เดินเรือในเวลากลางคืนไม่ และในใบอนุญาตก็หามีข้อความห้ามมิให้เดินเรือในเวลากลางคืนไม่ ตามเหตุผลจะชี้ขาดว่าจำเลยบังอาจฝ่าฝืนประกาศคำสั่งห้ามขนย้ายข้าวในเวลากลางคืนยังไม่ได้
ย่อยาว
ความว่า จำเลยที่ 1 ได้รับอนุญาตให้ขนย้ายข้าวสารจากโรงสีอำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรี ไปยังองค์การข้าวจังหวัดพระนครโดยยานพาหนะเรือบันทุก ตามใบอนุญาตอนุญาตให้ขนย้ายได้ภายใน 10 วันนับแต่วันออกใบอนุญาต ในวันออกใบอนุญาตเวลาประมาณ 15.00 น.ถึง 16.00 น. นายประดับปลัดอำเภอได้ไปตรวจดูการขนย้ายข้าวจากโรงสีลงบันทุกในเรือกระแซงซึ่งจอดอยู่หน้าโรงสี เมื่อการขนถ่ายข้าวลงเรือเสร็จแล้ว นายประดับได้ออกใบอนุญาตให้ขนย้ายข้าวได้ในขณะนั้นน้ำในคลองแห้ง จึงยังออกเรือไม่ได้จนเวลากลางคืนประมาณ 3.00 น. น้ำขึ้นเรือจึงออกได้ จำเลยที่ 2, 3, 4 เป็นคนควบคุมเรือพอเรือออกไปได้ไกลจากโรงสีประมาณ 20 เส้น ก็ถูกเจ้าพนักงานตำรวจจับ และได้ฟ้องเป็นคดีนี้ หาว่าจำเลยบังอาจขนย้ายข้าวในเวลากลางคืนอันเป็นการฝ่าฝืนประกาศข้าหลวงประจำจังหวัด ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยที่ 1 มีผิดตามพระราชบัญญัติการค้าข้าว (ฉบับที่ 2)2489 มาตรา 3, 4, 10, 12 ให้จำคุก 3 เดือน ปรับ 2,000 บาท แต่ให้รอการลงอาญาไว้ ยกฟ้องจำเลยที่ 2, 3, 4 ศาลอุทธรณ์แก้ให้ยกฟ้องโจทก์เสียทั้งหมด
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า การขนย้ายข้าวจากอำเภอพานทอง โดยเรือกระแชงไปกรุงเทพฯ จะต้องใช้เวลาทั้งกลางวันและกลางคืน 4 วัน 4 คืน หากจะเดินเรือเฉพาะกลางวัน จะต้องใช้เวลาถึง 14-15 วัน นายประดับผู้ออกใบอนุญาตก็ทราบถึงเหตุนี้อยู่ ก่อนออกใบอนุญาตก็หาได้ห้ามปรามหรือตักเตือน มิให้เดินเรือในเวลากลางคืนไม่ ในใบอนุญาตก็กำหนดเวลาให้ขนได้ภายใน 10 วัน แต่หามีข้อความห้ามมิให้เดินเรือในเวลากลางคืนไม่ตามเหตุผลที่ปรากฏ จะชี้ขาดว่าจำเลยบังอาจฝ่าฝืนประกาศคำสั่งยังไม่ได้
พิพากษายืน
