แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ทำสัญญาขายฝากตามกฎหมาย แม้ผู้ขายฝากมอบที่ให้ ผู้ซื้อฝากจะมอบที่ให้ผู้ขายฝากครอบครองอยู่ ก็ไม่ทำให้เป็นสัญญาจำนอง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้ขายฝากนาไว้แก่จำเลย 1 แปลงกำหนดไถ่ภายใน 2 ปี แต่โจทก์ใช้สิทธิครอบครองทำนาตลอดมาเมื่อ พ.ศ. 2490 จำเลยห้ามมิให้โจทก์ทำนา โจทก์จึงนำเงินไปขอจำเลย ๆ ไม่ยอม จึงขอให้จำเลยรับเงินและคืนนาให้โจทก์จำเลยให้การว่า เมื่อครบกำหนดไถ่ โจทก์ไม่ไถ่จึงหมดสิทธิขอไถ่และรับว่าในระหว่างสัญญาโจทก์ได้เช่านาจากจำเลยและส่งข้าวเป็นค่าเช่าตลอดมา จนนาพิพาทตกเป็นสิทธิแก่จำเลย โจทก์ก็เช่านาพิพาทต่อไปอีก
โจทก์แถลงว่า ตามพฤติการณ์ปฏิบัติกันเป็นจำนอง โดยโจทก์ครอบครองนาพิพาทเรื่อยมา โจทก์ไปขอไถ่ทุกปี จำเลยขอผัดจะเก็บกินเป็นดอกเบี้ย ศาลชั้นต้นงดสืบพยานแล้ววินิจฉัยว่า โจทก์จะสืบหักล้างสัญญาขายฝากไม่ได้ ตามฟ้องโจทก์ไม่ได้กล่าวว่าไปขอไถ่เรื่อย ๆ โจทก์ไปขอไถ่เกินกำหนดไถ่ตามสัญญา พิพากษายกฟ้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์จะฎีกาต่อมาขอสืบพยานต่อไปว่าตามพฤติการณ์ระหว่างโจทก์จำเลยเป็นการจำนองนั้น เห็นว่า ถึงแม้ตามพฤติการณ์ระหว่างโจทก์จำเลยต่อมาจะเป็นความจริงดังโจทก์ฎีกา
ก็ไม่ทำให้สัญญาขายฝากรายนี้กลับกลายเป็นสัญญาจำนองได้
พิพากษายืน
