แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ส่งมอบเครื่องสัญญาณเรียกผู้รับใช้ที่ตกลงซื้อขายให้จำเลยถูกต้อง แต่ส่งมอบสวิทซ์ไฟฟ้าผิดยี่ห้อไม่ตรงตามสัญญา เมื่อจำเลยได้รับชำระหนี้ตามสภาพดังกล่าวแล้วก็ต้องชำระราคาตอบแทนตามส่วน
การที่โจทก์ติดตั้งเครื่องสัญญาณไม่เสร็จเรียบร้อยตามสัญญาเพราะจำเลยเกี่ยงจะให้โจทก์ปฏิบัตินอกเหนือสัญญา ย่อมไม่ใช่ความผิดของโจทก์ แต่เป็นความผิดของจำเลย จำเลยต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายตามส่วนทดแทนค่าแรงและอุปกรณ์ในการติดตั้งที่โจทก์ได้กระทำไปแล้ว
ตามสัญญา จำเลยจะต้องชำระราคาค่าเครื่องสัญญาณทันทีเมื่อจำเลยผิดนัดไม่ชำระก็ต้องเสียดอกเบี้ยอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีนับแต่วันรับมอบของ ซึ่งจำเลยตกเป็นผู้ผิดนัด
ค่าติดตั้งเครื่องสัญญาณซึ่งโจทก์ทำไม่เสร็จเรียบร้อยตามสัญญา เพราะความผิดของจำเลย โจทก์ย่อมเรียกดอกเบี้ยได้ในจำนวนเงินค่าสินไหมทดแทนการงานที่โจทก์ได้ทำไปแล้วเมื่อไม่ปรากฏว่าจำเลยผิดนัดแน่นอนเมื่อใด ศาลก็พิพากษาให้ดอกเบี้ยนับแต่วันฟ้อง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยผิดสัญญาไม่ชำระค่าซื้อเครื่องสัญญาณเรียกผู้รับใช้และค่าแรงกับอุปกรณ์ในการติดตั้ง รวม 38,000 บาทขอให้บังคับจำเลยชำระพร้อมดอกเบี้ย
จำเลยต่อสู้ว่า จำเลยไม่ได้ผิดสัญญา แต่โจทก์ไม่ปฏิบัติให้ครบถ้วนตามสัญญาจะเรียกให้จำเลยใช้เงินหาได้ไม่
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า การซื้อขายรายนี้ต้องอาศัยคำพรรณาประกอบสัญญาแล้วฟังว่าโจทก์ยังมิได้ปฏิบัติให้ครบถ้วนตามสัญญาจะเรียกให้จำเลยชำระเงินยังมิได้พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า สัญญาซื้อขายรายนี้กำหนดการชำระเงินไว้ 2 ระยะตามสัญญาข้อ 3 โดยผู้ซื้อจะชำระราคาสินค้าให้ทั้งหมดทันที และจะชำระค่าติดตั้งให้เมื่อได้ติดตั้งทดลองเรียบร้อยแล้ว โจทก์ได้ส่งมอบเครื่องสัญญาณให้จำเลยแล้ว
มีปัญหาว่า สินค้าที่ส่งมอบถูกต้องตามที่ตกลงซื้อขายกันหรือไม่จำเลยเถียงว่าไม่ถูกต้อง อ้างว่าตามข้อตกลงจะต้องมีไฟแดงหน้าห้องและสวิทซ์ต้องใช้ยี่ห้อ ยี.อี. แต่โจทก์ว่าไม่ได้ตกลงเครื่องสัญญาณที่ส่งมอบ ติดไฟแดงด้วยไม่ได้
ศาลฎีกาฟังว่า ไม่มีข้อตกลงถึงการติดตั้งไฟแดง แต่ตามสัญญาต้องใช้สวิทซ์ยี่ห้อ ยี.อี. โจทก์ใช้ยี่ห้อวีโต ไม่ตรงตามสัญญาเมื่อจำเลยได้รับชำระหนี้ตามสภาพดังกล่าวแล้ว จำเลยก็ต้องชำระราคาตอบแทนตามส่วน โดยเห็นความหักราคาสวิทซ์ให้อันละ 3 บาท รวม 108 อันเป็นเงิน 324 บาท ค่าของทั้งหมด 20,000 บาท หักมัดจำ 4,000 บาท และหักค่าส่งมอบสวิทซ์ผิด 324 บาท จำเลยคงต้องใช้ค่าของ 15,676 บาท
ส่วนค่าแรงงานและอุปกรณ์ในการติดตั้ง ซึ่งตามสัญญาจะชำระเมื่อติดตั้งทดลองเรียบร้อยแล้ว ศาลฎีกาเห็นว่า การที่ติดตั้งยังไม่เรียบร้อย เพราะจำเลยเกี่ยงจะเอาไฟแดงหน้าห้องนอกเหนือสัญญาหากเกี่ยงเพียงยี่ห้องสวิทซ์ โจทก์อาจเปลี่ยนหรือลดราคาให้ตามที่จำเลยต้องการให้ลดก็ได้ จึงไม่ใช่ความผิดของโจทก์ที่ติดตั้งไม่เสร็จแต่เป็นความผิดของจำเลย จำเลยต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายตามส่วนโดยเห็นควรหักให้ 1,000 บาท จำเลยคงต้องใช้เงินค่าแรงและอุปกรณ์ในการติดตั้ง 21,000 บาท
ปัญหาเรื่องดอกเบี้ย สำหรับค่าเครื่องสัญญาณ จำเลยต้องชำระราคาทันทีตามสัญญา จำเลยผิดนัดไม่ชำระ จึงต้องเสียดอกเบี้ยนับแต่วันที่ 31 สิงหาคม 2504 (ซึ่งรับมอบของ) ส่วนค่าติดตั้งจะต้องชำระเมื่อทำเสร็จ แต่โจทก์ยังทำไม่เสร็จ เพราะเป็นความผิดของจำเลยที่เกี่ยงจะเอาเกินสัญญา เมื่อหักค่าเสียหายในส่วนที่ไม่ทำออกจำนวนสุทธิที่จำเลยต้องใช้จะต้องมีขึ้น คดีไม่ปรากฏว่าจำเลยผิดนัดแต่วันใด ควรให้จำเลยใช้ดอกเบี้ยนับแต่วันฟ้อง
พิพากษากลับให้จำเลยใช้ราคาค่าเครื่องสัญญาณ และค่าติดตั้งพร้อมด้วยดอกเบี้ยอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีตามจำนวนเงินและวันที่วินิจฉัยข้างต้น
