แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
ศาลชั้นต้นตั้ง ผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย ผู้คัดค้านยื่นคำร้องอ้างว่าผู้ร้องไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ตาม กฎหมายและจัดการแบ่งปันมรดกไม่ถูกต้อง ผู้ร้องแถลงรับต่อ ศาลตามรายงานกระบวนพิจารณาของศาลชั้นต้นว่า เจ้ามรดกมีทายาท 9 คนแต่ แบ่งมรดกให้ทายาทเพียง 8 คน โดย ไม่ แจ้ง เหตุผลว่า เหตุใดจึงไม่แบ่งมรดกให้แก่ทายาทอีกคนหนึ่ง ข้อเท็จจริงที่ศาลชั้นต้นสอบถามคู่ความไว้ตาม รายงานกระบวนพิจารณาดังกล่าวยังไม่บริบูรณ์การที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้งดการไต่สวนคำร้อง ของ ผู้คัดค้าน จึงไม่ชอบด้วย กระบวนพิจารณา เพราะการจัดการมรดกของผู้ร้องจะถูกต้องและเป็นการละเลยไม่ทำการตาม หน้าที่หรือไม่เป็นข้อเท็จจริงที่ผู้ร้องและผู้คัดค้านต้อง นำสืบให้ปรากฏ ควรที่ศาลชั้นต้นต้องดำเนิน กระบวนพิจารณาไต่สวนต่อไปให้สิ้นกระแสความ.
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นมีคำสั่งตั้งให้ผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของนางปอกี แซ่ตั้ง ผู้ตาย ให้จัดการทรัพย์สินที่มิได้กำหนดไว้ในพินัยกรรมแบบเอกสารฝ่ายเมือง ลงวันที่ 8มกราคม 2525 ที่ผู้ตายทำไว้ ผู้คัดค้านยื่นคำร้องคัดค้านว่าผู้ร้องมาร้องขอเป็นผู้จัดการมรดกโดยทายาทส่วนใหญ่ไม่ทราบ และเมื่อผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกแล้วไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายได้จัดแบ่งมรดกเพื่อประโยชน์ของผู้ร้องฝ่ายเดียว พฤติการณ์แบ่งมรดกไม่ถูกต้องเป็นธรรมจะเกิดการเสียหายแก่กองมรดก จึงขอให้สั่งถอนผู้ร้องจากการเป็นผู้จัดการมรดก
ผู้ร้องยื่นคำแถลงว่า ได้จัดการมรดกถูกต้องแล้ว ขอให้ยกคำร้องของผู้คัดค้าน
วันนัดไต่สวน ศาลชั้นต้นพิเคราะห์คำแถลงของคู่ความแล้วให้งดไต่สวนคำร้อง และมีคำสั่งยกคำร้องของผู้คัดค้าน
ผู้คัดค้านอุทธรณ์คำสั่ง
ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำสั่งศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นทำการไต่สวนคำร้องต่อไป แล้วมีคำสั่งใหม่ตามรูปคดี
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “…การที่ศาลตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายก็คำนึงถึงความสมควรเพื่อประโยชน์แก่กองมรดกนอกเหนือจากพินัยกรรม ผู้ร้องอาจกระทำการตามหน้าที่ผู้จัดการมรดกโดยไม่ต้องรับความยินยอมจากทายาทก็ได้ แต่เนื่องจากผู้คัดค้านยื่นคำร้องอ้างว่า ผู้ร้องไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมาย และจัดการแบ่งปันมรดกไม่ถูกต้อง ทั้งยังปรากฏจากบัญชีเครือญาติท้ายคำร้องว่าเจ้ามรดกมีทายาทโดยธรรม 9 คน แต่ผู้ร้องแถลงรับต่อศาลตามรายงานกระบวนพิจารณาลงวันที่ 22 กันยายน 2529 ว่าแบ่งมรดกให้ทายาทเพียง8 คนเท่านั้น โดยไม่แจ้งเหตุผลว่าเหตุใดจึงไม่แบ่งมรดกให้แก่ทายาทอีกคนหนึ่ง ดังนั้น การจัดการมรดกของผู้ร้องจะถูกต้องและเป็นการละเลยไม่ทำการตามหน้าที่หรือไม่จึงเป็นข้อเท็จจริงที่ผู้ร้องและผู้คัดค้านต้องนำสืบให้ปรากฏต่อไป ข้อเท็จจริงที่ศาลชั้นต้นสอบถามคู่ความไว้ตามรายงานกระบวนพิจารณาลงวันที่ 22 กันยายน 2529ยังไม่บริบูรณ์ จึงไม่สมควรงดการไต่สวน ที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้งดการไต่สวนคำร้องของผู้คัดค้าน จึงยังไม่ชอบด้วยกระบวนพิจารณาควรที่ศาลชั้นต้นต้องดำเนินกระบวนพิจารณาไต่สวนต่อไปให้สิ้นกระแสความ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ผู้ร้องยกขึ้นอ้างอิงข้อเท็จจริงไม่ตรงกับคดีนี้ ศาลอุทธรณ์พิพากษาชอบแล้ว ฎีกาของผู้ร้องฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน.