แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
ศาลชั้นต้นตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย ผู้คัดค้านยื่นคำร้องอ้างว่า ผู้ร้องไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายและจัดการแบ่งปันมรดกไม่ถูกต้อง ผู้ร้องแถลงรับต่อศาลตามรายงานกระบวนพิจารณาฉบับลงวันที่ 22 กันยายน 2529 ว่า เจ้ามรดกมีทายาท 9 คนแต่แบ่งมรดกให้ทายาทเพียง 8 คน โดยไม่แจ้งเหตุผลว่า เหตุใดจึงไม่แบ่งมรดกให้แก่ทายาทอีกคนหนึ่ง ข้อเท็จจริงที่ศาลชั้นต้นสอบถามคู่ความไว้ตามรายงานกระบวนพิจารณาดังกล่าวยังไม่บริบูรณ์การที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้งดการไต่สวนคำร้อง ของ ผู้คัดค้านจึงไม่ชอบด้วยกระบวนพิจารณาเพราะการจัดการมรดกของผู้ร้องจะถูกต้องและเป็นการละเลยไม่ทำการตามหน้าที่หรือไม่เป็นข้อเท็จจริงที่ผู้ร้องและผู้คัดค้านต้องนำสืบให้ปรากฏควรที่ศาลชั้นต้นต้องดำเนินกระบวนพิจารณาไต่สวนต่อไปให้สิ้นกระแสความ
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นมีคำสั่งตั้งให้ผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของนางปอกี แซ่ตั้ง ผู้ตาย ผู้คัดค้านยื่นคำร้องคัดค้านว่าผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกแล้วไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมาย แบ่งมรดกไม่ถูกต้อง เกิดการเสียหายแก่กองมรดก ขอให้สั่งถอนผู้ร้องจากการเป็นผู้จัดการมรดกผู้ร้องยื่นคำแถลงว่าได้จัดการมรดกถูกต้องแล้ว ขอให้ยกคำร้องของผู้คัดค้าน วันนัดไต่สวนศาลชั้นต้นพิเคราะห์คำแถลงของคู่ความแล้วให้งดไต่สวนคำร้อง และมีคำสั่งยกคำร้องของผู้คัดค้าน ผู้คัดค้านอุทธรณ์คำสั่ง ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำสั่งศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นทำการไต่สวนคำร้องต่อไปแล้วมีคำสั่งใหม่ตามรูปคดี ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ที่ผู้ร้องฎีกาว่า ผู้ร้องมิได้ละเลยไม่กระทำการตามหน้าที่ผู้จัดการมรดก และผู้ร้องได้แบ่งมรดกโดยผู้คัดค้านรู้เห็นและเห็นชอบในการตกลงแบ่งปันมรดกของผู้ตายคำสั่งศาลชั้นต้นจึงถูกต้องแล้วนั้น ศาลฎีกาเห็นว่าการที่ศาลตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายก็คำนึงถึงความสมควรเพื่อประโยชน์แก่กองมรดกนอกเหนือจากพินัยกรรม ผู้ร้องอาจกระทำการตามหน้าที่ผู้จัดการมรดกโดยไม่ต้องรับความยินยอมจากทายาทก็ได้แต่เนื่องจากผู้คัดค้านยื่นคำร้องอ้างว่าผู้ร้องไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายและจัดการแบ่งปันมรดกไม่ถูกต้องทั้งยังปรากฏจากบัญชีเครือญาติท้ายคำร้องว่า เจ้ามรดกมีทายาทโดยธรรม 9 คนแต่ผู้ร้องแถลงรับต่อศาลตามรายงานกระบวนพิจารณาลงวันที่ 22กันยายน 2529 ว่าแบ่งมรดกให้ทายาทเพียง 8 คนเท่านั้นโดยไม่แจ้งเหตุผลว่า เหตุใดจึงไม่แบ่งมรดกให้แก่ทายาทอีกคนหนึ่งดังนั้นการจัดการมรดกของผู้ร้องจะถูกต้องและเป็นการละเลยไม่ทำการตามหน้าที่หรือไม่จึงเป็นข้อเท็จจริงที่ผู้ร้องและผู้คัดค้านต้องนำสืบให้ปรากฏต่อไป ข้อเท็จจริงที่ศาลชั้นต้นสอบถามคู่ความไว้ตามรายงานกระบวนพิจารณาลงวันที่ 22 กันยายน 2529 ยังไม่บริบูรณ์ จึงไม่สมควรงดการไต่สวน ที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้งดการไต่สวนคำร้อง ของ ผู้คัดค้าน จึงยังไม่ชอบด้วยกระบวนพิจารณา ควรที่ศาลชั้นต้นต้องดำเนินกระบวนพิจารณาไต่สวนต่อไปให้สิ้นกระแสความคำพิพากษาฎีกาที่ผู้ร้องยกขึ้นอ้างอิงข้อเท็จจริงไม่ตรงกับคดีนี้ศาลอุทธรณ์พิพากษาชอบแล้ว ฎีกาของผู้ร้องฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน