แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญาเช่าตึกแถวพิพาทโดยจำเลยเป็นผู้สร้างและยอมให้ตึกเป็นของโจทก์ และโจทก์ยอมให้จำเลยเช่ามีกำหนด 9 ปี อันเป็นสัญญาต่างตอบแทนและมีข้อตกลงในสัญญาเช่าด้วยว่า ผู้เช่ายอมให้ผู้ให้เช่าบอกเลิกสัญญาได้ทันทีเมื่อผู้เช่าผิดสัญญาแม้ข้อหนึ่งข้อใด นั้น หากต่อมาผู้เช่าผิดสัญญาไม่ชำระค่าเช่า 4 งวดติดกัน ผู้ให้เช่าย่อมบอกเลิกสัญญาเช่าได้เพราะข้อตกลงดังกล่าวไม่ขัดต่อความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชน เมื่อได้ตกลงไว้ในสัญญาเช่นนี้ กำหนดเวลาเช่า 9 ปีก็ต้องอยู่ภายในข้อตกลงนั้นด้วย เมื่อจำเลยผิดสัญญาไม่ชำระค่าเช่า 4 งวดติดกัน โจทก์ย่อมมีสิทธิบอกเลิกสัญญาได้ตามข้อตกลงนั้น
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้เช่าตึกแถวเลขที่ ๗๖๕ ของโจทก์เพื่อประกอบการค้า ค่าเช่าเดือนละ ๑๕๐ บาท มีกำหนด ๙ ปี ตั้งแต่เดือนสิงหาคม ๒๕๐๓ ปรากฏตามสัญญาเช่าท้ายฟ้องตั้งแต่เดือนกันยายนถึงเดือนธันวาคม ๒๕๐๖ จำเลยไม่ชำระค่าเช่าให้โจทก์เป็นเวลา ๔ เดือน ถือว่าจำเลยผิดนัดไม่ชำระค่าเช่า ๒ งวดติดต่อกันและเป็นการประพฤติผิดสัญญาเช่าแก่โจทก์ด้วยขอให้ศาลพิพากษาให้จำเลยและบริวารออกไปจากตึกของโจทก์ ให้จำเลยใช้ค่าเช่ากับค่าเสียหาย ๑,๕๐๐ บาท และให้จำเลยใช้ค่าเสียหายเดือนละ ๑๕๐ บาทนับแต่วันฟ้องจนกว่าจะออกไปจากตึกของโจทก์
จำเลยให้การว่า ตึกที่จำเลยเช่าจำเลยเป็นผู้สร้างขึ้นโดยตกลงกันว่าเมื่อสร้างเสร็จตึกเป็นของโจทก์ แต่โจทก์ต้องให้จำเลยเช่า ๙ ปี ค่าเช่าเดือนละ ๑๕๐ บาท ค่าเช่าจำเลยไม่เคยค้าง โจทก์ไม่มาเก็บเอง โจทก์ไม่มีสิทธิเลิกสัญญา จำเลยไม่ได้อยู่โดยละเมิด สัญญาเช่าเป็นสัญญาต่างตอบแทน โจทก์ต้องให้จำเลยอยู่ ๙ ปีตามสัญญาขอให้ศาลยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยโดยฟังว่า จำเลยค้างชำระค่าเช่า ๔ งวดติด ๆ กัน เป็นการผิดสัญญาเช่าตามเอกสาร จ.๑ ข้อ ๑ โจทก์ขอเลิกสัญญาได้ตามข้อ ๑๐ สัญญาเช่าฟังว่าเป็นสัญญาต่างตอบแทน เมื่อจำเลยผิดสัญญา โจทก์บอกเลิกสัญญาได้ การที่จำเลยยังอยู่ตึกพิพาทเป็นการละเมิด พิพากษาให้จำเลยและบริวารออกไปจากตึกของโจทก์ และให้ใช้ค่าเสียหายตามฟ้อง
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกาในปัญหาข้อกฎหมาย
ศาลฎีกาวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายที่จำเลยฎีกามีใจความว่า สัญญาเช่าตึกแถวพิพาทอันเป็นสัญญาต่างตอบแทน ที่ตกลงเช่ากันเป็นเวลา ๙ ปี ค่าเช่าเดือนละ ๑๕๐ บาท ผู้เช่ายอมให้ผู้ให้เช่าบอกเลิกสัญญาได้ทันที เมื่อผู้เช่าผิดสัญญาแม้ข้อหนึ่งข้อใด ฯลฯ ต่อมาผู้เช่าผิดสัญญาไม่ชำระค่าเช่า ๔ งวดติดกัน ผู้ให้เช่าจะบอกเลิกสัญญาเช่าอันเป็นสัญญาต่างตอบแทนที่มีกำหนด ๙ ปีได้หรือไม่ ศาลฎีกาเห็นว่า ผู้เช่ายอมให้ผู้ให้เช่าบอกเลิกสัญญาได้ทันที เมื่อผู้เช่าผิดสัญญาแม้ข้อหนึ่งข้อใด ฯลฯ นั้น เป็นข้อตกลงที่ไม่ขัดต่อความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชนดังที่จำเลยฎีกา เพราะเป็นข้อตกลงรักษาประโยชน์ในทรัพย์สินที่เช่าระหว่างโจทก์จำเลยเท่านั้น โจทก์จำเลยมีสิทธิโดยชอบที่จะตกลงเช่นนั้นได้ เมื่อได้ตกลงกันไว้ในสัญญา ต่อมาจำเลยผิดสัญญา โจทก์จึงมีสิทธิบอกเลิกสัญญาได้ พิพากษายืน