แหล่งที่มา : สำนักงาน ส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
โจทก์จำเลยพิพาทโต้เถียงกรรมสิทธิ์ที่นาในระหว่างคดีโจทก์ประมูลการทำนาพิพาทได้โดยจะวางเงินจำนวนหนึ่งต่อศาลเป็นรายปีโจทก์วางเงินสำหรับการทำนาปี2524แล้วต่อมาปี2525โจทก์ยื่นคำแถลงขอยกเลิกการประมูลจำเลยแถลงคัดค้านศาลชั้นต้นสั่งว่าฝ่ายจำเลยไม่ยินยอมจะกระทำไม่ได้ให้โจทก์นำเงินมาวางศาลภายในกำหนดโจทก์ไม่ได้อุทธรณ์คำสั่งของศาลชั้นต้นจึงถึงที่สุดโจทก์ต้องปฏิบัติตามเมื่อโจทก์ไม่นำเงินมาวางศาลภายในกำหนดจำเลยชอบที่จะขอให้บังคับตามคำสั่งนั้นได้ประกอบกับคดีได้ความว่าโจทก์ได้เข้าไถคราดทำนาหว่านข้าวในที่พิพาทแล้วด้วยโดยมิได้วางเงินค่าประมูลทำนาศาลชั้นต้นจึงมีอำนาจออกหมายตั้งเจ้าพนักงานบังคับคดียึดทรัพย์ของโจทก์มาขายทอดตลาดเพื่อนำเงินตามจำนวนที่ตกลงประมูลกันมาวางศาลได้.
ย่อยาว
คดีนี้สืบเนื่องมาจากโจทก์ทั้งสองฟ้องขอให้ศาลพิพากษาว่าโจทก์ทั้งสองมีสิทธิครอบครองโดยชอบด้วยกฎหมายในที่พิพาทตามส่วนของโจทก์ทั้งสอง ให้ขับไล่จำเลยและบริวารออกจากที่ส่วนแบ่งของโจทก์ทั้งสอง ห้ามเกี่ยวข้องต่อไป ให้จำเลยไปทำนิติกรรมแบ่งแยกที่พิพาทให้แก่โจทก์ทั้งสองตามส่วน หากไม่ไปขอถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนาของจำเลย จำเลยให้การว่ามารดาของโจทก์จำเลยได้ยกที่นาแปลงพิพาทให้จำเลย จำเลยได้ขอออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์และทำกินตลอดมา จำเลยไม่เคยตกลงแบ่งแยกที่นาให้โจทก์ทั้งสอง ขอให้พิพากษายกฟ้อง
ระหว่างการพิจารณาคดีของศาลชั้นต้น โจทก์ประมูลเป็นผู้ทำนาในที่พิพาทได้โดยวางเงินไว้ต่อศาลปีละ 10,000 บาท และโจทก์ได้วางเงินสำหรับการทำนาในปี พ.ศ. 2524 ต่อศาลแล้ว ต่อมาในปีพ.ศ. 2525 โจทก์ยื่นคำแถลงว่า ทำนาไม่ได้ผลคุ้มค่าประมูล ขอยกเลิกการประมูล จำเลยแถลงคัดค้านว่า เมื่อโจทก์จำเลยตกลงกันแล้ว ก็ต้องผูกพันตามข้อตกลงนั้น จะขอยกเลิกไม่ได้ ศาลชั้นต้นสั้งว่า ฝ่ายจำเลยไม่ยินยอมจะกระทำไม่ได้ ให้โจทก์นำเงินมาวางศาลภายในกำหนดเวลาที่กำหนดไว้ หากโจทก์ไม่นำเงินมาวางศาลภายในกำหนด จำเลยชอบที่จะให้ศาลบังคับต่อไป ถึงกำหนดโจทก์ไม่นำเงินมาวางศาล จำเลยขอให้บังคับคดียึดทรัพย์ของโจทก์ ศาลชั้นต้นมีคำสั่งออกหมายตั้งเจ้าพนักงานบังคับคดียึดดทรัพย์โจทก์
โจทก์ทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ตามที่ศาลชั้นต้นสั่งให้โจทก์นำเงินการประมูลทำนามาวางศาลภายในกำหนด หากโจทก์ไม่นำเงินมาวางศาลภายในกำหนด จำเลยชอบที่จะขอให้ศาลดำเนินการบังคับต่อไปนั้นโจทก์ไม่ได้อุทธรณ์ คำสั่งดังกล่าวจึงถึงที่สุด โจทก์ต้องปฏิบัติตาม เมื่อโจทก์ไม่นำเงินมาวางศาลภายในกำหนด จำเลยชอบที่จะขอให้บังคับตามคำสั่งนั้นได้ เมื่อข้อเท็จจริงได้ความว่า โจทก์ได้เข้าไถคราดทำนาในที่พิพาทแล้วด้วย โจทก์จึงต้องวางเงินค่าประมูลทำนาต่อศาล ที่โจทก์ฎีกาว่าศาลจะสั่งยึดทรัพย์ของโจทก์ได้ ต้องเป็นการยึดมาเพื่อขายทอดตลาดเอาเงินชำระหนี้ตามคำพิพากษาเท่านั้น เป็นคนละเรื่องกัน ศาลชั้นต้นให้ออกหมายตั้งเจ้าพนักงานบังคับคดียึดทรัพย์ของโจทก์มาขายทอดตลาดเอาเงินมาวางศาลจำนวน10,000 บาท เป็นการถูกต้องแล้ว พิพากษายืน.
