แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การซื้อแร่จากผู้ขายที่ไม่มีใบสำคัญจำหน่ายแร่นั้นกฎหมายบัญญัติว่าเป็นความผิด+ของกลางจึงเป็นของพึงริบตาม ม.27 แห่ง ก.ม.อาญากฎหมายอาญา ม.27 ย่อมใช้ได้ทั่วไปในสรรพคดีอาญาทั้งปวงแต่การริบทรัพย์ตามมาตรานี้เป็นดุลพินิจของศาลประมวลวิธีพิจารณาอาญา ม.218 ปัญหาเรื่องดุลพินิจเนื่องเป็นข้อเท็จจริง
ย่อยาว
จำเลยซื้อแร่จากผู้ขายซึ่งไม่มีใบสำคัญจำหน่ายแร่หรือใบอนุญาตร่อนแร่แล้วละเลยไม่กรอกและเก็บรักษาบัญชีซื้อแร่ตามแบบพิมพ์ที่ ก.ม.กำหนดไว้ โจทก์จึงฟ้องขอให้ลงโทษตาม พ.ร.บ.การทำเหมืองแร่แก้ไขเพิ่มเติม ๒๔๗๔ ม.๑๕,๒๑,๒๓ และริบแร่ของกลาง
ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษจำเลยแล้วให้ริบแร่ของกลาง ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ไม่ริบแร่ของกลาง
ศาลฎีกาตัดสินว่าบท ก.ม.ที่โจทก์อ้างมิได้บัญญัติให้ริบแร่ แต่เมื่อจำเลยได้ซื้อแร่จากผู้ขายที่ไม่มีใบสำคัญเช่นนี้ ก.ม.บัญญัติว่าเป็นความผิด แร่นั้นจึงเป็นของที่จำเลยได้มาโดยการกระทำผิดตาม ม.๒๗ แห่ง ก.ม.อาญาซึ่งนำมาใช้ได้ทั่วไปในสรรพคดีอาญา แต่การสั่งให้ริบตาม ม.๒๗ เป็นดุลพินิจต้องถือว่าเป็นข้อเท็จจริงเรื่องนี้ศาลอุทธรณ์ได้ใช้ดุลพินิจแล้วว่าไม่ควรริบศาลฎีกาจะแก้ไขไม่ได้ พิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์
